Lịch sử dân tộc Việt Nam hàng ngàn năm văn hiến luôn ẩn chứa những trang sử hào hùng, những bí mật quân sự phi thường đã giúp cha ông ta dựng nước và giữ nước. Trong đó, câu chuyện về nỏ thần, về thành Cổ Loa và những chiến công chống quân Tần xâm lược mãi là một biểu tượng về sức mạnh và trí tuệ Việt.

Vượt qua lớp sương mờ của truyền thuyết, những công trình nghiên cứu, phân tích khoa học và góc nhìn quân sự hiện đại đã cố gắng lý giải phần nào bí ẩn đằng sau loại vũ khí đặc biệt này.

Chiến binh Hùng Vương bách chiến bách thắng, chưa từng bị bắt sống

Trong dòng chảy của lịch sử, nhiều người vẫn còn hoài nghi về quy mô và tính chất của cuộc kháng chiến chống Tần của nhà nước Âu Lạc. Có giả thuyết cho rằng cuộc tấn công quy mô lớn của quân Tần vào vùng đất Văn Lang – Âu Lạc đã thất bại nặng nề. Một số nhà nghiên cứu, trong đó có Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu và kỹ sư Vũ Đình Thanh nhận định rằng đây là một khả năng lịch sử có cơ sở.

"Từ nhiều tư liệu cho thấy, cuộc tấn công của quân Tần vào khu vực Cổ Loa đã gặp thất bại nặng nề và Triệu Đà có thể chưa từng trực tiếp tiến sâu vào vùng đất của các vua Hùng. Những chiến công và truyền thuyết được lưu truyền từ thời kỳ đó đã góp phần quan trọng trong việc bảo vệ sự tồn tại, bản sắc và sức sống của dân tộc ta cho đến ngày hôm nay”, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nhận định.

Đóng góp vào những chiến thắng vĩ đại đó là công lao của một đội quân đặc biệt, những chiến binh của các Vua Hùng. Họ không chỉ tinh nhuệ, dũng cảm mà còn là những người nắm giữ một bí mật công nghệ quân sự vượt trội, giúp họ trở thành những chiến binh chưa từng bại trận, chưa từng bị giặc bắt sống.

Bí mật ngàn năm mang tên "lực trọng trường" và mũi tên đồng Cổ Loa

Vậy đâu là chìa khóa tạo nên sức mạnh vô địch đó? Câu trả lời nằm ở nỏ thần và cách mà các chiến binh Âu Lạc đã sử dụng nó, một sự kết hợp thiên tài giữa vũ khí và các nguyên lý vật lý.

Kỹ sư Vũ Đình Thanh, người đã được cấp bằng độc quyền sáng chế cho loại nỏ bắn cùng lúc nhiều mũi tên tương tự nỏ thần trong truyền thuyết chỉ ra, sức mạnh của nỏ thần Cổ Loa không đến từ bản thân cây nỏ một cách đơn thuần, mà đến từ một công nghệ tổng hợp: sử dụng mũi tên đồng Cổ Loa đặc biệt và khai thác "lực trọng trường". Với lực này, sức sát thương của nỏ thần vô cùng khủng khiếp. Hàng loạt cuốn sử Trung Quốc ghi lại, “mỗi phát tên bằng đồng xuyên qua hơn chục người”.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, từ kinh nghiệm thực chiến trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của mình đã đưa ra những góc nhìn phân tích. Ông cho biết, công nghệ lợi dụng lực trọng trường rất nguy hiểm. Trong chiến tranh, Mỹ đã sử dụng pháo rải đinh (flechette). Chúng được rải từ độ cao chỉ 30m, với hàng nghìn cái đinh bé chỉ 3cm, nhưng khi rơi từ trên cao xuống, chúng đâm vào đầu, vào vai và gây ra những cái chết vô cùng đau đớn cho bộ đội ta.

