Sản phụ là chị N.T.D (28 tuổi, quê Phú Thọ) vừa được các bác sĩ Bệnh viện Phụ Sản Trung ương mổ lấy thai thành công, đáng nói chị D đối diện với hàng loạt rất nguy hiểm với sức khỏe. Theo đó, chị D bị rối loạn chuyển hóa dẫn đến việc tăng cân mất kiểm soát, cân nặng trước khi mang thai khoảng 140 kg và tăng thêm 38 kg trong thai kỳ.
Với cân nặng lên tới 178kg, kèm theo bệnh lý tiền sản giật và đái tháo đường, việc sinh thường gần như bất khả thi. Ngay cả lựa chọn sinh mổ cũng tiềm ẩn hàng loạt nguy cơ nguy hiểm trong gây mê, phẫu thuật và hồi sức sau mổ.
Khi mang thai đến tuần 37, các bác sĩ nhận định, việc trì hoãn phẫu thuật lấy thai có thể làm xấu thêm tiên lượng cho mẹ và thai, các bác sĩ gây mê hồi sức và sản khoa đã khẩn trương hội chẩn và đưa ra quyết định mổ cấp cứu lấy thai cho sản phụ.
Thai phụ nặng 178kg sinh con thành công nhờ sự can thiệp của các bác sĩ. Ảnh: BVCC.
ThS.BSCKII Bạch Minh Thu – Phụ trách khoa Phẫu thuật Gây mê Hồi sức cho biết, với bệnh nhân béo phì, lớp mỡ dày làm mất mốc giải phẫu, khoảng cách từ da tới khoang dưới nhện quá lớn, kim gây tê hiện có gần như không đủ chiều dài do đó nguy cơ thất bại gây tê vùng là rất cao dù có hỗ trợ của siêu âm.
Với trường hợp này, việc gây mê là cực kì khó khăn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm như không thông khí được sau khi sản phụ đã được gây mê và không còn khả năng tự thở, tiếp đến là tiên lượng nội khí quản khó, có nguy cơ không đặt được ống nội khí quản theo các phương pháp đơn giản thông thường. Đặc biệt trên cơ địa sản phụ béo phì như vậy, khả năng dự trữ oxy của sản phụ là rất kém, có nguy cơ sụt giảm oxy máu nhanh và trầm trọng. Do đó, chỉ cần một sai sót hoặc khó khăn trong quá trình gây mê có thể dẫn tới thiếu oxy nặng cho cả mẹ và thai gây nguy kịch tới tính mạng.
“Trên thực tế, khi tiến hành sử dụng máy siêu âm để xác định giải phẫu chúng tôi ghi nhận khoảng cách này lên tới hơn 11cm, vượt qua chiều dài tối đa của kim gây tê khá nhiều. Vì vậy, sau khi gây tê tủy sống không còn khả thi, ê-kíp nhanh chóng chuyển sang phương án gây mê nội khí quản đã được chuẩn bị đầy đủ từ trước”, bác sĩ Thu chia sẻ.
Khi thực hiện phẫu thuật, BSCK II Đặng Quang Hùng (Phó Trưởng khoa Sản bệnh lý) người trực tiếp thực hiện ca mổ, cho biết, khó khăn nhất khi mổ là thành bụng rất dày gây khó khăn cho quá trình tiếp cận cơ tử cung và lấy thai. Tổ chức mỡ thành bụng sa xuống khiến các thao tác của phẫu thuật viên trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Không chỉ có vậy, bệnh nhân còn bị tăng huyết áp và đái tháo đường, nguy cơ nhiễm trùng vết mổ và biến chứng hô hấp sau mổ cũng tăng đáng kể. Trong mổ do khối mỡ thành bụng lớn và thai chèn ép làm cơ hoành bị đẩy cao, phổi khó nở, dễ xẹp có nguy cơ tai biến tim phổi.
Sau gần 1 giờ, ca mổ đã thành công. Dù sinh ở tuần 37, nhưng em bé vẫn có cân nặng 3,4 kg, sau khi chào đời da hồng hào, khóc to và được chuyển Trung tâm Sơ sinh theo dõi. Tuy nhiên, về phía mẹ mặc dù huyết động ổn định nhưng vẫn còn phải tiếp tục đối mặt với nhiều nguy cơ về hô hấp nên được theo dõi sát sao tại phòng hậu phẫu.
Tại phòng hậu phẫu, sản phụ D được tiếp tục thở máy theo dõi sau đó sử dụng thuốc giải giãn cơ và rút nội khí quản theo đúng quy trình, kế hoạch đã được định sẵn. Ngay sau khi rút ống, sản phụ được hỗ thợ thông khí áp lực dương không xâm nhập và hướng dẫn tập hít thở nhằm tối ưu khả năng oxy hóa máu và tránh xẹp phổi. Trong quá trình theo dõi, sản phụ đáp ứng tốt và đủ điều kiện và chuyển về khoa Hồi sức cấp cứu tiếp tục theo dõi thêm.
Từ ca bệnh trên, các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ béo phì hoặc rối loạn chuyển hóa nên được khám và tư vấn trước khi mang thai, xây dựng kế hoạch kiểm soát cân nặng, huyết áp và đường huyết, chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Trong thai kỳ cần khám định kỳ đúng lịch, tuân thủ dinh dưỡng – vận động theo hướng dẫn chuyên môn và trao đổi sớm với bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường (phù, tăng cân nhanh, đau đầu, rối loạn thị giác, tăng huyết áp…). Việc được thăm khám và tư vấn từ ban đầu cũng như chuyển tuyến kịp thời đến cơ sở chuyên sâu khi có yếu tố nguy cơ sẽ giúp bảo đảm an toàn tối đa cho sản phụ và trẻ sơ sinh.
