Trong quan niệm thông thường, đột quỵ là căn bệnh của người già. Tuy nhiên, thực tế trong những năm gần đây cho thấy, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ, đặc biệt là những người dưới 40 tuổi, đang có xu hướng gia tăng đáng báo động. Điều này không chỉ là một hồi chuông cảnh tỉnh cho giới trẻ mà còn là thách thức lớn đối với ngành y tế trong việc phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị căn bệnh nguy hiểm này.

Đột quỵ không còn là của tuổi già

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn, khiến các tế bào não không nhận đủ oxy và chết đi chỉ trong vài phút. Trước đây, phần lớn các ca đột quỵ được ghi nhận ở những người trên 60 tuổi, thường do các nguyên nhân như xơ vữa động mạch, huyết áp cao, đái tháo đường. Tuy nhiên, hiện nay, tỷ lệ người trẻ dưới 40 tuổi bị đột quỵ đang tăng nhanh chóng trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, trong vòng 10 năm trở lại đây, số lượng bệnh nhân dưới 40 tuổi bị đột quỵ tăng gần gấp đôi. Đáng nói hơn, phần lớn các ca đột quỵ ở người trẻ đều xảy ra đột ngột, không có dấu hiệu báo trước rõ ràng, dẫn đến chẩn đoán muộn và ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, thậm chí tử vong.

Nguyên nhân nào khiến người trẻ dễ bị đột quỵ?

Không giống như người lớn tuổi, nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ thường không xuất phát từ các bệnh lý mạn tính. Một số yếu tố nguy cơ phổ biến bao gồm:

Lối sống thiếu lành mạnh: Thức khuya, ít vận động, chế độ ăn uống nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, rượu bia và thuốc lá là những yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Căng thẳng kéo dài: Áp lực công việc, học tập, tài chính khiến nhiều người trẻ sống trong trạng thái stress liên tục, dẫn đến rối loạn nội tiết, tăng huyết áp đột ngột và đột quỵ.

Bệnh lý tiềm ẩn: Một số người trẻ có các vấn đề như rối loạn đông máu, tim bẩm sinh, dị dạng mạch máu não… nhưng không được phát hiện sớm.

Lạm dụng thuốc và chất kích thích: Sử dụng ma túy, thuốc giảm đau mạnh không kê đơn, thuốc giảm cân cấp tốc có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và mạch máu.

Yếu tố di truyền: Có những trường hợp người trẻ mắc đột quỵ do tiền sử gia đình có người từng bị đột quỵ, tăng huyết áp hoặc bệnh tim mạch.

Hậu quả nặng nề và dai dẳng

Suy giảm chức năng vận động: Liệt nửa người, rối loạn ngôn ngữ, mất khả năng phối hợp vận động.

Rối loạn tâm thần và cảm xúc: Trầm cảm, lo âu, mất tự tin sau đột quỵ.

Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng lao động: Nhiều người trẻ không thể trở lại công việc trước đó hoặc phải sống phụ thuộc vào người thân.

Đặc biệt, với những người ở độ tuổi sung sức, đang xây dựng sự nghiệp và gia đình, đột quỵ không chỉ khiến sức khỏe suy giảm nghiêm trọng mà còn ảnh hưởng lớn đến cả tương lai.

Phòng ngừa đột quỵ từ hôm nay

Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống điều độ, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc và hạn chế rượu bia, thuốc lá.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, dị dạng mạch máu não…

Quản lý stress hiệu quả: Thiền, yoga, giao tiếp xã hội, thư giãn tinh thần giúp cân bằng cuộc sống.

Tìm hiểu kiến thức về đột quỵ: Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo như tê liệt đột ngột, méo miệng, nói khó, đau đầu dữ dội… để đi cấp cứu kịp thời.