Viêm niệu đạo không do lậu (Non-gonococcal urethritis - NGU) là một tình trạng viêm của niệu đạo không do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae (gây bệnh lậu) gây ra. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến của viêm đường tiết niệu ở nam giới, đặc biệt là những người trẻ tuổi, hoạt động tình dục.

Nguyên nhân phổ biến của viêm niệu đạo không do lậu gồm:

Chlamydia trachomatis (50–60%): Là nguyên nhân thường gặp nhất. Đây là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD).

Mycoplasma genitalium: Ngày càng được phát hiện nhiều hơn, có thể kháng kháng sinh, điều trị khó khăn hơn.

Ureaplasma urealyticum, Trichomonas vaginalis: Các tác nhân khác ít gặp hơn.

Vi khuẩn đường ruột hoặc do kích ứng cơ học: Có thể do sử dụng xà phòng, chất bôi trơn, hoặc thủ dâm quá mức gây tổn thương niệu đạo.

Virus: Một số virus như Herpes simplex virus (HSV) cũng có thể gây viêm niệu đạo.

Triệu chứng thường gặp khi bị viêm niệu đạo không do lậu là do: Tiểu buốt, tiểu rát; Dịch tiết niệu đạo (màu trắng, vàng nhạt hoặc trong) nhất là vào buổi sáng; Ngứa, khó chịu ở lỗ niệu đạo; Có thể không có triệu chứng (đặc biệt là ở nữ giới).

Ví dụ, một người nam 25 tuổi, sau khi quan hệ không an toàn, cảm thấy buốt khi tiểu, sáng ra thấy có dịch trắng ở đầu dương vật cần nghĩ đến viêm niệu đạo không do lậu.

Việc chẩn đoán viêm niệu đạo không do lậu cần: Khám lâm sàng: Kiểm tra dịch tiết, đỏ niệu đạo; Xét nghiệm nước tiểu: Tìm bạch cầu; Nhuộm Gram dịch niệu đạo; PCR chẩn đoán các tác nhân gây bệnh: Chlamydia, Mycoplasma, Ureaplasma…

Việc điều trị viêm niệu đạo không do lậu cần (theo phác đồ của CDC Hoa Kỳ – cập nhật gần nhất) cần được điều trị đồng thời ở cả nam và nữ. Nếu nghi do Chlamydia (thường nhất): Doxycyclin 100mg x 2 lần/ngày trong 7 ngày. Hoặc Azithromycin 1g liều duy nhất (đang dần ít dùng do kháng thuốc).

Nếu nghi do Mycoplasma genitalium: Doxycyclin 100mg x 2 lần/ngày trong 7 ngày sau đó dùng Moxifloxacin 400mg/ngày trong 7–14 ngày (nếu PCR xác định do M. genitalium).

Đối tác tình dục cũng cần được điều trị đồng thời, tránh tái nhiễm.

Lưu ý khi điều trị: Kiêng quan hệ tình dục ít nhất 7 ngày sau khi bắt đầu điều trị và đến khi hết triệu chứng; Tái khám nếu triệu chứng không cải thiện sau 1 tuần. Sàng lọc các bệnh lây truyền khác như HIV, giang mai, viêm gan B/C nếu có yếu tố nguy cơ.

PGS.TS Đỗ Trường Thành (Trưởng khoa Phẫu thuật Tiết niệu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức)