

Bệnh truyền nhiễm là loại bệnh nhiễm trùng có khả năng lây lan từ người này sang người khác một cách trực tiếp hoặc gián tiếp qua môi trường trung gian (như thức ăn, đường hô hấp, dùng chung đồ dùng, máu, da, niêm mạc...) và có khả năng phát triển thành bệnh dịch.
Trong lịch sử, hàng loạt bệnh truyền nhiễm đã trở thành đại dịch, gây ra cái chết cho hàng nghìn đến hàng triệu người. Song có nhiều bệnh có tỷ lệ tử vong là 100% nhưng số lượng người mắc không nhiều. Ở bài viết này, The Conversation đề cập những căn bệnh truyền nhiễm khiến nhiều người chết nhất, theo số liệu tính đến năm 2012.
Bệnh Lyme gây ra tình trạng viêm nhiễm sau khi người mắc bị bọ ve đốt.
Bệnh nhân có thể bị chẩn đoán nhầm vì các triệu chứng ban đầu giống như cúm. Xét nghiệm máu không phải lúc nào cũng cho kết quả chuẩn xác, đặc biệt là ở giai đoạn đầu.
Một quan niệm sai lầm phổ biến là bệnh có thể được phân biệt bằng phát ban mắt bò. Theo đó, người nhiễm bị mẩn đỏ ở vùng bị bọ ve cắn. Vết mẩn có hình tròn màu đỏ với khoảng trắng hoặc đỏ đậm hơn ở giữa.
Tuy nhiên, trên thực tế, khoảng một phần tư số bệnh nhân không bị bất kỳ tổn thương da nào.
Chia sẻ trên BMJ Global Health, các nhà khoa học từ Trung Quốc ước tính 14,5% dân số thế giới đã mắc bệnh.
Họ đã phân tích 89 nghiên cứu về bệnh Lyme bao gồm các xét nghiệm máu của hơn 158.000 người. Nhóm tác giả nhận định, số ca bệnh dường như đang gia tăng nhưng cho biết, kết quả mang tính sơ bộ và cần các nghiên cứu sâu hơn.
Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, số ca mắc bệnh Lyme đã tăng 44% từ năm 1999 đến năm 2019.
Triệu chứng ban đầu giống như cúm
Các triệu chứng đầu tiên của bệnh Lyme bao gồm sốt, mệt mỏi kéo dài, nhức đầu, đau nhức cơ và khớp, sưng hạch bạch huyết.
Hầu hết những người bị phát ban do bệnh Lyme sẽ có tổn thương màu đỏ trên da, đường kính khoảng 5cm. Các bác sĩ có thể dựa vào biểu hiện phát ban để chẩn đoán tình trạng bệnh mà không cần xét nghiệm máu.
Vi khuẩn lây lan bệnh qua bọ ve
Bệnh Lyme lây lan do bọ ve bị nhiễm bệnh. Chúng có thể bám vào bất kỳ bộ phận nào của cơ thể con người để truyền vi khuẩn gây bệnh Lyme nhưng thường được tìm thấy ở bẹn, nách và da đầu.
Không phải tất cả các vết cắn của bọ ve đều truyền vi khuẩn gây bệnh Lyme. Vết cắn của bọ ve không nhiễm bệnh cũng như các côn trùng hoặc nhện cũng không lan rộng ra.
Các biến chứng
Nếu vết cắn bị nhiễm trùng và không được chữa, hoặc điều trị không hiệu quả, vi khuẩn có thể di chuyển theo đường máu và gây phát ban ở các bộ phận khác của cơ thể.
Các biến chứng bao gồm viêm tim, suy giảm nhận thức, xệ mặt, viêm màng não, sưng đầu gối và viêm khớp.
Lúc này, các bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh bằng xét nghiệm máu để phát hiện các kháng thể chống lại vi khuẩn. Theo CDC Mỹ, chẩn đoán sớm và điều trị bằng thuốc kháng sinh có thể ngăn ngừa bệnh Lyme trở nặng.
Vài tuần trước, tôi có dịp tiếp xúc một trong những căn bệnh hiếm nhất trên thế giới có tên Fibrodysplasia ossificans progressiva (FOP). Hiện nay, khoảng 900 bệnh nhân FOP toàn cầu, theo ước tính của tổ chức NORD.
Bệnh FOP do dị biến ở gene ACVR1 dẫn đến sự chuyển đổi thành của xương từ các vùng không phải là xương như dây chằng, cơ bắp, hay dây gân. Gene ACVR1 dị biến khiến chúng có thêm chức năng làm cho thụ thể ALK2 kích thích chuỗi phản ứng Bone Morphogenetic Protein (BMP) dẫn đến kích hoạt Smads 1/5/8, làm tế bào gốc chuyển đổi thành tế bào xương.