Hạt diêm mạch - “siêu ngũ cốc” có nhiều lợi ích với sức khỏe

Hạt diêm mạch có chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa và nhiều chất dinh dưỡng khác. Do đó, loại hạt này còn được mệnh danh là "siêu ngũ cốc", đem lại rất nhiều lợi ích đối với sức khoẻ.

Với thành phần dinh dưỡng rất phong phú, việc thêm hạt diêm mạch vào chế độ ăn uống có thể cải thiện sức khỏe của bạn, cụ thể:
Có đặc tính chống ung thư
Các phát hiện từ nghiên cứu của Food Frontiers năm 2021 cho thấy các hợp chất hoạt tính sinh học của hạt diêm mạch như hợp chất phenolic, polysaccharides và saponin có thể có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa.
Đặc biệt, các nghiên cứu trong ống nghiệm về polysaccharides cho thấy các thành phần này có thể giúp bảo vệ sức khỏe tế bào và ngăn ngừa một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư gan và cổ tử cung. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận tác dụng này ở người.
Hat diem mach - “sieu ngu coc” co nhieu loi ich voi suc khoe
 Hạt diêm mạch còn được mệnh danh là "siêu ngũ cốc" với vô số lợi ích tuyệt vời cho cơ thể. Ảnh: Shutter Stock
Tốt cho hệ tiêu hoá
Hạt diêm mạch chứa nhiều chất xơ, một chất dinh dưỡng quan trọng giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh. Chất xơ làm tăng sự phát triển của vi khuẩn lành mạnh trong hệ vi sinh vật đường ruột, thúc đẩy nhu động ruột hoạt động tốt, từ đó phòng ngừa tình trạng táo bón và các vấn đề tiêu hoá khác.
Ngăn ngừa thiếu máu
Những người không ăn đủ thực phẩm giàu chất sắt, bị mất máu mãn tính hoặc thường xuyên tập thể dục nghiêm ngặt có thể bị thiếu sắt. Thiếu máu do thiếu sắt thường gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, xanh xao, chóng mặt, móng tay giòn và yếu, cùng nhiều triệu chứng khác. 
Trong hạt diêm mạch có hàm lượng sắt tương đối, có thể cung cấp 15% DV (giá trị phần trăm hàng ngày). Do đó, kết hợp loại hạt này vào chế độ ăn uống có thể ngăn ngừa thiếu máu, đặc biệt hữu ích đối với những người ăn chay. Ngoài hạt diêm mạch, các nguồn cung cấp chất sắt khác có thể bổ sung vào trong chế độ ăn uống như rau lá xanh và thịt đỏ.
Điều chỉnh lượng đường trong máu
Trong một nghiên cứu nhỏ năm 2022 trên tạp chí Nutrients, những người tham gia trên 65 tuổi có mức đường huyết từ 100 đến 125 mg/dL đã tiêu thụ hạt diêm mạch trong 4 tuần. Kết quả cho thấy lượng glucose giảm đáng kể và giảm cân nhẹ. Các nhà nghiên cứu cho rằng ăn hạt diêm mạch để thay thế các loại carbohydrate phức hợp khác có thể là biện pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường loại 2.
Hơn nữa, vì hạt diêm mạch có chứa protein và chất xơ với hàm lượng tương đối, nên loại hạt này có chỉ số đường huyết thấp. Các hợp chất phenolic trong hạt diêm mạch cũng làm chậm quá trình tiêu hóa carbohydrate để ngăn chặn lượng đường tăng đột biến sau bữa ăn.
Giúp giảm cholesterol
Những người có nguy cơ bị bệnh tim mạch nên bổ sung hạt diêm mạch vào chế độ ăn uống để giúp kiểm soát mức cholesterol. Hàm lượng chất xơ có trong hạt diêm mạch có thể giúp giảm mức cholesterol LDL. Ngoài ra, loại hạt này có có lượng axit béo omega-3 dồi dào, có thể có tác động tích cực đáng kể đến mức cholesterol.

Giảm đau đầu

Magie, một khoáng chất dồi dào trong loại hạt này, đóng vai trò quan trọng trong việc giãn mạch máu. Khi mạch máu được thư giãn, áp lực lên thành mạch giảm xuống, từ đó giúp giảm thiểu và ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu khó chịu. Không chỉ có magie, hạt diêm mạch còn chứa riboflavin, hay còn gọi là vitamin b2. Vitamin này có tác dụng đặc biệt trong việc cải thiện chức năng ty thể của tế bào não.
Cung cấp axit amin thiết yếu
Diêm mạch chứa tất cả 9 axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp được. Điều này làm cho nó trở thành nguồn protein "hoàn chỉnh", rất quan trọng cho việc xây dựng và sửa chữa mô, sản xuất enzyme và hormone. Đặc biệt hữu ích cho người ăn chay, thuần chay, hoặc những người cần tăng cường lượng protein.
Giúp làm chậm quá trình lão hóa
Quinoa là một kho báu tự nhiên với hàm lượng chất chống oxy hóa phong phú, mang đến tấm lá chắn vững chắc cho hệ tim mạch và toàn bộ cơ thể. Các chất này còn giúp làm chậm quá trình lão hóa, kéo dài tuổi thọ cũng như tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

Top trái cây có hàm lượng magie cao tốt cho sức khoẻ

Việc bổ sung magie thông qua thực phẩm tự nhiên như trái cây là cách hiệu quả giúp cải thiện sức khỏe.

