Mỡ bụng và mỡ nội tạng là những yếu tố nguy cơ quan trọng đối với sức khỏe, liên quan đến nhiều bệnh lý chuyển hóa và tim mạch. Mỡ nội tạng là mô mỡ bao bọc các cơ quan nội tạng như gan, dạ dày, đường ruột.

Tích tụ mỡ bụng và mỡ nội tạng không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh lý như đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.

Việc tích tụ mỡ này chủ yếu là kết quả của những thói quen xấu trong lối sống hàng ngày, có thể kể đến như chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu vận động, và các yếu tố tâm lý.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn uống chứa nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm có đường, và đồ ăn nhanh là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tích tụ mỡ bụng và mỡ nội tạng.

Các loại thực phẩm này thường có hàm lượng calo cao nhưng thiếu chất xơ và dưỡng chất thiết yếu. Lượng calo nạp vào quá mức có thể tăng quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể. Năng lượng dư thừa được tích trữ dưới dạng mỡ, đặc biệt mỡ nội tạng.

Ngoài ra, các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất béo bão hòa cũng có tác dụng làm tăng mức độ insulin trong cơ thể, từ đó thúc đẩy việc tích mỡ bụng.

Ngoài ra việc ăn khuya và ăn nhiều vào buổi tối cũng làm tích mỡ trong cơ thể. Cơ thể con người hoạt động theo nhịp sinh học.

Vào buổi tối quá trình chuyển hóa chậm lại, lượng calo được đốt cháy giảm và dễ dàng chuyển hóa thành mỡ. Việc ăn muộn còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, làm gia tăng cảm giác thèm ăn vào ngày hôm sau, tạo ra một vòng luẩn quẩn dẫn đến việc tích mỡ.

Lối sống ít vận động

Lối sống ít vận động như công việc văn phòng sẽ tiêu hao ít calo nạp vào, lượng calo dư thừa sẽ tích trữ thành mỡ tạng và mỡ bụng.

Ngoài ra, việc thiếu vận động cũng làm giảm khả năng trao đổi chất và dẫn đến sự suy giảm sức khỏe tim mạch.

Thiếu ngủ

Giấc ngủ có vai trò quan trọng trong việc điều tiết cảm giác thèm ăn thông qua các hormone như ghrelin và leptin. Thiếu ngủ có thể làm gia tăng mức độ ghrelin - hormone kích thích cảm giác đói, và giảm leptin - hormone ức chế cảm giác thèm ăn.

Do đó, người thiếu ngủ thường cảm thấy đói hơn và ăn nhiều hơn. Họ có xu hướng ăn nhiều thực phẩm giàu calo và ít dinh dưỡng, dẫn đến việc tích mỡ bụng và mỡ nội tạng.

𝐒𝐭𝐫𝐞𝐬𝐬

Căng thẳng lâu dài làm gia tăng nồng độ cortisol, kích thích cảm giác thèm ăn và làm gia tăng việc lưu trữ mỡ trong cơ thể. Mỡ tích tụ dưới tác động của cortisol chủ yếu tập trung ở vùng bụng, gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch và tiểu đường.

Tiêu thụ quá nhiều rượu bia

Rượu bia là nguồn cung cấp calo rỗng, tức là chúng cung cấp năng lượng nhưng không có giá trị dinh dưỡng. Rượu bia có tác dụng làm giảm quá trình trao đổi chất và tăng khả năng tích tụ mỡ ở vùng bụng và mỡ tạng, còn được gọi là "bụng bia".

ThS.BS Trần Đức Cảnh (Phó Trưởng khoa Nội soi và Thăm dò chức năng, Bệnh viện K Trung ương)