Ngày 01/07/2025, PGS.TS. Đoàn Đức Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Quy Nhơn, đã ký Quyết định số 1895/QĐ-ĐHQN phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu qua mạng cho gói thầu "Mua sắm lắp đặt thiết bị" thuộc dự án Mua sắm trang thiết bị phòng thí nghiệm thực hành Cơ điện tử, Kỹ thuật xây dựng. Theo đó, Công ty TNHH Tâm Minh Đức (MSDN: 0104754876) đã trúng thầu với giá trúng thầu là 4.338.868.000 đồng.

Đáng chú ý, giá gói thầu được phê duyệt tại Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (Quyết định số 931/QĐ-ĐHQN ngày 28/3/2025) là 4.360.256.000 đồng. Như vậy, so với giá gói thầu, giá trúng thầu chỉ thấp hơn 21.388.000 đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách chỉ đạt 0,49%. Con số này đang đặt ra dấu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của gói thầu.

Hai đối thủ bị loại vì những lý do nào?

Theo Biên bản mở thầu ngày 17/05/2025, gói thầu (mã E-TBMT: IB2500133213) có 3 nhà thầu tham gia nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT), bao gồm: Công ty TNHH Tâm Minh Đức, Công ty TNHH Thiết bị Khoa học Kỹ thuật Mỹ Thành và Công ty TNHH Khoa Trí.

Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá E-HSDT ngày 27/06/2025 của đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần Tư vấn - Đầu tư và Xây dựng CIC cho thấy, chỉ có Công ty TNHH Tâm Minh Đức được đánh giá “Đạt” ở phần đánh giá về kỹ thuật. Hai nhà thầu còn lại đều bị đánh giá “Không đạt”.

Cụ thể, đối với Công ty TNHH Thiết bị Khoa học Kỹ thuật Mỹ Thành, báo cáo đánh giá nêu rõ lý do liên quan đến Thư xác nhận nhà phân phối của Leica Geosystems. Dù nhà thầu đã bổ sung tài liệu làm rõ, nhưng sau khi đơn vị tư vấn gửi email xác minh tới hãng sản xuất, câu trả lời nhận được cho thấy các tài liệu này "có thể không hoàn toàn phù hợp quy trình phát hành tiêu chuẩn của Leica". Vì vậy, thư ủy quyền bị đánh giá là không hợp lệ, dẫn đến E-HSDT của nhà thầu này không đáp ứng yêu cầu.

Đối với Công ty TNHH Khoa Trí, Báo cáo đánh giá chỉ ra nhà thầu này đã "Không nêu đặc tính, thông số kỹ thuật của hàng hóa theo yêu cầu tại chương V của E-HSMT" và "Không cung cấp đầy đủ các cam kết yêu cầu tại Chương V của E-HSMT". Mặc dù theo quy định, bên mời thầu có thể yêu cầu làm rõ, bổ sung, nhưng tổ chuyên gia cho rằng việc bổ sung các cam kết cũng không làm thay đổi kết quả vì nhà thầu đã không cung cấp thông số kỹ thuật ngay từ đầu.

Với việc hai đối thủ bị loại từ vòng kỹ thuật, Công ty TNHH Tâm Minh Đức trở thành nhà thầu duy nhất được đi tiếp vào vòng đánh giá tài chính và sau đó được đề nghị trúng thầu.

"Chân dung" nhà thầu Tâm Minh Đức

Theo dữ liệu công khai, Công ty TNHH Tâm Minh Đức được thành lập từ năm 2010, có trụ sở tại Hà Nội, do ông Nguyễn Sơn Dương làm người đại diện pháp luật.

Lịch sử tham gia đấu thầu các dự án sử dụng vốn công của doanh nghiệp này còn khá hạn chế. Dữ liệu ghi nhận, từ trước đến nay, công ty mới chỉ tham gia 2 gói thầu, trong đó trượt 1 gói và trúng 1 gói. Gói thầu đã trượt là "Cung cấp thiết bị HM113CR; 122BE; HM172BS, BD; HM174DC, LT, BE, BS" do Công ty Cổ phần Xi măng Cẩm Phả mời thầu vào năm 2024.

Như vậy, gói thầu "Mua sắm lắp đặt thiết bị" tại Trường Đại học Quy Nhơn là gói thầu đầu tiên và duy nhất mà Công ty TNHH Tâm Minh Đức trúng trong năm 2025, đồng thời cũng là gói thầu có giá trị lớn nhất mà doanh nghiệp này từng trúng thầu.

Tỷ lệ tiết kiệm dưới 1% và góc nhìn pháp lý

Hoạt động đấu thầu hiện nay được điều chỉnh bởi Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15), cùng với đó là các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC. Các văn bản này đều nhấn mạnh nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong đấu thầu.

Chia sẻ góc nhìn chuyên môn, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, cho rằng: “Một trong những mục tiêu quan trọng của đấu thầu là tiết kiệm, hiệu quả cho nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là vốn nhà nước. Luật Đấu thầu 2023 đã quy định rất chặt chẽ về quy trình đánh giá hồ sơ dự thầu. Việc loại nhà thầu ở bước đánh giá kỹ thuật phải dựa trên các tiêu chí rõ ràng, định lượng được nêu trong hồ sơ mời thầu. Nếu việc loại thầu là đúng quy định, thì kết quả là hợp lệ. Tuy nhiên, khi kết quả cuối cùng chỉ còn một nhà thầu và tỷ lệ tiết kiệm quá thấp, các cơ quan chức năng và chủ đầu tư cần rà soát lại toàn bộ quá trình, nhất là khâu lập, thẩm định giá gói thầu, để đảm bảo giá đưa ra sát với thị trường và phản ánh đúng bản chất cạnh tranh”.

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Lê Tấn Việt nhận định: “Tỷ lệ tiết kiệm 0,49% là một con số rất đáng suy ngẫm. Nó không mặc nhiên khẳng định có sai phạm, nhưng cho thấy tính cạnh tranh của gói thầu không cao. Vấn đề có thể nằm ở khâu lập dự toán giá gói thầu. Liệu giá gói thầu 4.360.256.000 đồng đã được xây dựng một cách độc lập, khách quan, dựa trên việc khảo sát thị trường kỹ lưỡng hay chưa? Một mức giá quá sát với giá của nhà cung cấp sẽ làm giảm đi ý nghĩa của việc đấu thầu là tìm ra mức giá cạnh tranh nhất”.

Gói thầu hơn 4,3 tỷ đồng tại Trường Đại học Quy Nhơn đã có kết quả. Tuy nhiên, với tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp và bối cảnh các đối thủ cạnh tranh bị loại vì những sai sót trong hồ sơ, dư luận có quyền đặt ra câu hỏi về hiệu quả thực chất của việc sử dụng nguồn vốn đầu tư, cũng như tính cạnh tranh trong các gói thầu tương tự, nhằm hướng tới một thị trường đấu thầu thực sự minh bạch và hiệu quả.