Thói quen phổ biến góp phần gây ung thư

Bên cạnh yếu tố di truyền, một số thói quen xấu như ăn uống không lành mạnh, uống rượu bia, lười vận động… làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Mặc dù yếu tố di truyền và môi trường là nguyên nhân quan trọng dẫn đến ung thư, một số thói quen ăn uống, sinh hoạt cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Dưới đây là bốn thói quen ăn uống và lối sống phổ biến có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Ăn nhiều đường, chất tạo ngọt nhân tạo

Tiêu thụ nhiều đường hoặc chế độ ăn nhiều carbohydrate không trực tiếp làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Tuy nhiên, chế độ ăn dư thừa carbohydrate có thể gây thừa cân, béo phì, đường huyết cao, tăng huyết áp, mỡ máu, đái tháo thường… Thừa cân, béo phì cũng được cho là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Để giảm thiểu nguy cơ, hãy hạn chế đồ ngọt và nước uống có đường, không chỉ riêng món tráng miệng. Hãy chọn ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch và bánh mì nguyên cám thay vì tinh bột tinh chế. Những thực phẩm này giúp giải phóng năng lượng chậm, giữ ổn định đường huyết, từ đó giảm viêm và nguy cơ ung thư.

Lạm dụng thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh cũng là thói quen cần tránh để phòng ngừa ung thư. Ảnh minh hoạ/ Internet
Lạm dụng thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh cũng là thói quen cần tránh để phòng ngừa ung thư. Ảnh minh hoạ/ Internet

Bỏ qua trái cây và rau củ

Trái cây và rau củ là những siêu thực phẩm chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi những thay đổi có hại trong tế bào. Khi bạn không ăn trái cây và rau củ, cơ thể sẽ gặp khó khăn trong việc chống viêm và ngăn ngừa tổn thương ADN - những yếu tố có thể dẫn đến ung thư.

Chế độ ăn ít trái cây và rau củ có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ ung thư, vì cơ thể không thể tự bảo vệ hiệu quả. Thay vì ăn đồ chế biến sẵn hoặc thức ăn nhanh, hãy bổ sung nhiều loại trái cây và rau củ có màu sắc đa dạng vào bữa ăn hàng ngày. Chúng giúp cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ thay đổi tế bào gây ung thư.

Lối sống ít vận động

Trong thế giới bận rộn ngày nay, chúng ta thường khó dành thời gian cho việc tập thể dục. Lối sống ít vận động sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, và tăng nguy cơ tăng cân, béo phì - các yếu tố nguy cơ cao gây ung thư. Việc thiếu vận động cũng khiến cơ thể khó điều tiết lượng đường trong máu và insulin, từ đó tăng viêm - một môi trường thuận lợi cho tế bào ung thư phát triển.

Để tránh điều này, hãy duy trì vận động mỗi ngày. Ngay cả những thói quen đơn giản như đi bộ sau bữa ăn, duỗi cơ trong giờ nghỉ, hoặc tập nhẹ cũng có thể giúp cải thiện tiêu hóa, giảm viêm và giảm nguy cơ ung thư.

Tế bào ung thư xuất hiện và lan rộng thông qua các hạch bạch huyết. Ảnh minh họa/Internet
Tế bào ung thư xuất hiện và lan rộng thông qua các hạch bạch huyết. Ảnh minh họa/Internet

Căng thẳng mãn tính

Mỗi người đều trải qua căng thẳng vào một thời điểm nào đó trong cuộc sống - điều này hoàn toàn bình thường và không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, khi căng thẳng kéo dài, nó có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể, trong đó có cả thói quen ăn uống.

Căng thẳng có thể khiến bạn chọn thực phẩm không lành mạnh như ăn quá nhiều đồ ngọt hoặc nhiều dầu mỡ, bỏ bữa, hoặc ăn uống không đúng giờ. Những thói quen này làm tăng cân nặng, rối loạn tiêu hóa và viêm nhiễm. Căng thẳng cũng khiến hệ miễn dịch suy yếu, khiến cơ thể khó chống lại sự phát triển bất thường của tế bào, từ đó tăng nguy cơ ung thư theo thời gian.

