Theo Quyết định số 123/QĐ-BQLDA ngày 30/6/2025, Công ty TNHH Xây dựng Trường Phát Lợi được công bố trúng thầu với giá 55,919 tỷ đồng, tiết kiệm chỉ khoảng 1,26%.

Từ HSMT bất cập đến kết quả gây tranh cãi

Gói thầu do Ban QLDA Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất thị xã Đức Phổ (nay là Ban QLDA khu vực Đức Phổ) làm chủ đầu tư. HSMT được phát hành từ ngày 30/5 đến 17/6/2025. Tuy nhiên, ngay sau khi phát hành, gói thầu liên tục bị nhà thầu phản ánh về các tiêu chí đánh giá mang tính hạn chế cạnh tranh.

Nhiều đơn vị đã có văn bản kiến nghị liên quan đến yêu cầu về nhân sự chủ chốt và thiết bị thi công như: kỹ sư cầu đường, kỹ sư vật liệu, máy phát điện ≥100 KVA, máy rải bê tông xi măng...là không phù hợp với quy mô và tính chất gói thầu. Chủ đầu tư chỉ ban hành một văn bản làm rõ duy nhất, giữ nguyên hầu hết yêu cầu.

Ngày 17/6/2025, lễ mở thầu ghi nhận 3 nhà thầu nộp hồ sơ:
- Công ty CP Trường Long: Giá dự thầu 46,264 tỷ đồng
- Liên danh Công ty CP Phùng Hưng – Công ty TNHH Việt Linh – Công ty CP Đầu tư Phú Kim: 54,31 tỷ đồng
- Công ty TNHH Xây dựng Trường Phát Lợi: 55,919 tỷ đồng

Kết quả, Trường Long bị loại vì thiếu 4 nhân sự và 11 thiết bị không đáp ứng theo HSMT. Liên danh Phùng Hưng bị đánh giá không đạt yêu cầu về tiến độ, phương án thi công, bố trí thiết bị và bị cho rằng “không trung thực” trong cam kết nhân sự. Trường Phát Lợi là đơn vị duy nhất đạt về kỹ thuật và trúng thầu.

Nhà thầu kiến nghị, chuyên gia lên tiếng

Sau khi có kết quả, Liên danh Phùng Hưng tiếp tục gửi đơn kiến nghị lên các cơ quan có thẩm quyền. Theo đơn vị này, HSMT có nhiều điểm thiếu nhất quán: yêu cầu máy rải nhưng biện pháp thi công lại dùng phương pháp thủ công, yêu cầu kỹ sư vật liệu dù không có hạng mục liên quan, yêu cầu cam kết thiết bị, nhân sự không phù hợp với tính chất công việc và thời gian thi công ngắn.

Đặc biệt, việc đánh giá "không trung thực" đối với nhà thầu chỉ dựa vào cam kết mà không có cơ sở xử phạt hay bằng chứng vi phạm là không khách quan.

Trao đổi với pv Báo Tri thức và Cuộc sống, một chuyên gia đấu thầu nêu rõ:
"Hồ sơ mời thầu phải minh bạch, hợp lý và phù hợp với quy mô gói thầu. Việc áp đặt các yêu cầu thiếu linh hoạt về thiết bị, nhân sự – đặc biệt trong các gói thầu không lớn – là biểu hiện của việc bóp méo cạnh tranh. Điều đó dễ dẫn đến khiếu nại, kiến nghị, ảnh hưởng đến tiến độ lựa chọn và hiệu quả đầu tư công."

Về nhà thầu trúng thầu: Trường Phát Lợi

Công ty TNHH Xây dựng Trường Phát Lợi có trụ sở tại Gia Lai. Doanh nghiệp này từng trúng nhiều gói thầu tại Tây Nguyên, và một số gói lớn tại TP.HCM (như gói thi công hạ tầng tại Khu trường đua Phú Thọ với tư cách liên danh).

Vụ việc tại gói thầu Trà Câu không chỉ phản ánh những bất cập trong HSMT mà còn đặt ra câu hỏi về vai trò giám sát của cơ quan thẩm định và tư vấn đấu thầu – trong trường hợp này là Công ty CP Tư vấn & Xây dựng 368 Hà Nội. Để tránh những hệ lụy kéo dài từ kiến nghị đến khiếu nại, chuyên gia đề xuất: Rà soát kỹ các yêu cầu nhân sự, thiết bị theo đúng quy định. Đảm bảo tính rõ ràng, nhất quán và không phân biệt đối xử trong HSMT. Tăng cường trách nhiệm của tổ chuyên gia đấu thầu trong đánh giá khách quan và giải trình thuyết phục.