Gãy trên lồi cầu xương cánh tay là một chấn thương nặng nề trên xương cánh tay tại điểm hẹp nhất.
Đây là một loại chấn thương chi trên phổ biến ở trẻ em từ 5-12 tuổi, đặc biệt là ở trẻ 8 tuổi. Gãy trên lồi cầu là tổn thương dễ gây biến chứng nếu không được phát hiện và xử trí đúng cách, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng vận động lâu dài của trẻ.
Trong tháng 6/2025, Khoa Chấn thương – Bỏng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn đã tiếp nhận hơn 50 trường hợp trẻ em bị tai nạn thương tích, trong đó phần lớn là chấn thương gãy trên lồi cầu xương cánh tay, tăng khoảng 15% so với cùng kỳ năm 2024.
Các bệnh nhi nhập viện với cảm giác vô cùng đau đớn, vận động gặp nhiều hạn chế và đều phải can thiệp phẫu thuật đồng thời trải qua thời gian dài để phục hồi chức năng. Phần lớn các tai nạn của trẻ xảy ra tại nhà hoặc trong sinh hoạt, thường do trẻ chạy nhảy, ngã chống tay gây chấn thương.

BSCKII Nguyễn Văn Nam, Khoa Khám xương và Điều trị ngoại trú, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, gãy trên lồi cầu xương cánh tay trẻ em là loại gãy xương vùng khuỷu tay thường gặp nhất ở trẻ em.
Gãy trên lồi cầu xương cánh tay trẻ em là kiểu gãy xương ngoại khớp, ở vùng hàng xương của đầu dưới xương cánh tay, đường gãy nằm trên lồi cầu và ròng rọc, đi ngang hố khuỷu.
Trẻ em độ tuổi 3-11 tuổi, sụn phát triển (sụn tiếp hợp) đầu dưới xương cánh tay chưa chuyển hóa thành xương, vì vậy vùng này yếu và dễ gãy trong các trường hợp té, ngã.
Gãy trên lồi cầu xương cánh tay là loại gãy xương thường gặp nhất trong các trường hợp gãy xương trẻ em, có nhiều biến chứng, hay gặp nhất là biến chứng vẹo khuỷu (tay khuỳnh) vào trong.
Gãy trên lồi cầu xương cánh tay thường gặp trong các trường hợp té ngã, chống tay, khuỷu duỗi, lực tác động từ cổ tay, qua khuỷu tay gây gãy xương và phân chia làm 2 loại chính:
Gãy duỗi: đầu dưới di lệch ra sau thân xương cánh tay (hay gặp, chiếm 60% tổng số).
Gãy gập: đầu dưới di lệch ra trước thân xương cánh tay.
Sau các tai nạn ngã, trẻ thường có các dấu hiệu:
Đau nhiều vùng khuỷu tay, trẻ ngừng chơi, quấy khóc.
Khuỷu tay sưng nề, nếu nặng có thể thấy dấu hiệu bầm tím, tụ máu.
Mất vận động khuỷu tay, tay lành đỡ tay đau, mặt nhăn nhó.
Phụ huynh và người nhà của trẻ, sau khi thấy trẻ có các dấu hiệu như trên cần bình tĩnh và thực hiện các bước sau:
An ủi, động viên, làm trẻ bình tĩnh, tránh các hành động khác có thể làm di lệch thêm ổ gãy, làm đau thêm cho trẻ, đầu xương chọc vào các thành phần khác như mạch máu, thần kinh hoặc chọc ra da.
Cố định tay bị gãy của trẻ bằng đai vải, túi treo tay.
Đưa trẻ tới các bệnh viện chuyên khoa chấn thương càng sớm càng tốt.
Các trường hợp trẻ em ngã chống tay, đau vùng khuỷu cần được đưa tới bệnh viện chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các hậu quả đáng tiếc như vẹo khuỷu, mất chức năng khuỷu…
Điều trị gãy trên lồi cầu trẻ em thì điều trị bảo tồn bằng nắn chỉnh, bó bột theo giai đoạn được ưu tiên hàng đầu.
Các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần hết sức quan tâm đến an toàn của trẻ nhỏ, chủ động phòng tránh các tai nạn cho trẻ, nhắc nhở, giáo dục trẻ đảm bảo an toàn khi chơi đùa.
Đồng thời các bậc phụ huynh cần tăng cường giám sát trẻ em trong các hoạt động thường ngày, hạn chế để trẻ vui chơi ở những nơi tiềm ẩn nguy cơ trơn trượt, ngã cao, hướng dẫn trẻ kỹ năng an toàn, xử lý tình huống khi chơi một mình hoặc tham gia vận động để tránh tai nạn thương tích xảy ra.
Khi trẻ gặp phải bất kỳ tai nạn thương tích nào, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời, đúng cách, hạn chế các biến chứng xảy ra.