Tái sử dụng chai nhựa, hiểm họa từ thói quen tiện lợi

Tiện lợi không đồng nghĩa với an toàn. Tái sử dụng chai nhựa dùng một lần là thói quen phổ biến, nhưng lại tiềm ẩn nhiều hiểm họa khó lường.

Nhiều người có thói quen rửa sạch và tái sử dụng chai nhựa để đựng nước uống hoặc các chất lỏng khác. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng chính hành động tưởng chừng tiết kiệm, thân thiện với môi trường ấy lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe con người và môi sinh.

6-2165.jpg
Ảnh minh họa/ Nguồn Internet

Hiểm họa từ chính chất liệu nhựa

Phần lớn chai nhựa dùng một lần được làm từ loại nhựa PET (Polyethylene Terephthalate), được thiết kế để chỉ sử dụng một lần duy nhất. