Trong xã hội Việt Nam, mô hình gia đình nhiều thế hệ, ông bà, cha mẹ, con cháu cùng chung sống dưới một mái nhà vẫn còn phổ biến, đặc biệt ở vùng nông thôn hoặc các gia đình giữ truyền thống văn hóa Á Đông. Trong mô hình này, vai trò của người phụ nữ làm dâu thường mang tính trung tâm trong việc kết nối, chăm sóc và duy trì nề nếp gia đình. Tuy nhiên, đi cùng với vai trò đó là rất nhiều áp lực tâm lý, thể chất và tinh thần mà không phải ai cũng thấu hiểu và chia sẻ.

Áp lực từ sự khác biệt thế hệ và quan điểm sống

Một trong những áp lực lớn nhất đối với người làm dâu trong gia đình nhiều thế hệ là sự khác biệt về quan điểm sống. Những người lớn tuổi thường có xu hướng giữ gìn nề nếp, lễ nghi truyền thống, trong khi lớp trẻ – đặc biệt là các nàng dâu trưởng thành trong môi trường hiện đại – lại đề cao sự tự do cá nhân và tư duy bình đẳng.

Việc phải làm theo những nguyên tắc “nề nếp gia phong”, từ cách ăn nói, ứng xử đến việc dạy dỗ con cái, khiến không ít nàng dâu cảm thấy bị bó buộc. Những khác biệt tưởng chừng nhỏ – như cách nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa hay chăm sóc con cái – lại có thể trở thành mầm mống của mâu thuẫn khi không được chia sẻ hoặc thấu hiểu.

Áp lực từ trách nhiệm “giữ lửa” gia đình

Người làm dâu thường bị mặc định là người “giữ lửa” cho gia đình, chăm sóc không chỉ chồng con mà cả cha mẹ chồng và đôi khi là ông bà chồng. Những công việc không tên từ lo bữa ăn hàng ngày, chăm sóc người lớn tuổi đến lo lễ lạt, giỗ chạp trở thành gánh nặng vô hình nhưng đầy sức nặng.

Sự kỳ vọng này, nếu không có sự chia sẻ từ chồng hay các thành viên khác, dễ khiến người phụ nữ rơi vào trạng thái quá tải, mất cân bằng giữa công việc, gia đình, bản thân.

Áp lực từ việc “làm dâu hiền”, không được phép than vãn

Một nỗi khổ âm thầm khác là định kiến rằng người dâu tốt là người phải nhẫn nhịn, không cãi lại, luôn vui vẻ phục tùng gia đình chồng. Việc chia sẻ cảm xúc tiêu cực đôi khi bị xem là ích kỷ hoặc “không biết điều”, khiến nhiều phụ nữ chọn cách im lặng chịu đựng, dẫn đến trầm cảm hoặc rạn nứt mối quan hệ vợ chồng.

Một số nàng dâu còn phải chịu sự so sánh với người dâu khác trong họ hàng hoặc với hình mẫu lý tưởng mà mẹ chồng hay người lớn tuổi đề ra, càng khiến họ cảm thấy không được công nhận hay trân trọng.

Giải pháp để giảm áp lực và xây dựng hòa khí

Từ gia đình chồng: Cần cởi mở, tôn trọng không gian riêng và cá tính của người làm dâu. Việc nhìn nhận con dâu như một thành viên thực sự của gia đình, lắng nghe ý kiến của cô ấy trong sinh hoạt hàng ngày sẽ giúp giảm bớt khoảng cách thế hệ và tăng cường sự gắn kết.

Từ người chồng: Vai trò cầu nối của người chồng là then chốt. Một người chồng thấu hiểu, chia sẻ công việc nhà, bảo vệ vợ trước những mâu thuẫn gia đình sẽ giúp nàng dâu cảm thấy an tâm và được yêu thương.

Từ chính người làm dâu: Việc học cách giao tiếp khéo léo, thấu hiểu tâm lý người lớn tuổi, đồng thời biết cách đặt giới hạn rõ ràng, tự bảo vệ sức khỏe tâm lý của mình là rất quan trọng. Sự nhẫn nhịn không đồng nghĩa với cam chịu, người làm dâu có quyền nói lên tiếng nói của mình một cách văn minh và dứt khoát.