Cục quản lý Dược mới đây đã ra quyết định thu hồi, tiêu hủy trên toàn quốc lô sản phẩm Keratin Conditioner - chai 800 ml, số lô 230225, NSX 23/02/2025, HSD 23/02/2028, số tiếp nhận Phiếu công bố 46/23/CBMP-HD.

Lý do thu hồi do mẫu sản phẩm bị phát hiện không đạt tiêu chuẩn chất lượng về giới hạn vi sinh vật, tiềm ẩn nguy cơ gây hại trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Sản phẩm này do Công ty TNHH Hóa mỹ phẩm Hồng Đạt (địa chỉ tại thôn Đông Giao, xã Lương Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương) sản xuất và chịu trách nhiệm đưa ra thị trường.

Tác hại khó lường

Trao đổi với PV Khoa học và Đời sống/ Báo Tri thức và Cuộc sống, ThS.DS Lê Quốc Thịnh, giảng viên Khoa Dược, Trường Đại học Thành Đô cho biết, các loại vi sinh vật và nấm mốc được quy định giới hạn trong phạm vi cho phép bởi các quy chuẩn của Bộ Y tế. Khi cơ quan chức năng lấy mẫu kiểm định mà mẫu thử không đáp ứng yêu cầu chất lượng về giới hạn vi sinh vật trong mỹ phẩm sẽ thu hồi sản phẩm.

Các loại mỹ phẩm nói chung và dầu xả nói riêng cũng giống như thuốc cần phải đảm bảo chất lượng. Khi sản phẩm không đảm bảo về độ tinh khiết cũng như giới hạn tạp chất thì không thể sử dụng được vì gây hại cho người dùng.

Khi có vi sinh vật trong hóa mỹ phẩm tức là không đảm bảo về độ ổn định cũng như có thể nó là môi trường cho vi sinh vật phát triển. Khi sử dụng sản phẩm này cho người, gây ra nhiều tác hại không lường trước được như dị ứng, nổi mẩn ngứa, gây nhiễm trùng da...

Theo Bộ y tế quy định về quản lý mỹ phẩm, vi sinh vật là những sinh vật có kích thước rất nhỏ, thường được đo bằng micromet và phải sử dụng kính hiển vi mới quan sát được, như vi khuẩn, nấm men …

Chúng ta có sức khỏe tốt nhờ vào việc hệ vi sinh vật trong cơ thể và trên làn da được cân bằng và khỏe mạnh. Nếu sử dụng mỹ phẩm có nhiều vi sinh vật và có những loài vi sinh vật có hại thì làn da của chúng ta sẽ trở nên yếu hơn, chức năng bảo vệ cơ thể của làn da sẽ bị hỏng hóc.

Giới hạn tổng số vi sinh vật đếm được là 500 hoặc 1000 CFU trên 1 gram. CFU là đơn vị tạo thành khuẩn lạc. Nói dễ hiểu thì CFU là một vi sinh vật sau khi được nuôi cấy, nó không chết mà sinh sôi nảy nở thành một cụm vi sinh vật có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Mỗi một con có thể sinh sôi như vậy là một đơn vị CFU. Ở đây người ta sẽ cho một mẫu mỹ phẩm chẳng hạn như kem dưỡng vào một môi trường nuôi cấy vi sinh vật, sau một thời gian họ mang mẫu đấy ra để đếm và xác định xem là, với mỗi gram kem dưỡng đấy thì có bao nhiêu CFU.

Nếu với mỗi gram kem dưỡng mà có trên 500 hoặc 1000 (tùy cấp độ an toàn) con vi sinh vật sống và sinh sôi được trong môi trường nuôi cấy thì mỹ phẩm đó không đạt chất lượng và phải thu hồi, tiêu hủy.

Ngoài ra, còn có các chỉ tiêu vi sinh vật khác như: Pseudomonas aeruginosa là trực khuẩn mủ xanh, có thể gây suy giảm hệ miễn dịch và có thể gây chết người;

Staphylococcus aureus là tụ cầu vàng, loài này là một phần của hệ vi sinh vật sống thường trú ở da và mũi. Nhưng trong trường hợp xấu nó gây ra hiện tượng nhiễm trùng, thậm chí là nhiễm trùng nặng, đặc biệt nếu ăn vào trong cơ thể nó có thể gây ra ngộ độc thực phẩm ở nhiều mức độ, thậm chí tử vong.

