Ở Quảng Ninh có một loại quả mọc hoang dại trong rừng, nghe tên rất lạ tai, chắc chắn nhiều người ở thành phố chưa có cơ hội được ăn thử, đó là quả máu. Sở dĩ người dân địa phương gọi tên như vậy bởi bên trong loại quả này có màu đỏ sẫm đặc sánh, trông chẳng khác gì máu tươi. Vẻ ngoài kỳ lạ, hương vị đặc trưng, lại gắn liền với đời sống người dân miền núi, quả máu đang dần trở thành thức quả quý hiếm được "săn lùng" mỗi khi đến mùa.
Cây máu là loài dây leo thân gỗ, thường mọc hoang trong rừng hoặc leo bám trên các thân cây lớn như mít, keo. Lá cây có hình thon dài, xanh quanh năm và có gân lá màu sáng. Mùa hoa quả kéo dài từ tháng 2 đến tháng 6, quả chín rộ vào cuối tháng 6 sang đầu tháng 7. Khi còn non, chùm quả máu trông như nho xanh; đến khi chín quả chuyển từ hồng nhạt sang đỏ tươi rồi tím đen, trông bắt mắt và dễ nhận biết.
Quả máu mọc thành chùm, dáng bầu dục nhỏ bằng đầu ngón tay. Khi ăn, người ta bóp nhẹ cho quả mềm, lớp vỏ chuyển sang tím đen, rồi nặn ra lớp dịch đỏ như máu để thưởng thức. Vị quả chua nhẹ, thanh mát, khác lạ hoàn toàn so với các loại quả chua quen thuộc như dâu da, cóc hay sấu.
Vị chua ngọt hài hòa cùng màu sắc lạ mắt khiến quả máu được trẻ em đặc biệt yêu thích. Người dân địa phương truyền tai nhau rằng ăn quả máu giúp bổ máu, đẹp da, đặc biệt tốt cho phụ nữ sau sinh.
Ngoài cách ăn tươi, quả máu còn được dùng để ngâm rượu. Trước khi ngâm, người ta cắt nhẹ quả theo hình dấu cộng, sau đó cho vào bình ngâm với rượu trắng. Sau khoảng 3 tháng, rượu quả máu có màu đỏ thẫm rất đẹp, mùi thơm nhẹ và vị ngọt dịu, dễ uống. Theo kinh nghiệm dân gian, uống rượu máu điều độ giúp bồi bổ sức khỏe, cải thiện thể lực và tăng cường tuần hoàn máu.
Trước đây, quả máu chỉ được biết đến ở các vùng rừng sâu Quảng Ninh. Tuy nhiên, vài năm gần đây, loại quả này đã có mặt tại nhiều thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM… nhờ hương vị độc lạ. Vì cây mọc tự nhiên ngày càng hiếm, trong khi cây trồng cũng cần 3 - 5 năm mới cho trái nên sản lượng bán ra thị trường không nhiều. Trên chợ mạng, một vài địa chỉ rao bán quả máu với giá lên tới 250.000 đồng/kg. Giá đắt đỏ hơn so với nhiều loại hoa quả nhập khẩu nhưng người thành phố vẫn chi tiền để một lần được thưởng thức hoa quả rừng lạ lẫm này.
Chị Lanh (người bán quả máu trên chợ mạng) chia sẻ: “Quả máu vốn là quả dại trong rừng, vừa sạch vừa mang hương vị lạ nên các chị em thành phố tò mò về ăn thử. Mấy năm nay, quả máu rất được ưa chuộng, khách đặt nhiều nhưng hàng thì khan. Mỗi đợt tối chỉ gom được chừng 20kg, có khi không đủ trả hàng cho khách".
Nhắc tới quả máu, bạn Hồng (ở Quảng Ninh) cho hay: "Loại quả này thường được mọi người ăn như món quà vặt, vị chua chua ngọt ngọt khá lạ miệng. Một số người còn dùng để ngâm rượu, truyền miệng là giúp bổ huyết, làm da dẻ hồng hào, nhưng thật ra chưa có nghiên cứu nào kiểm chứng. Giờ cây máu hiếm lắm, quanh làng hầu như không còn, muốn hái chắc phải vào tận rừng sâu".