• Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, chuỗi bài viết đã phản ánh thực trạng Công ty TNHH Thiên Phương liên tiếp trúng các gói thầu lớn trong năm 2025 trong bối cảnh thiếu vắng đối thủ cạnh tranh, dẫn đến hiệu quả kinh tế không cao.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP HCM, cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ để đảm bảo tính cạnh tranh. Tuy nhiên, việc thực thi mới là yếu tố quyết định. Tình trạng một nhà thầu tham gia và trúng thầu, đặc biệt khi lặp lại nhiều lần ở một chủ đầu tư hoặc một nhóm chủ đầu tư, cần được xem xét cẩn trọng. Cần làm rõ liệu hồ sơ mời thầu có chứa các tiêu chí không phù hợp, mang tính định hướng, làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không. Đây là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của Luật."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang phân tích sâu hơn về khía cạnh kinh tế: "Tỷ lệ tiết kiệm là một trong những thước đo quan trọng về hiệu quả của công tác đấu thầu. Một tỷ lệ tiết kiệm chỉ 0,06% hay 0,16% là rất thấp. Điều này có thể xuất phát từ hai nguyên nhân chính: Hoặc giá gói thầu được lập quá sát với giá thực tế của nhà thầu được 'chọn', hoặc không có sự cạnh tranh về giá để kéo giá dự thầu xuống."

Ông Giang nhấn mạnh thêm: "Theo quy định mới tại Thông tư 79/2025/TT-BTC, việc công khai, minh bạch thông tin càng được siết chặt. Tuy nhiên, các chủ đầu tư, bên mời thầu cần nâng cao trách nhiệm trong việc xây dựng hồ sơ mời thầu mang tính cạnh tranh cao, phổ biến thông tin rộng rãi để thu hút nhiều nhà thầu có năng lực tham gia. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần tăng cường công tác kiểm tra các gói thầu có dấu hiệu bất thường như chỉ có một nhà thầu tham gia hoặc tỷ lệ tiết kiệm quá thấp để kịp thời chấn chỉnh."

Từ những phân tích trên, để hoạt động đấu thầu thực sự hiệu quả, việc tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 là yêu cầu tiên quyết. Quan trọng hơn cả là trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, nơi các nhà thầu có thể tham gia một cách công bằng, từ đó tối ưu hóa lợi ích cho nhà nước và xã hội.