Bó cơ, hay còn gọi là co cứng cơ, là hiện tượng các bó sợi cơ bị co rút đột ngột hoặc kéo dài bất thường. Triệu chứng thường thấy là đau âm ỉ hoặc đau dữ dội, hạn chế vận động, đôi khi còn kèm theo cảm giác căng tức và nóng ran ở vùng cơ bị ảnh hưởng. Tình trạng này thường xảy ra sau khi chơi thể thao, mang vác nặng, duy trì một tư thế trong thời gian dài, hoặc khi thời tiết chuyển lạnh khiến cơ bị “co rút” do máu lưu thông kém.

Dưới đây là một số cách xử lý bó cơ đơn giản, dễ áp dụng tại nhà:

Chườm ấm giúp giãn cơ, lưu thông máu

Ngay khi nhận thấy vùng cơ bị bó, người bệnh có thể dùng túi chườm ấm, khăn ấm hoặc chai nước nóng (nhiệt độ khoảng 40–50°C) áp nhẹ lên vùng bị đau trong 15–20 phút. Hơi ấm giúp máu lưu thông tốt hơn, làm mềm các sợi cơ đang bị co cứng. Nên lặp lại thao tác này vài lần trong ngày nếu tình trạng chưa cải thiện hẳn.

Xoa bóp bằng rượu gừng – mẹo dân gian hữu hiệu

Rượu gừng là một bài thuốc dân gian nổi tiếng với khả năng làm ấm cơ thể và hỗ trợ giảm đau nhức. Gừng có chứa gingerol – hoạt chất có đặc tính kháng viêm tự nhiên, giúp làm dịu các vùng cơ bị tổn thương. Khi kết hợp với rượu, hỗn hợp này thẩm thấu nhanh qua da, mang lại cảm giác dễ chịu gần như ngay lập tức.

Cách thực hiện:

Giã nhỏ 1–2 củ gừng tươi, ngâm với khoảng 300ml rượu trắng 40 độ trong 5–7 ngày.

Khi bị bó cơ, đổ một lượng nhỏ rượu gừng ra tay, xoa đều rồi massage vùng bị đau theo chuyển động tròn trong 5–10 phút.

Sau đó có thể dùng khăn ấm đắp lại để tăng hiệu quả làm dịu.

Thực hiện động tác kéo giãn nhẹ nhàng

Nếu cơ bị bó sau khi vận động, có thể thử một số bài giãn cơ nhẹ để “tháo gỡ” trạng thái co cứng. Chẳng hạn, nếu bó cơ bắp chân, hãy ngồi duỗi chân, kéo nhẹ bàn chân về phía người. Không nên cố quá sức hoặc thực hiện động tác mạnh, dễ khiến cơ bị tổn thương thêm.

Bổ sung nước và khoáng chất

Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến bó cơ là mất nước và thiếu các chất điện giải như kali, magie, canxi. Vì vậy, cần uống đủ nước mỗi ngày (ít nhất 1,5–2 lít) và bổ sung thực phẩm giàu khoáng như chuối, sữa chua, rau xanh đậm, hạt óc chó, hạnh nhân…

Giữ ấm cơ thể khi trời lạnh

Vào mùa đông hoặc khi sinh hoạt trong phòng lạnh, các cơ dễ bị co cứng hơn bình thường. Do đó, nên mặc đủ ấm, mang vớ giữ nhiệt, không tắm nước quá lạnh và tránh ngồi lâu một chỗ mà không vận động.

Khi nào cần đi khám?

Nếu tình trạng bó cơ không thuyên giảm sau 2–3 ngày tự chăm sóc, hoặc nếu kèm theo các dấu hiệu như sưng tấy, bầm tím, sốt, đau lan ra các vùng lân cận, thì nên đến cơ sở y tế để kiểm tra. Trong một số trường hợp, bó cơ có thể là biểu hiện sớm của tổn thương thần kinh, thoát vị đĩa đệm hoặc viêm cơ mãn tính.

Lưu ý cho người hay bị bó cơ

Để hạn chế tình trạng tái phát, người hay bị bó cơ nên:

Khởi động kỹ trước khi vận động mạnh.

Tránh ngồi sai tư thế hoặc ngồi một chỗ quá lâu.

Duy trì chế độ ăn cân đối, giàu khoáng chất.

Tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc.

Bó cơ tuy là tình trạng phổ biến và không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày. Nếu biết cách chăm sóc đúng, đặc biệt là áp dụng các phương pháp đơn giản như massage với rượu gừng, thì hoàn toàn có thể khắc phục nhanh chóng ngay tại nhà.