Candida albican là một loại nấm. Rất nhiều bệnh nấm ngoài da, nấm khoang miệng hoặc các bệnh viêm âm đạo là do nhiễm nấm này.

Giới hạn của 3 loài vi sinh vật này trong mỹ phẩm là không được có trong 0,1 gram hoặc 0,1ml mẫu thử.

Cẩn thận chất kháng khuẩn, kháng nấm, hoạt chất ăn mòn gây bong tróc da

THS.DS Thịnh cảnh báo, người dân cũng cần cảnh giác với các chất kháng khuẩn, kháng nấm được đưa vào trong mỹ phẩm để bảo quản và kháng vi sinh vật.

Methylisothiazolinone và Paraben có tác dụng kháng khuẩn, nấm, từng được cho phép dùng làm chất bảo quản trong dược phẩm, mỹ phẩm, hóa mỹ phẩm.

Theo Cục Quản lý Dược, các chất này từng có mặt trong khoảng 22.000 sản phẩm chăm sóc cá nhân như dầu gội đầu, kem dưỡng da, kem đánh răng, mascara, nước tẩy trang, nước hoa hồng, kem cạo râu, khăn ướt, sữa tắm…Từ ngày 1/7/2015 đã có quy định không được sản xuất, lưu hành các sản phẩm có chứa chất này nhưng thực tế rất nhiều loại hóa mỹ phẩm bị thu hồi có chứa chất này.

ThS.DS Lê Quốc Thịnh phân tích, methylchloroisothiazolinone hay còn gọi là MCI. Đây là một chất bảo quản có tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm trong nhóm isothiazolinone. Nó gây ăn mòn, bong tróc, sưng viêm da nếu vượt quá ngưỡng cho phép.

Nếu sử dụng các loại mỹ phẩm có hoạt chất đó trong một thời gian dài sẽ bị ăn mòn, để lại một số triệu chứng bên ngoài như bong tróc, da nổi mẩn đỏ, nổi mụn, thậm chí sưng viêm....

Paraben là chất kháng khuẩn và kháng nấm, được dùng làm chất bảo quản để ngăn ngừa sự nhiễm khuẩn (do nấm hoặc vi khuẩn) và hạn chế sự phân hủy của các hoạt chất dẫn đến giảm hiệu quả của thuốc, mỹ phẩm. Trên các hộp kem dưỡng da hay kem chống nắng, son môi, sữa tắm.. thường có ghi thành phần của các chất bảo quản như Methylparaben, Butylparaben, Ethylbaraben, Isobutylparaben, Propylparaben… Các chất bảo quản paraben có thể gây dị ứng da; giảm khả năng sinh sản ở nam, gây lão hóa da và ung thư...

Nói về việc một số loại dầu xả hiện nay được quảng cáo là có chứa các loại vi sinh vật có lợi cho tóc và da đầu. ThS.DS Thịnh nhấn mạnh, trừ một số loại thuốc hoặc thức uống lên men có vi sinh vật có lợi cho sức khỏe, cho đường tiêu hóa (như sữa chua, Yakult hay probi... ) thì các loại mỹ phẩm, cũng như thuốc phải không được có vi sinh vật. Khi có vi sinh vật tức là sản phẩm đã bị nhiễm "bẩn", không thể dùng cho người.

“Thực ra các hãng mỹ phẩm quảng cáo vi sinh vật có lợi cho tóc và da là nói chung chung, chứ không có kiểm chứng khoa học. Tóc mọc do nhiều yếu tố liên quan đến thể chất, sức khoẻ, nội tiết tố, cơ địa cá nhân... Chứ không phải do men vi sinh”.

Vi sinh vật trong dầu xả, nếu không được kiểm soát, có thể gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe, đặc biệt là trên da đầu và tóc. Các loại vi khuẩn, nấm, và các sinh vật khác có thể gây ra các vấn đề như viêm da đầu, gàu, rụng tóc, thậm chí là các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng hơn...