Việc kiểm soát căng thẳng thông qua các kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu, thiền hoặc yoga có thể cải thiện cả thói quen ăn uống và sức khỏe tổng thể. Khi tinh thần được thư giãn, bạn sẽ có xu hướng lựa chọn lối sống lành mạnh hơn, từ đó giảm nguy cơ ung thư.

Thức khuya

Thức khuya có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, cũng có thể làm rối loạn cơ chế tự điều hòa của cơ thể. Khi cơ chế tự điều hòa bị rối loạn, có thể làm cho cơ thể mất đi khả năng tự sửa chữa những rối loạn về mặt tế bào, là tiền đề hình thành những tổn thương tiền ung thư.

Việc xây dựng và duy trì các thói quen tốt về sức khỏe thể chất – sức khỏe tinh thần – dinh dưỡng – vận động hàng ngày có thể góp phần làm giảm các yếu tố nguy cơ, từ đó giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh ung thư. Ngoài ra bạn nên chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư để sớm phát hiện và điều trị kịp thời.

Hút thuốc lá

Nicotin và nhiều hóa chất khác trong thuốc lá được xem là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư như ung thư phổi, tụy, thực quản, bàng quang….

Thực phẩm bẩn tràn lan... nếu lên bàn ăn, hậu quả khôn lường

Cơ quan chức năng liên tiếp bắt giữ các vụ thực phẩm bẩn số lượng lớn khiến người tiêu dùng hoang mang. Nếu không bị phát hiện, chúng sẽ gây hậu quả khôn lường.

Những vụ việc về thực phẩm bẩn gần như xảy ra liên tục ở các địa phương thời gian gần đây khi lực lượng chức năng ra quân rà soát, kiểm tra.

Liên hoàn thực phẩm bẩn bị thu giữ

Phú Yên tiêu hủy 293 hàng hóa giả, kém chất lượng

Lực lượng chức năng Phú Yên tổ chức, giám sát tiêu hủy hàng trăm mặt hàng các loại, gồm mỹ phẩm, thực phẩm... là hàng giả, hàng kém chất lượng.

Cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên vừa tổ chức kiểm kê và giám sát tiêu hủy 293 mặt hàng hóa các loại là tang vật vi phạm hành chính bị tịch thu.

Cụ thể, ngày 13/6/2025, tại Nhà máy tái chế và xử lý chất thải nguy hại (xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) - Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh, Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Phú Yên phối hợp với Sở Tài chính, Sở Công thương, Công an Phú Yên, Viện kiểm sát tỉnh… tổ chức tiêu hủy 293 mặt hàng là hàng hóa giả nhãn hiệu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo chất lượng, không đủ điều kiện lưu hành trên thị trường… như đồ chơi trẻ em, nước hoa, mỹ phẩm, thực phẩm (bánh kẹo, sữa, rượu…), thực phẩm chức năng, pháo hoa và hàng hóa khác với tổng giá trị hàng hóa hơn 2,5 tỷ đồng.

Những thói quen đẩy nhanh quá trình thoái hóa não

Dưới đây là các thói quen không tốt cho sức khỏe nhưng lại rất phổ biến trong cuộc sống sinh hoạt của nhiều người.

Lão hóa là quá trình mà ai cũng phải trải qua. Những ưu điểm hoặc nhược điểm bẩm sinh của não không thể thay đổi, nhưng một số yếu tố trong cuộc sống có thể đẩy nhanh quá trình thoái hóa não, do đó ảnh hưởng đến tuổi thọ của chúng ta.

Các yếu tố thường thấy trong cuộc sống thúc đẩy nhanh quá trình thoái hóa não:

Căng thẳng thường xuyên và kéo dài

Stress ngày càng có xu hướng gia tăng trong xã hội hiện đại, làm suy giảm hệ miễn dịch và càng trở nên tệ hơn khi chúng ta ăn uống không lành mạnh, sử dụng chất kích thích, ngủ ít.