Magie là một khoáng chất thiết yếu tham gia vào hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng đối với các chức năng như thần kinh, điều hòa huyết áp, ổn định lượng đường trong máu, duy trì sức khỏe xương và nhiều chức năng khác. Tác dụng nổi bật nhất của magie đối với sức khỏe là khả năng hỗ trợ chức năng thần kinh và giảm căng thẳng.

Nhu cầu magie hàng ngày phụ thuộc vào các yếu tố như tuổi tác và giới tính. Nam giới trưởng thành cần 400-420 mg magie mỗi ngày, trong khi đó phụ nữ trưởng thành cần 310-400 mg mỗi ngày.

Thực tế, nhiều người không đáp ứng đủ nhu cầu magie hàng ngày, điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tim. Dưới đây là các loại trái cây nhiều magie nên bổ sung thêm mỗi ngày.

Nguy cơ sốt xuất huyết Dengue bùng phát

Thời tiết giao mùa tạo điều kiện cho các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp, tác nhân truyền bệnh phát triển, đặc biệt là muỗi vằn - trung gian truyền sốt xuất huyết Dengue.

Nhiều năm qua, sốt xuất huyết Dengue đã không còn là bệnh của riêng mùa mưa.
Theo thống kê từ Cục Phòng bệnh, chỉ trong 2 tháng đầu năm 2025, TPHCM đã ghi nhận 4.213 ca sốt xuất huyết Dengue, tăng 125,3% so với cùng kỳ năm 2024, dù chưa vào mùa mưa. Tình hình miền Bắc nước ta cũng đáng báo động khi trong đợt rét đầu năm 2025, Hà Nội vẫn ghi nhận 137 ca mắc. Trước đó, năm 2023, Hà Nội ghi nhận số ca mắc sốt xuất huyết Dengue cao gấp đôi so với TP HCM – điều chưa từng xảy ra trong 40 năm.

Bên cạnh đó, vào thời điểm giao mùa, không chỉ sốt xuất huyết Dengue mà người dân còn phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác, như cúm và tay chân miệng.

Cụ thể, trong tháng 1/2025, Hà Nội ghi nhận 820 trường hợp mắc cúm, tăng 51 ca so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, tính từ 24/2/2025 đến 2/3/2025, TP HCM ghi nhận số ca mắc tay chân miệng tăng hơn 62% so với trung bình 4 tuần trước.

Nguy co sot xuat huyet Dengue bung phat
 Ảnh minh hoạ/ Nguồn báo Đầu tư

Theo BS Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, sốt xuất huyết diễn biến khó lường và phức tạp, có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Trong đó các đối tượng có nguy cơ trở nặng cao là trẻ em, phụ nữ có thai, người mắc các bệnh mãn tính, béo phì…

Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể gặp các biến chứng nguy hiểm do sốt xuất huyết như tụt huyết áp, suy tim, suy thận, sốc mất máu, suy đa tạng, xuất huyết não, hôn mê…

Với phụ nữ mang thai, sốt xuất huyết có thể gây suy thai, sinh non, thai chết lưu. Người mẹ có thể bị chảy máu khó cầm, tiền sản giật, tổn thương chức năng gan, thận, chảy máu kéo dài khi chuyển dạ gây nguy hiểm tính mạng.

Theo PGS-TS.Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, Việt Nam hiện đang lưu hành cả 4 tuýp huyết thanh virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết, trong đó tuýp virus lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch. Đây cũng là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan do bệnh.

Được biết, hiện vắc xin sốt xuất huyết của Takeda được Bộ Y tế phê duyệt sử dụng tại Việt Nam vào tháng 5/2024, dành cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn.

Vắc xin có hiệu quả phòng cả 4 tuýp virus sốt xuất huyết gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4) hiệu quả lên đến hơn 80%, ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%. Đặc biệt, vắc-xin có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến nghị việc tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết Dengue cần được tích hợp vào chiến lược kiểm soát bệnh tổng thể. Chiến lược này bao gồm kiểm soát vector, quản lý ca bệnh hiệu quả, nâng cao nhận thức và khuyến khích sự tham gia tích cực của cộng đồng. Trong đó, kiểm soát vector toàn diện vẫn giữ vai trò quan trọng, bởi loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue không chỉ gây nguy hiểm với virus Dengue mà còn lây lan các bệnh nguy hiểm khác.

Dự báo năm 2025, sốt xuất huyết Dengue cùng các bệnh truyền nhiễm khác tiếp tục diễn biến phức tạp, trở thành thách thức lớn với y tế toàn cầu. Việc kết hợp đồng bộ các biện pháp sẽ giúp giảm lây lan sốt xuất huyết Dengue, đồng thời đảm bảo hiệu quả và bền vững trong phòng chống dịch.