Nguyệt thực toàn phần là hiện tượng khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất và bề mặt của nó chuyển thành màu đỏ cam trên bầu trời đêm. Hiện tượng này xảy ra khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trời và Mặt Trăng, và cả ba cùng nằm thẳng hàng nhau. Lúc đó, Mặt Trăng chuyển thành màu đỏ cam trên bầu trời khi nguyệt thực toàn phần diễn ra.

Về nguyên tắc, Mặt Trăng không tự phát ra ánh sáng mà nhận được ánh sáng từ Mặt Trời để phản chiếu xuống mắt người nhìn ở Trái Đất, nhưng khi nguyệt thực xảy ra, Trái Đất sẽ che đi ánh sáng từ Mặt Trời chiếu lên Mặt Trăng khiến nó thay đổi màu sắc.

Ánh sáng của Mặt Trời chiếu đến Mặt Trăng có 7 màu cơ bản được tạo thành. Khi Trái Đất che khuất ánh sáng này, chỉ có ánh sáng màu đỏ và màu cam với bước sóng dài đi qua được lớp khí quyển của Trái Đất, khiến Mặt Trăng nhuộm một màu đỏ cam, gây ra hiện tượng “Trăng máu”.

Rạng sáng Thứ bảy, ngày 28/7 vừa qua, người dân nhiều nơi trên Trái Đất thấy được hình ảnh Mặt Trăng đỏ như máu. Tại Việt Nam cũng có thể thấy hiện tượng ấy vào lúc sau nửa đêm. Thời gian cụ thể là:

Không chỉ được quan sát nguyệt thực tạo ra hình ảnh “Trăng máu”, người ta còn được nhìn thấy mưa sao băng Delta Aquarid vào cùng lúc nguyệt thực diễn ra. Đây là một cơn mưa sao băng trung bình với khoảng 20 vệt sao băng mỗi giờ khi nó đi ngang Trái Đất. Thời điểm tốt để quan sát mưa sao băng được xác nhận là từ tối 27/7 cho đến rạng sáng 28/7.

Theo giới thiên văn học, cứ 778 ngày hay 2 năm 1 tháng mỗi lần, Sao Hỏa sẽ lại đến gần với Trái Đất. Thời gian của Sao Hỏa khi chuyển động quanh Mặt Trời bằng gấp đôi so với Trái Đất, nên sau 2 năm, con người lại được quan sát tốt Sao Hỏa trên bầu trời.

Cụ thể, vào tối 27/7 và rạng sáng 28/7 vừa qua, Sao Hỏa đã đạt vị trí trực đối so với Trái Đất, tức là hành tinh đỏ sẽ nằm đối diện với Mặt Trời và Trái Đất. Nó sẽ được chiếu sáng đầy đủ bởi Mặt Trời và được quan sát rõ ràng nhất từ Trái Đất.

Không chỉ nằm gần với Trái Đất, mà Sao Hỏa còn nằm gần chúng ta nhất nếu tính từ năm 2003 đến nay, nó phát ra ánh sáng rõ ràng nhất kể từ năm 2003 đến nay. Nhắc lại, năm 2003, Sao Hỏa đã đến gần Trái Đất nhất trong vòng 60.000 năm trước đó.

Vào tối 27/7 vừa qua, vị trí Sao Hỏa cách Trái Đất 70,8 triệu km. Do Sao Hỏa là hành tinh nằm gần với Trái Đất nên ánh sáng của nó không nhấp nháy như những ngôi sao khác.

Như vậy, thật thú vị và độc đáo là chỉ trong khoảng thời gian tương đối ngắn (từ sau 9 giờ tối ngày 27/7 đến 4 giờ sáng ngày 28/7), con người cùng một lúc đã chứng kiến 3 hiện tượng thiên nhiên kỳ thú trên bầu trời: “Trăng máu”, mưa sao băng và Sao Hỏa.

Trước đó không lâu, con người được chứng kiến một sự kiện thiên văn vô cùng thú vị: “Siêu Trăng” / khi Mặt Trăng ở gần Trái Đất nhất), “Trăng máu” và “Trăng xanh” (khi Trăng tròn lần thứ hai trong một tháng). Đây là một sự kiện thiên văn 150 năm mới diễn ra một lần.

Là hiện tượng thiên văn xuất hiện hiếm hoi nhưng tuyệt đối không phải là điểm gở. Trên trang tin công nghệ Wired, ông Noah Petro - nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Không gian Goddard của NASA cho biết: Những nghiên cứu, ghi chép còn lại cho tới nay chưa từng thấy điều gì đó độc hại đến với Trái Đất khi Trăng máu hay Trăng xanh xuất hiện. Còn ông Fred Espenak - một nhà nghiên cứu khác cũng thuộc Trung tâm Không gian Goddard cho rằng, những gì được truyền bá rằng đây là điềm báo sự diệt vong của nhân loại đều là sai lầm. Những ý kiến kiểu đó chỉ khiến cho hiện tượng thiên nhiên kỳ thú trở nên huyễn hoặc mà thôi. Trước đó, một nhà chiêm tinh học có tên Richard Nollelle đã từng tuyên bố rằng siêu Mặt Trăng có thể làm ảnh hưởng đến thời tiết.

Hiểu một cách đơn giản thì hiện tượng Trăng máu hay Trăng xanh xảy ra khi nguyệt thực toàn phần, một sự kiện thiên văn thú vị con người có thể theo dõi mà không cần sự trợ giúp của bất kì thiết bị quan sát nào. Mặt trăng sẽ có màu đỏ cam, nhưng không phải là vì có đấng tối cao nào đó đang muốn gửi gắm một thông điệp cho nhân loại, mà đơn giản chỉ là do Mặt Trăng ở rất gần với Trái Đất mà thôi. Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Trái Đất nằm giữa và nằm thẳng hàng với Mặt Trời và Mặt Trăng. Lúc này Trái Đất sẽ che đi ánh sáng từ Mặt Trời đến Mặt Trăng, ánh sáng đỏ cam với bước sóng dài đi qua được bầu khí quyển Trái Đất và chiếu lên Mặt Trăng, khiến Mặt Trăng chuyển thành màu đỏ cam.