Trong điều kiện tia UV cao như ở Việt Nam, bác sĩ khuyến cáo sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên. SPF thể hiện khả năng ngăn tia UVB và phòng ngừa bỏng nắng so với da không được bảo vệ.

Kem chống nắng giả tăng nguy cơ lão hóa, ung thư da

TS.BS Phạm Thị Uyển Nhi, Trưởng Đơn vị thử nghiệm lâm sàng (Bệnh viện Da liễu TP HCM) cho biết, kem chống nắng là sản phẩm giúp hấp thụ tia tử ngoại có hại, tạo nên hàng rào bảo vệ da, ngăn ngừa những khó chịu của bỏng nắng (hồng ban, phù, đau, bọng nước, bong da), bảo vệ các tế bào da, giảm thiểu nguy cơ gây ung thư và lão hóa da...

Chỉ số SPF định lượng khả năng bảo vệ của kem chống nắng chống lại tia UVB. Chỉ số SPF tương ứng với % tia UVB được lọc. Nếu SPF là 2,4 thì % tia UVB được lọc là 53%. Tương tự SPF 15 là 93,3%; SPF 30 là 96,76%; SPF 50 là 98%.

Theo các khuyến cáo của Bộ Y tế và Hiệp hội Da liễu Mỹ (AAD), kem chống nắng được khuyến cáo sử dụng có chỉ số SPF từ 30 trở lên để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu, đặc biệt trong điều kiện tia UV cao như ở Việt Nam.

BS Nhi cho hay, loại kem chống nắng có chỉ số SPF 2,4 chỉ chặn được khoảng 53% tia UVB. Người dùng mua phải sản phẩm có SPF thấp, kém chất lượng có thể gây ra 4 tác hại:

Cháy nắng cấp tính: Gây đỏ, rát, phồng rộp da.

Tăng nguy cơ ung thư da: Bao gồm ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư tế bào vảy, ung thư tế bào hắc tố…

Lão hóa da sớm: Xuất hiện nếp nhăn, đốm nâu, rám má, da chùng nhão do tổn thương collagen và elastin.

Suy giảm miễn dịch tại chỗ: Tăng nguy cơ nhiễm trùng và tổn thương da.

Cách chọn kem chống nắng

Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hào, Giám đốc Bệnh viện Da liễu TP HCM, nên chọn loại kem chống nắng phổ rộng (Broad Spectrum), nghĩa là bảo vệ da khỏi tác hại của cả tia UVA và UVB. Chọn loại kháng nước vì sẽ giữ tác dụng lâu hơn, kể cả khi ra mồ hôi.

Ngoài ra, nên chọn loại kem chống nắng phù hợp với loại da. Chọn các dạng bào chế tùy thuộc mục đích sử dụng: Dạng cream thích hợp cho da thường và da khô; Dạng gel thích hợp cho da thường, da nhờn; Dạng xịt (spray) sử dụng trên diện rộng; Dạng thỏi bảo vệ vùng môi; Dạng bánh phấn nền trong trang điểm…

TS.BS Nguyễn Trọng Hào cũng khuyên, nên sử dụng kem chống nắng mọi lúc khi ra ngoài tiếp xúc với ánh mặt trời trong hơn 20 phút, không chỉ vào những ngày nắng, nóng mà cả những ngày có mây.

Bôi kem chống nắng trước khi ra ngoài nắng. Thường cần khoảng 15 - 20 phút để hấp thu kem chống nắng và cho hiệu quả bảo vệ.

Sử dụng đủ lượng kem chống nắng, tránh bỏ sót những vùng cơ thể tiếp xúc với ánh nắng.

Các biện pháp bảo vệ da

TS.BS Nguyễn Trọng Hào cho biết, Việt Nam là quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời với tia cực tím cường độ mạnh, nhiệt độ và độ ẩm không khí cao, ảnh hưởng lớn đến quá trình lão hóa da cũng như gây các bệnh lý về da. Do vậy, rất cần thực hiện các biện pháp bảo vệ da như:

Tránh tiếp xúc ánh nắng mặt trời từ 10 – 16h hàng ngày vì khoảng thời gian này có chỉ số UV cao nhất.

Khi ra nắng nên chọn quần áo dài tay, rộng rãi. Nên sử dụng loại trang phục có chất liệu như cotton, lụa không nhuộm màu nhân tạo. Trang phục màu tối bảo vệ tốt hơn loại màu sáng. Tránh sử dụng các chất liệu như polyester crepe và cotton nhuộm màu nhân tạo vì dễ bị tia UV xuyên qua. Quần áo ẩm ướt sẽ mất đi 1/3 tính bảo vệ chống nắng.

Đeo khẩu trang, đội nón, nhất là những loại rộng vành để bảo vệ mặt, tai, gáy…

Thường xuyên sử dụng kính mát khi ra ngoài trời nắng, nhằm phòng ngừa đục thủy tinh thể, bảo vệ vùng da quanh mắt.

Sử dụng chất chống nắng gồm thuốc bôi và viên uống chống nắng, có vai trò quan trọng làm giảm tác hại của ánh nắng mặt trời.