Phát hiện virus mới gây bệnh viêm gan ở người

Các nhà khoa học phát hiện loại virus tuần hoàn mới, có tên là circovirus 1 (HCirV-1), gây bệnh viêm gan ở người.

Nghiên cứu do Viện Pasteur, Bệnh viện Necker-Enfants Malades, Đại học Đại học Paris Cite và Trường Thú y Quốc gia Alfort (Pháp) thực hiện, đồng thời công bố trên Tạp chí Bệnh truyền nhiễm mới nổi.

Circovirus là một họ virus DNA nhỏ, có sức đề kháng cao, được xác định lần đầu vào năm 1974 ở nhiều loài động vật khác nhau. Chúng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, thận, da liễu, sinh sản.

Phat hien virus moi gay benh viem gan o nguoi

Virus này cũng liên quan đến tổn thương gan ở những bệnh nhân đang điều trị ức chế miễn dịch. Các nhà khoa học tìm thấy virus nhân lên trong 2% đến 3% số tế bào gan bị nhiễm bệnh. Họ chỉ ra rằng HCirV-1 sử dụng tài nguyên trong tế bào gan để tự sao chép và phá hủy tế bào trong quá trình đó.

Trong nghiên cứu, các chuyên gia đã xác định virus ở một bệnh nhân châu Âu. Người này bị viêm gan mạn tính không rõ nguyên nhân, ít triệu chứng, ghép tim phổi 17 năm trước và theo dõi sức khỏe thường xuyên kể từ đó.

"Chúng tôi đã tiếp cận một lượng lớn mẫu bệnh phẩm trong vài năm. Việc xác định virus mới này là điều hoàn toàn bất ngờ", Marc Eloit, giáo sư virus học, Trưởng phòng thí nghiệm Khám phá mầm bệnh của Viện Pasteur, tác giả nghiên cứu, cho biết.

Các nhà khoa học bắt đầu giải trình tự mẫu mô của nữ bệnh nhân 61 tuổi kể từ tháng 3/2022 và phân tích, so sánh với trình tự của vi khuẩn, virus đã biết. Theo giáo sư Eloit, mục tiêu là xác định trình tự đặc biệt trong những mẫu đã thu thập.

Ông và các đồng nghiệp đã phân tích hàng nghìn RNA bằng những thuật toán phức tạp. Sau khi loại trừ các nguyên nhân thông thường, họ xác định loại virus chưa từng được biết đến trước đây và tạm thời đặt tên là HCirV-1.

Chẩn đoán viêm gan không rõ nguyên nhân vẫn là thách thức lớn, thể hiện qua các trường hợp viêm gan cấp tính được báo cáo ở trẻ em. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cảnh báo về rào cản này vào năm ngoái.

"Chúng ta cần biết nguyên nhân gây bệnh viêm gan. Hiểu được bệnh có do virus gây ra hay không mới có hướng điều trị phù hợp, theo dõi bệnh nhân hiệu quả. Việc xác định virus mới gây bệnh ở người và phát triển xét nghiệm phù hợp sẽ cung cấp công cụ mới để chẩn đoán và theo dõi bệnh nhân viêm gan", Anne Jamet, giáo sư Khoa Vi sinh lâm sàng tại Bệnh viện Necker-Enfants Malades, cho biết.

Các loại circoviruses trước đó thường gây bệnh ở động vật, đã có vaccine phòng ngừa. Đây là lần đầu tiên các chuyên gia phát hiện loại circoviruses lây lan ở người. Triệu chứng của bệnh nhân hiện khá nhẹ. Sau khi điều trị bằng thuốc kháng virus, men gan của người bệnh trở lại bình thường.

Đức phát hiện ca nhiễm virus hiếm, tỷ lệ tử vong gần 100%

Tỷ lệ nhiễm virus Borna được đánh giá là rất hiếm. Song, gần như toàn bộ bệnh nhân đều tử vong, chỉ một trường hợp sống sót và để lại di chứng nặng nề.

Theo Express, cơ quan y tế Đức vừa đưa cảnh báo về một trường hợp mắc bệnh rất hiếm gặp Borna (BDV). Tờ Frankfurter Rundschau cho hay ca bệnh là người dân ở Mühldorf am Inn, bang Bayern, Đức.

Ca bệnh này gây chú ý bởi virus Borna rất hiếm gặp nhưng có tỷ lệ tử vong rất cao, gần 100%.

Đường lây của virus khiến 9 người chết sau khi đi dự đám tang

Virus Marburg có thể gây ra các triệu chứng nặng, tỷ lệ tử vong cao nhưng chưa có vắc xin và cách chữa đặc trị.

