Quá trình lựa chọn nhà thầu cho một gói thầu mua sắm thiết bị giáo dục tại Vĩnh Long đã trở thành một ví dụ điển hình về tầm quan trọng của sự minh bạch và đối thoại trong đấu thầu. Bắt đầu bằng một Hồ sơ mời thầu (HSMT) gây tranh cãi, sự giám sát quyết liệt của cộng đồng nhà thầu và động thái xử lý kịp thời của chủ đầu tư đã mang lại một kết quả cạnh tranh, tiết kiệm đáng kể cho ngân sách nhà nước.
Từ Kế hoạch lựa chọn nhà thầu đến một HSMT gây tranh cãi
Dự án Nâng cấp, cải tạo mở rộng các Trường THPT, DTNT trên địa bàn tỉnh Trà Vinh ban đầu được phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) theo Quyết định số 1515/QĐ-UBND do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, ông Châu Văn Hòa, ký ngày 20/06/2025. Theo đó, Gói thầu số 25: Mua sắm trang thiết bị dạy học các Trường THPT, DTNT trên địa bàn tỉnh (thiết bị công nghệ thông tin và Bàn ghế máy tính) có giá trị ban đầu là 6.036.371.000 đồng.
Sau đó, KHLCNT đã được điều chỉnh theo Quyết định số 166/QĐ-BQL do Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long, ông Phan Văn Bình, ký ngày 07/08/2025. Theo quyết định này, giá Gói thầu số 25 được cập nhật thành 5.873.106.000 đồng.
Ngày 22/08/2025, Giám đốc Ban QLDA, ông Lê Thanh Sơn, đã ký Quyết định số 257/QĐ-BQL phê duyệt E-HSMT cho gói thầu này, chính thức khởi động quá trình lựa chọn nhà thầu.
Tuy nhiên, ngay sau khi HSMT được phát hành, một "cơn bão" kiến nghị từ các nhà thầu đã được gửi đến Bên mời thầu.
"Tâm bão" kiến nghị: Những cáo buộc "cài cắm", "chỉ định ngầm"
Hàng loạt văn bản kiến nghị đã được các nhà thầu gửi đi, tập trung vào các yêu cầu kỹ thuật bị cho là bất hợp lý và có dấu hiệu hạn chế cạnh tranh.
Vấn đề bo mạch chủ máy tính: Đây là nội dung gây tranh cãi gay gắt nhất. HSMT yêu cầu bo mạch chủ phải có 6 khe RAM (4 khe DDR5 và 2 khe DDR4). Theo các nhà thầu, yêu cầu này "không khả thi", "vượt quá giới hạn chipset" và "không hợp lý với thiết kế kỹ thuật của CPU Chipset Intel H610".
Cáo buộc chỉ định ngầm: Nhiều nhà thầu đã thẳng thắn cho rằng các cấu hình phi lý này chỉ có thể là của "máy tính để bàn FPT ELEAD". Thậm chí, một văn bản kiến nghị còn đưa ra thông tin hãng FPT ELEAD đã "‘khoá dòng máy này’ cho Một nhà thầu khác".
Các yêu cầu khác: Nhiều tiêu chí về Tivi, micro không dây, bàn ghế, bộ nhận tín hiệu học viên (bị cho là của hãng Cymanet) cũng bị các nhà thầu vạch ra là đang "hạn chế nhà thầu" và "gây khó khăn".
Ban QLDA tỉnh Vĩnh Long đã có các văn bản phúc đáp. Trong Công văn số 416, 423, 439, 442, do Phó Giám đốc Phan Văn Bình ký, Bên mời thầu đã giải trình và đồng ý điều chỉnh một số nội dung.
Bước ngoặt của gói thầu là Quyết định số 401/QĐ-BQL ngày 05/09/2025 do Giám đốc Lê Thanh Sơn ký, phê duyệt sửa đổi HSMT. Theo đó, yêu cầu "6 khe RAM" đã được loại bỏ và thay bằng tiêu chí hợp lý hơn, san phẳng sân chơi cho các nhà thầu.
Kết quả của sự điều chỉnh này được thể hiện rõ trong Biên bản mở thầu ngày 11/09/2025. Đã có tới 6 nhà thầu tham gia nộp hồ sơ, tạo nên một cuộc cạnh tranh thực sự. Giá dự thầu của các đơn vị như sau:
1. Công ty TNHH Nghe nhìn Toàn Cầu: 4.861.190.000 đồng
2. Công ty TNHH MTV Công nghệ số ASC: 5.387.510.138 đồng
3. Công ty TNHH Thiết bị Khánh Trần: 5.442.030.000 đồng
4. Công ty TNHH Thiết bị Giáo dục Hana Việt Nam: 5.461.961.000 đồng
5. Liên danh 485 IB2500349: 5.698.745.325 đồng
6. Liên danh Cửu Long - Hương Tràm: 5.723.000.000 đồng
Mức giá chào thấp nhất đã tạo ra tiềm năng tiết kiệm 1.011.916.000 đồng cho ngân sách nhà nước, tương đương tỷ lệ 17,23%. Đây là một minh chứng rõ nét cho thấy, khi HSMT minh bạch và công bằng, hiệu quả kinh tế sẽ được đảm bảo.
Nếu chỉ xét về giá đã được công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thông qua biên bản mở thầu Công ty TNHH Nghe nhìn Toàn Cầu đã có lợi thế về giá
