"Hệ sinh thái" đấu thầu Vĩnh Long: Vì sao Công ty Đông Anh liên tiếp thắng?

Công ty Đông Anh vừa được công bố trúng gói thầu xây dựng Tuyến đường số 5 tại Vĩnh Long. Nhìn lại dữ liệu, doanh nghiệp này có tỷ lệ trúng thầu cao, đặc biệt khi "gặp gỡ" một số chủ đầu tư quen thuộc. Đâu là bí quyết đằng sau sự thành công này?

Mới đây, Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Vĩnh Long (Chủ đầu tư) đã ban hành Quyết định số 350/QĐ-BQLGT ngày 18/9/2025, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 12: Thi công xây dựng công trình thuộc dự án Tuyến đường số 5, thành phố Trà Vinh (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long). Theo đó, đơn vị trúng thầu là Liên danh tuyến số 05, do Công ty TNHH Đông Anh (MSDN: 2100312736) đứng đầu.

qd.jpg
Quyết định số 350/QĐ-BQLGT ngày 18/9/2025, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 12: Thi công xây dựng công trình thuộc dự án Tuyến đường số 5, thành phố Trà Vinh (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long). Nguồn: MSC

Giá gói thầu được duyệt là 17.319.181.053 đồng, trong khi giá trúng thầu của Liên danh tuyến số 05 là 15.281.143.000 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 11,78%, tương đương hơn 2 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước. Đây là một con số khá tích cực, tuy nhiên, khi nhìn lại toàn bộ quá trình và lịch sử đấu thầu của doanh nghiệp đứng đầu liên danh, nhiều vấn đề đáng chú ý đã được ghi nhận.

Hành trình đến với gói thầu chục tỷ của một doanh nghiệp "nhỏ"

Theo biên bản mở thầu ngày 08/08/2025, Gói thầu số 12 (mã TBMT: IB2500327635-00) có sự tham gia của 3 nhà thầu, bao gồm: Liên danh tuyến số 05, Liên danh thi công tuyến đường số 05, và Doanh nghiệp Tư nhân Sản xuất- Thương mại Nguyễn Trình.

Báo cáo đánh giá E-HSDT của đơn vị tư vấn (Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng Tín Uy) chỉ ra rằng, Liên danh thi công tuyến đường số 05 đã bị loại ở bước đánh giá năng lực và kinh nghiệm. Cụ thể, sau khi chủ đầu tư yêu cầu làm rõ hồ sơ vào ngày 04/9/2025, văn bản trả lời của nhà thầu này được đánh giá là không đáp ứng yêu cầu. Cuộc đua chỉ còn lại giữa Liên danh tuyến số 05 và Doanh nghiệp Tư nhân Sản xuất- Thương mại Nguyễn Trình.

Với giá dự thầu sau giảm giá là 15.281.143.354 đồng, thấp hơn so với 16.799.000.000 đồng của đối thủ, Liên danh tuyến số 05 đã được xếp hạng thứ nhất và được đề nghị trúng thầu.

Được biết, Công ty TNHH Đông Anh được thành lập từ năm 2005, có trụ sở tại Vĩnh Long, do ông Nguyễn Văn Lực làm giám đốc. Mặc dù là doanh nghiệp nhỏ nhưng lịch sử hoạt động đấu thầu của công ty lại khá ấn tượng. Theo dữ liệu cho thấy, Công ty Đông Anh đã tham gia tổng cộng 127 gói thầu, trúng 57 gói với tổng giá trị (bao gồm cả vai trò liên danh) lên đến 404.374.646.241 đồng.

Phân tích hoạt động đấu thầu năm 2025

Riêng trong năm 2025, Công ty Đông Anh đã tham gia 12 gói thầu và trúng 5 gói, đạt tỷ lệ thắng 41,67%. Điều đáng nói là tỷ lệ tiết kiệm trung bình trong các gói trúng thầu năm nay đạt 9,65%, một con số cao hơn đáng kể so với tỷ lệ tiết kiệm trung bình trong toàn bộ lịch sử hoạt động của công ty chỉ là 4,17%. Sự cải thiện này đặt ra câu hỏi về việc liệu có phải mức độ cạnh tranh trong các gói thầu năm 2025 đã tăng lên, hay chiến lược bỏ thầu của doanh nghiệp đã có sự thay đổi?

Đáng chú ý, trong số các bên mời thầu mà Công ty Đông Anh thường xuyên "gặp mặt", nổi lên cái tên Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Trung Kim. Tại đây, Công ty Đông Anh đã tham gia 17 gói thầu, trúng 6 và trượt 11 gói. Mối quan hệ "quen thuộc" này cũng được ghi nhận với Ban quản lý dự án đầu tư các công trình xây dựng cơ bản huyện Trà Cú (tham gia 14 gói, trúng 7). Việc một nhà thầu có tần suất trúng thầu cao tại một số chủ đầu tư nhất định luôn là một điểm cần được làm rõ để đảm bảo tính công bằng, minh bạch.

