Lâu nay chúng tôi đã để ý tìm hiểu xem ở Nga, nhất là ở thủ đô Moscow, hệ thống loa công cộng có hay không và được sử dụng như thế nào, nếu có… Thế nhưng dường như không có, bởi đi trên rất nhiều tuyến phố, ở nhiều khu vực cộng cộng, nhiều quảng trường lớn… chúng tôi không thấy có mắc loa công cộng.
Cho đến một hôm, khi đi ngang một khu chợ ở khu vực Tây Nam của thành phố Moscow, chúng tôi mới bắt gặp một loạt những chiếc loa nhỏ, còn rất mới được treo thành từng chùm 3 cái một, trên những cây cột đèn chạy thành hàng ở hai đầu phố tạo thành góc vuông bao quanh khu chợ. Như vậy, ở Nga cũng có hệ thống loa công cộng, dù ít, dù nhiều.
 |
| Những chùm loa được lắp trên các cột điện ở tuyến đường gần một công viên ở Moscow, Nga. |
Đem câu hỏi “hệ thống loa này được sử dụng vào việc gì và vào lúc nào” đặt cho một số người dân sống ở quanh khu vực có hệ thống loa công cộng này, thì thật bất ngờ, rất nhiều người không biết hệ thống này lắp để làm gì, có người thậm chí khi chúng tôi hỏi mới biết là có hệ thống loa công cộng ở ngay gần nhà mình.
Ông Igor, người sống ở đây gần như cả cuộc đời khẳng định: “Không, tôi không biết, lần đầu tiên tôi thấy chúng”.
Bà Tamara, một cư dân địa phương đã ngoài 70 tuổi cũng tỏ ý làm lạ khi tại sao lại có những chiếc loa này và bà chưa từng bao giờ nghe thấy có phát nhạc, đọc tin, hay bất cứ âm thanh gì.
Một người đàn ông khác cho rằng: “Những cái loa này rất mới. Chúng chỉ mới được lắp đặt không lâu và trước kia chưa bao giờ có. Người ta dùng nó để cảnh báo cho người dân khi có tình huống khẩn cấp xảy ra. Nó không phát nhạc, mà hoàn toàn chỉ dùng trong tình huống khẩn cấp”.
Chúng tôi sau đó cũng phát hiện thêm quanh phía ngoài một công viên, và ở Quảng trường gần trung tâm Moscow cũng có những chiếc loa tương tự, thậm chí trên tuyến phố phía ngoài một bệnh viện ở ngay gần Đại sứ quán Việt Nam tại Moscow cũng có hệ thống loa này…
Tìm hiểu qua các tài liệu về quản lý hành chính của thủ đô Moscow, được biết, từ khoảng đầu năm 2015, hơn 1.000 chiếc loa công cộng đã được lắp đặt mới, nâng tổng số loa công cộng trong thành phố Moscow lên hơn 2.700 chiếc.
Những chiếc loa này được lắp đặt ở một số khu vực từ trung tâm thành phố đến những nơi xa trung tâm và hẻo lánh như Liublino, Stroghino, Mitino, Tyshino… và cả những khu dân cư mới được xây dựng quanh ngoại ô Moscow.
 |
| Người đàn ông này giải thích với phóng viên về chức năng của những chiếc loa công cộng nơi ông sống. |
Mục đích của hệ thống loa công cộng là để cảnh báo cho mọi người dân về tình trạng khẩn cấp. Chẳng hạn khi xảy ra lụt lội nghiêm trọng, ô nhiễm không khí đến mức báo động, tình trạng phóng xạ nguy hiểm… hoặc cảnh báo về ô nhiễm hóa chất, thậm chí về một vụ tai nạn lớn nào đó tác động đến đời sống của nhiều người dân…
Tuy nhiên, khi phát biểu với báo chí thời gian đó, một quan chức của Cơ quan Phát sóng và Cảnh báo Quốc gia Nga cho biết, không loại trừ việc chúng cũng có thể được sử dụng để phát sóng âm nhạc đường phố trong những ngày lễ. Tuy nhiên, hiện nay, việc sử dụng hệ thống loa công cộng để phát nhạc mới chỉ có ở thành phố ngoại ô Moscow là Zelenograd, còn các khu vực khác thì hoàn toàn chưa làm như vậy.
Chính quyền thành phố Moscow cũng cho biết, không có kế hoạch sử dụng hệ thống loa này để phát nhạc giải trí. Lãnh đạo Hội đồng Công đoàn cảnh sát Moscow và tỉnh Moscow, Mikhail nêu ý kiến là hệ thống loa có thể được dùng để phát nhạc cổ điển và nhạc truyền thống nếu không có tình trạng khẩn cấp.
Nhiều chuyên gia cho rằng, cũng có thể sử dụng hệ thống loa này để phát tin tức của thành phố, nhưng chỉ trong một khoảng thời gian nhất định. Và để làm việc đó thì phải nâng cao chất lượng của các loại loa này và phải tăng số lượng lên 6.000 chiếc.
Tuy nhiên, cũng có những quan điểm khác. Chủ tịch Hiệp hội các cựu chiến binh chống khủng bố “Alpha”, ông Xergey Gontrarov, cho rằng, loa công cộng cần phải được tăng số lượng để mỗi điểm dân cư đều có thể nghe được những cảnh báo đặc biệt và nó chỉ để phục vụ một chức năng duy nhất là cảnh báo chứ phát nhạc là không phù hợp.
Như vậy, hệ thống loa công cộng ở thủ đô Moscow nói riêng, và ở toàn nước Nga nói chung, hiện chưa nhiều và theo chủ trương chung sẽ còn được lắp đặt thêm để phủ khắp toàn thành phố và toàn quốc… thì cũng chỉ nhằm phục vụ một nội dung duy nhất là để phát đi những thông tin cảnh báo khi có tình trạng khẩn cấp.