Stress còn ảnh hưởng tới chiều dài của telomere, trình tự lặp lại của ADN ở các đầu mút nhiễm sắc thể, từ đó có thể làm giảm tuổi thọ đến 10 năm. Vì vậy, trong cuộc sống, bạn hãy học cách xả stress để làm chậm quá trình lão hóa như hít thở sâu, thiền hoặc tập yoga.

Nhung thoi quen day nhanh qua trinh thoai hoa nao
Song song với việc bảo vệ các bộ phận trên cơ thể, chúng ta phải chăm sóc sức khỏe não bộ. (Ảnh: GHP News) 

Hút thuốc

Nicotine trong thuốc lá có thể lên não trong vòng 10 giây sau khi hít vào và vẫn có tác dụng trong vòng 20 đến 40 phút.

Nicotine gây tổn thương thành mạch máu, thúc đẩy xơ vữa động mạch, giảm lượng oxy cung cấp cho não, làm suy giảm khả năng tư duy logic và đẩy nhanh quá trình thoái hóa não. Một nghiên cứu của Hoa Kỳ cho thấy hút một bao thuốc lá có thể làm giảm tuổi thọ 2,3 giờ.

Lạm dụng rượu

Một nghiên cứu gần đây đã nghiên cứu thấy rằng việc tiêu thụ quá nhiều rượu bia hàng ngày sẽ tàn phá cơ thể bạn và có thể làm giảm tuổi thọ của bạn lên đến 28 năm! Nghiên cứu đã đánh giá tỷ lệ tử vong và tuổi thọ của những người mắc chứng rối loạn sử dụng rượu. Dữ liệu được thu thập từ năm 1987 đến năm 2006, bao gồm 1.158.486 người trưởng thành ở Đan Mạch, Phần Lan và Thụy Điển. Kết quả cho thấy những người lớn mắc chứng rối loạn sử dụng chất kích thích có tuổi thọ thấp hơn từ 24 đến 28 năm so với dân số chung.

Ăn quá nhiều

Sau khi ăn quá nhiều, cơ thể con người thường huy động một lượng lớn máu và năng lượng đến hệ tiêu hóa để tiêu hóa lượng thức ăn dư thừa. Nguồn cung cấp năng lượng cho não giảm đi và não rơi vào tình trạng thiếu máu cục bộ, điều này sẽ làm tổn thương các tế bào não.

Thường xuyên thức khuya

Cuộc sống bất thường sẽ ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học và quá trình trao đổi chất bình thường của cơ thể, đồng thời làm gián đoạn chức năng não.

Thức khuya sẽ khiến não luôn trong trạng thái kích động, việc thiếu nghỉ ngơi khiến não không thể phục hồi hoàn toàn, gây tổn thương các tế bào thần kinh não.

Một nghiên cứu chung của Anh và Pháp phát hiện việc nghỉ ngơi không đều đặn và làm ca đêm thường xuyên gây tổn hại đến khả năng nhận thức của não.

Ít vận động, ngồi nhiều

Cuộc sống bận rộn khiến nhiều người hầu như không có thời gian tập thể dục, dẫn đến lối sống thụ động. Do yêu cầu của công việc nên ngày càng có nhiều người ngồi nhiều hơn. Nếu lười vận động, ngồi nhiều trong thời gian dài, sức khỏe sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây nên nhiều bệnh nguy hiểm.

Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Mỹ, những người ngồi hơn 11 giờ mỗi ngày, so với người ngồi không quá 4 giờ một ngày, có nguy cơ tử vong cao hơn 40% trong ba năm tiếp theo. Ngoài ra ngồi lâu còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, thậm chí gây tử vong sớm. Tác hại của việc lười vận động, ngồi lâu có thể so sánh tương đương với việc hút thuốc lá.

Theo nghiên cứu trên, ngồi lâu còn tác động không tốt đến não bộ ở đối tượng người trung niên và người già. Ở những người ít vận động, vùng não cần thiết cho trí nhớ trở nên mỏng hơn, báo trước sự suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ ở người trung niên và cao tuổi.