Guinea Xích Đạo đã xác nhận đợt bùng phát đầu tiên của Marburg, một loại virus liên quan với Ebola, có tỷ lệ tử vong lên tới 90% số người nhiễm bệnh. Hiện tại, cơ quan chức năng xác nhận 9 người tử vong sau khi dự đám tang tại tỉnh Kie-Ntem của đất nước châu Phi này. Bên cạnh đó, hơn 4.000 người bị cách ly tại nhà.

Giáo sư Jimmy Whitworth, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm tại Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh London (Anh), bày tỏ: "Marburg luôn nghiêm trọng và chúng tôi rất lo ngại”.

Một chuyên gia khác về sốt xuất huyết nói với Telegraph, có thêm mối lo ngại khi Guinea Xích Đạo không có kinh nghiệm chống lại virus thuộc họ filovirus, bao gồm cả Marburg và Ebola. Một nguồn tin cho rằng trong số những người nhiễm bệnh có nhân viên y tế.

Tại cuộc họp khẩn cấp do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tổ chức ngày 14/2, cơ quan chức trách địa phương thông báo vụ việc này đã xảy ra một tháng trước, vào ngày 7/1 và Bộ Y tế đã được cảnh báo 4 tuần sau đó.

Ít nhất 9 người ở tỉnh Kie-Ntem, phía tây của Guinea Xích Đạo, đã tử vong. Các nạn nhân có khả năng nhiễm bệnh từ những trường hợp dương tính khác cùng tham gia đám tang.

Duong lay cua virus khien 9 nguoi chet sau khi di du dam tang

Virus Marburg gây ra các triệu chứng sốt xuất huyết. Ảnh minh họa: India Times

Virus Marburg là gì và nguy cơ lây nhiễm

Giống như Ebola, virus Marburg bắt nguồn từ loài dơi và lây lan giữa người với người qua tiếp xúc với máu hoặc chất dịch cơ thể người bệnh (nước tiểu, nước bọt, mồ hôi, phân, chất nôn, sữa mẹ, nước ối, tinh dịch) hoặc bề mặt nhiễm virus (quần áo, khăn trải giường, kim tiêm, thiết bị y tế).

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, virus Marburg gây ra một loại sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng đến các cơ quan của cơ thể và làm chảy máu.

Loại virus hiếm gặp này được xác định lần đầu tiên vào năm 1967 sau khi gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh đồng thời tại các phòng thí nghiệm ở Marburg, Đức và Belgrade. 31 người đã phơi nhiễm trong khi tiến hành nghiên cứu khỉ bị bệnh và 7 người đã chết.

Triệu chứng

Theo WHO, thời gian ủ bệnh từ 2 ngày đến 3 tuần. Các triệu chứng bắt đầu đột ngột với sốt dữ dội và đau đầu. Vài ngày sau khi khởi phát, nhiều bệnh nhân nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng kéo dài tới một tuần.

Các trường hợp nặng có kèm theo chảy máu trong tuần đầu tiên như nôn ra máu hoặc đi ngoài ra máu. Một số người chảy máu nướu răng, mũi và cơ quan sinh dục.

Bệnh có thể lan đến hệ thần kinh khiến người mắc trở nên lú lẫn, dễ cáu gắt và hung dữ.

WHO nói thêm các trường hợp tử vong thường đi kèm với mất máu nghiêm trọng và sốc.

Phương pháp điều trị

CDC thông tin hiện chưa có vắc xin và cách điều trị đặc hiệu cho bệnh Marburg. Tuy nhiên, việc chăm sóc hỗ trợ sớm, bù nước và điều trị triệu chứng giúp cải thiện tình trạng, tăng cơ hội sống sót. Ngoài ra, các nhà khoa học đang nghiên cứu vắc xin và một loạt các liệu pháp để điều trị bệnh bằng thuốc, sản phẩm máu, miễn dịch.

Tỷ lệ ca tử vong do căn bệnh trên dao động từ 23% tới 90%. Trong một đợt bùng phát năm 2004 ở Angola, virus Marburg đã giết chết 90% trong số 252 người mắc bệnh. Năm 2022, hai trường hợp tử vong do Marburg được ghi nhận ở Ghana.

PGS.TS Đinh Duy Kháng: Người nhiều duyên nợ với... virus

Dù chuyên môn không phải là nghiên cứu vắc xin, nhưng như duyên nợ đưa đẩy, PGS.TS Đinh Duy Kháng - Viện Công nghệ Sinh học, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam lại gắn bó với virus, vắc-xin suốt nhiều năm làm khoa học.

Làm vắc-xin phòng H5N1