Tưởng tượng rằng, hàng ngàn năm trước, quân Tần tiến công trong đội hình đông đặc, không có vật che chắn. Từ trên Loa Thành "cao chót vót", "rộng nghìn trượng, cuốn tròn như hình con ốc" như mô tả của Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, hàng vạn mũi tên đồng Cổ Loa, vốn to và nặng hơn những chiếc đinh của Mỹ sau này được bắn ra. Sức sát thương của chúng, khi được gia tốc bởi trọng lực, là không thể tưởng tượng nổi.

Tướng Hiệu và kỹ sư Thanh đều nhất trí cho rằng, chính nhờ công nghệ lợi dụng lực trọng trường qua sử dụng các mũi tên đồng Cổ Loa nên ở khoảng cách xa nhất thì sức sát thương của mũi tên đồng Cổ Loa mạnh nhất nên ta giết được giặc và giặc không làm gì được ta.

Việc hàng vạn quân Tần tử trận dưới chân thành Cổ Loa hoàn toàn có cơ sở khoa học và thực tiễn. Cảnh tượng "giặc chết đầy đồng" đã đi vào tâm thức người dân và được huyền thoại hóa, nhưng cốt lõi của nó có thể là một sự thật quân sự. Một số tư liệu lịch sử Trung Hoa cũng có nhắc đến tổn thất lớn của quân Tần, tuy nhiên mức độ và con số cụ thể vẫn còn nhiều tranh luận.

Công nghệ tách mũi tên: Bí quyết mà kẻ thù ngàn năm không giải mã được

Theo các chuyên gia, điểm cốt lõi và độc đáo nhất trong công nghệ của các chiến binh Vua Hùng chính là bí mật tách mũi tên đồng bé tí ra khỏi thân tên khi bắn.

Kỹ sư Vũ Đình Thanh phân tích: "Bất kỳ ai học qua vật lý lớp 12 đều hiểu rằng với cùng một vận tốc ban đầu, một vật nhỏ, đặc như đầu mũi tên sẽ bay xa và giữ được động năng tốt hơn nhiều so với cả một mũi tên hoàn chỉnh gồm cả thân và đầu mũi tên. Hình ảnh khắc họa trên trống đồng Ngọc Lũ, Cổ Loa cho thấy các cung thủ có tư thế rất đặc biệt, như dẫm lên dây giữ thân tên khi bắn. Đây chính là gợi ý về kỹ thuật tách đầu mũi tên”.

Nhìn thì có vẻ đơn giản, nhưng đây lại là một bí mật công nghệ mà hàng nghìn năm sau, các nhà khoa học Trung Quốc vẫn không thể tái hiện. Kỹ sư Thanh dẫn chứng, trong bộ phim tài liệu của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV9/CNTV) năm 2017, các nhà khoa học Trung Quốc đã cố gắng phục dựng nỏ thần. Nhưng họ đã thất bại khi bắn một chùm tên ra khỏi ống, toàn bộ chùm tên rơi lả tả ngay trước mũi nỏ. Điều này chứng tỏ, họ không thể giải quyết bài toán "tách đầu mũi tên ra khỏi thân tên" mà các chiến binh Âu Lạc đã làm chủ từ 2300 năm trước.

Điều đáng nói, trong thử nghiệm phục dựng nỏ thần này, các nhà khoa học Trung Quốc đã sử dụng mũi tên thông thường bắn thẳng, tức là càng xa càng yếu. Nỏ của nhà Tần cũng hoạt động theo nguyên lý này. Ngược lại, chiến binh Hùng Vương sử dụng cách bắn lên cao, lợi dụng lực trọng trường để mũi tên đạt sức công phá mạnh nhất ở tầm xa nhất. Đây chính là lợi thế chiến thuật tuyệt đối: "Ta giết được địch mà địch chỉ nhìn được ta". Và cũng vì thế, thêm luận điểm cho giả thuyết, quân Tần chưa từng bắt sống được chiến binh của các vua Hùng.

Thượng tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, sức sát thương khủng khiếp của mũi tên đồng Cổ Loa hoàn toàn có thể kiểm chứng bất cứ lúc nào bằng cách thả từ trên cao. Có thể tham chiếu cách sử dụng từ pháo rải đinh trong kháng chiến chống Mỹ đến chiến tranh ở Ukraina hay Flechette thả từ máy bay trong Thế chiến I.