Luật Đấu thầu và góc nhìn chuyên gia

Đối chiếu với các quy định pháp luật hiện hành, việc phân tích hồ sơ năng lực và các mối quan hệ của nhà thầu là vô cùng quan trọng. Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, cùng với Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, đã tạo ra một hành lang pháp lý chặt chẽ nhằm đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trao đổi với phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TPHCM, cho biết: "Điều 6 Luật Đấu thầu 2023 quy định rất rõ về việc bảo đảm cạnh tranh. Theo đó, nhà thầu tham dự phải độc lập về pháp lý và tài chính với chủ đầu tư, bên mời thầu và các nhà thầu tư vấn. Việc một nhà thầu liên tục trúng thầu tại một chủ đầu tư không phải là bằng chứng vi phạm, nhưng đó là một dấu hiệu để các cơ quan chức năng cần giám sát, kiểm tra nhằm đảm bảo không có sự ưu ái hay các hành vi thông thầu bị cấm tại Điều 16 của Luật."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang chia sẻ: "Tỷ lệ tiết kiệm là một chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả của công tác đấu thầu. Một tỷ lệ tiết kiệm thấp kéo dài có thể cho thấy giá gói thầu được lập chưa sát thực tế hoặc tính cạnh tranh của cuộc thầu không cao.

Thông tư 79/2025/TT-BTC đã có những quy định mới nhằm chuẩn hóa việc đăng tải thông tin, giúp tăng cường tính minh bạch. Tuy nhiên, việc giám sát từ cộng đồng và vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước vẫn là yếu tố then chốt để thị trường đấu thầu thực sự lành mạnh."

Với trường hợp của Công ty Đông Anh, sự "trỗi dậy" trong năm 2025 là một tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phát triển bền vững và một môi trường cạnh tranh công bằng, cần có sự chung tay từ phía doanh nghiệp và sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan chức năng đối với các gói thầu mà doanh nghiệp này tham gia, đặc biệt là tại các chủ đầu tư "quen mặt".

Đấu thầu tại ĐH Trà Vinh: Chuyên gia và luật sư nói gì?

Dưới góc độ pháp lý, các chuyên gia cho rằng việc thiếu cạnh tranh trong các gói thầu tại Trường Đại học Trà Vinh, dù không sai về thủ tục, nhưng có thể làm giảm đi mục tiêu về hiệu quả kinh tế mà Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 hướng tới.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, chuỗi hoạt động đấu thầu tại Trường Đại học Trà Vinh với sự góp mặt và thắng thế gần như tuyệt đối của Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật đã cho thấy những đặc trưng rõ nét: Tỷ lệ trúng thầu của một nhà thầu lên đến hơn 91%, tình trạng "một mình một ngựa" diễn ra thường xuyên và tỷ lệ tiết kiệm ngân sách ở một số gói thầu ở mức rất thấp đã được Báo Tri thức và Cuộc sống thể hiện qua bài viết: Gói thầu gần 7 tỷ tại ĐH Trà Vinh: Nhà thầu quen mặt "một mình một ngựa"?"Hệ sinh thái" tại Trường Đại học Trà Vinh: Trúng 41/45 gói và gói thầu tiết kiệm 0,48%.

Các hoạt động này, khi được soi chiếu dưới quy định của pháp luật hiện hành, đã làm dấy lên trong dư luận những băn khoăn về việc có đạt được mục tiêu cao nhất của công tác đấu thầu hay không.

Chuyên gia nói gì về các gói thầu tiết kiệm 0,06%?

Luật sư và chuyên gia đấu thầu khẳng định, tỷ lệ tiết kiệm thấp và việc chỉ có một nhà thầu tham gia là những dấu hiệu cần được các chủ đầu tư xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo tiền ngân sách được sử dụng một cách hiệu quả nhất.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP HCM, cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ để đảm bảo tính cạnh tranh. Tuy nhiên, việc thực thi mới là yếu tố quyết định. Tình trạng một nhà thầu tham gia và trúng thầu, đặc biệt khi lặp lại nhiều lần ở một chủ đầu tư hoặc một nhóm chủ đầu tư, cần được xem xét cẩn trọng. Cần làm rõ liệu hồ sơ mời thầu có chứa các tiêu chí không phù hợp, mang tính định hướng, làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không. Đây là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật."

Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Những Thay Đổi Sống Còn Trong Xử Lý Tình Huống Đấu Thầu

Nghị định 214/2025/NĐ-CP ban hành đã thay đổi cuộc chơi. Nhiều quyền lực được chuyển về tay chủ đầu tư, nhà thầu cần nắm rõ để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Nghị định 214/2025/NĐ-CP (sau đây gọi là Nghị định 214) vừa được ban hành, thay thế Nghị định 24/2024/NĐ-CP, đã tạo ra một làn sóng thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động đấu thầu tại Việt Nam. Trong đó, các quy định về xử lý tình huống tại Điều 140 đã được điều chỉnh toàn diện, tác động trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của cả chủ đầu tư và nhà thầu. Nếu không nắm bắt kịp thời, một nhà thầu dù có năng lực tốt vẫn có thể bị loại khỏi một gói thầu quan trọng chỉ vì những sơ suất không đáng có.

Bài viết này sẽ phân tích chuyên sâu 13 điểm thay đổi cốt lõi, giúp các bên liên quan có cái nhìn toàn diện và chiến lược ứng phó phù hợp trong bối cảnh pháp lý mới.