Tùy từng gia đình mà lễ cúng Rằm tháng Chạp có thể làm chay hoặc mặn.

Đối với nhiều gia đình, mâm cỗ cúng vào ngày Rằm tháng Chạp thường khá tươm tất. Người dân vào ngày Rằm tháng Chạp thường hay mua giò chả thật sớm, thậm chí sẵn sàng xếp hàng chờ đến lượt ở những cửa hàng giò chả nổi tiếng.

Bởi trên mâm cỗ cúng Rằm tháng Chạp thường sẽ có thêm bánh chưng. Mâm cơm cúng rằm Tháng Chạp thường có: Gà trống luộc, măng miến, canh măng. Ngoài ra, phật thủ, hoa cúc, hoa huệ cũng được nhiều người lựa chọn để dâng lên tổ tiên, ông bà.

Lễ cúng ông Công, ông Táo

Lễ đưa ông Táo chầu trời phải làm trước 12h trưa tháng Chạp. Hình minh họa

Lễ cúng tiễn đưa ông Táo chầu Trời thường được cúng vào tối 22 tháng Chạp Âm lịch hàng năm. Người ta quan niệm, lễ cúng ông Táo cần phải được tiến hành trước khi ông Táo bay về trời báo cáo Ngọc hoàng, tức là trước 12h trưa 23 tháng Chạp. Nếu gia chủ có ban thờ Táo quân đặt gần bếp thì thắp hương ở ban thờ này.

Nếu không có thì thắp hương ở ban thờ gia tiên. Sau khi bày biện đồ lễ, gia chủ thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn thì thắp thêm một tuần hương nữa để lễ tạ. Xong xuôi các công đoạn đó, đồ vàng mã được đem đốt cùng với bài vị cũ. Sau đó người ta lập bài vị mới cho Táo Công, thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối…để cá chở ông Táo lên chầu trời.

Lễ cúng Tất Niên

Lễ Tất niên tại gia thường được tiến hành vào chiều 30 Tết. Hình minh họa

Để kết thúc một năm, chuẩn bị đón chào những ngày năm mới, các gia đình tại Việt Nam thường tổ chức một bữa cơm cuối năm gọi là Lễ Tất niên vào chiều 30 Tết.

Với người Việt Nam, bữa cơm tất niên chiều 30 Tết là khoảnh khắc thiêng liêng của mọi gia đình. Là bữa cơm đoàn viên, gắn kết mọi thành viên, các thế hệ trong gia đình. Theo quan niệm xưa, gia đình nào càng đông đủ các thế hệ cùng dự bữa tất niên chứng tỏ gia đình đó “phúc lộc đề đa”, càng có nhiều may mắn.

Bên cạnh ý nghĩa gia đình đoàn tụ sum vầy, bữa cơm tất niên còn là nghi thức tiễn biệt năm cũ, sửa soạn đón năm mới, mời Ông Công Ông Táo về trần thế tiếp tục cai quản việc bếp núc. Sau bữa cơm tất niên còn là lúc mọi người trong gia đình sửa soạn cúng giao thừa, tiễn năm cũ và đón mừng năm mới.

Ngày tất niên, mọi việc quan trọng chuẩn bị cho lễ Tết Nguyên đán gần như đã hoàn tất nhưng thường thì ai cũng tất bật với rất nhiều công việc nhỏ, cố gắng chuẩn bị cho một năm mới trọn vẹn, chu đáo. Tuy vậy, những người chủ chốt trong gia đình vẫn không bao giờ sao nhãng việc cúng tất niên.

Lễ Tất niên tại gia thường được tiến hành vào chiều 30 Tết. Tuy nhiên có những gia đình vì điều kiện thời gian, công việc cũng tổ chức vào các ngày trước đó, 29, 28,27 âm lịch…