Nỏ thần phục dựng đã chứng minh khả năng bắn hàng chục mũi tên đồng Cổ Loa đi xa hàng trăm mét. Cùng với ghi chép của Đại Việt Sử Ký Toàn Thư về thành Cổ Loa “cao chót vót”, đây là những thông số kỹ thuật đủ để có thể khẳng định nỏ thần có thật và Triệu Đà chưa từng đặt chân tới Văn Lang, Âu Lạc.

“Nếu Triệu Đà không hề có nỏ thần, thì rõ ràng ông ta chưa bao giờ động tới Âu Lạc”, tướng Hiệu khẳng định.

Những chiến binh bất tử

Việc quân Tần chưa từng bắt sống được một chiến binh Hùng Vương nào, và Triệu Đà cũng vậy còn được chứng minh một cách logic thông qua việc bảo mật công nghệ.

Theo kỹ sư Thanh, một bí mật quân sự tối quan trọng, quyết định sự sống còn của cả một dân tộc như vậy, chắc chắn phải được bảo vệ bằng một kỷ luật thép. Hàng chục cuốn sử của Trung Hoa đã ghi chép và ca ngợi sự lợi hại của nỏ thần, ví như "mỗi phát tên bằng đồng xuyên qua hơn chục người", hay "một lần bắn giết vạn quân". Sự thán phục của đối phương là minh chứng rõ ràng nhất cho uy lực của vũ khí này.

Nếu dù chỉ một cung thủ Âu Lạc bị bắt sống, bí mật về cách chế tạo và sử dụng nỏ thần, đặc biệt là kỹ thuật tách mũi tên, chắc chắn sẽ bị lộ. Nhưng lịch sử đã cho thấy, Triệu Đà và nhà Triệu sau này hoàn toàn không sở hữu công nghệ đó. Họ không biết gì về cách bắn lợi dụng trọng trường, không biết đến bí mật của mũi tên đồng Cổ Loa.

"Việc Triệu Đà không để lại dấu tích rõ ràng về việc sở hữu công nghệ này có thể được xem là một luận điểm củng cố giả thuyết rằng ông chưa từng động đến vùng đất của các Vua Hùng, chứ đừng nói tới việc xua quân đánh đến thành Cổ Loa", kỹ sư Thanh nhận định.

Kỹ sư Thanh cho rằng, bí mật về nỏ thần đã tự mất đi trên chính mảnh đất Việt Nam sau này, thay vì bị kẻ thù sao chép. Đây là bằng chứng hùng hồn nhất cho thấy những người nắm giữ nó đã mang theo bí mật xuống mồ. Họ đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng, thà chết chứ không để mình rơi vào tay giặc, không để quốc gia đại sự bị tiết lộ. Họ thực sự là những chiến binh bất bại, bất tử trong lòng dân tộc.

Những chiến binh Vua Hùng, với trí tuệ, lòng dũng cảm và kỷ luật phi thường, đã viết nên một trong những trang sử chống ngoại xâm chói lọi nhất, đảm bảo cho sự tồn vong và độc lập của dân tộc Việt Nam đến tận ngày hôm nay. Họ xứng đáng được ghi danh là những chiến binh bất bại trong lịch sử.

Câu chuyện về những chiến binh vua Hùng là minh chứng cho sự kết hợp giữa trí tuệ và tinh thần chiến đấu bất khuất. Không chỉ là huyền thoại, đó là chiến lược quân sự có cơ sở khoa học rõ ràng, từ ứng dụng lực trọng trường, kết cấu thành cao, tới chế tác mũi tên đặc biệt.

Ngày nay, các nguyên lý này vẫn được áp dụng trong nhiều loại vũ khí hiện đại, từ đạn xuyên giáp thả từ máy bay cho tới các hệ thống pháo rải đinh. Nó nhắc nhở chúng ta rằng sáng tạo và giữ vững bí mật công nghệ chính là chìa khóa bảo vệ độc lập dân tộc.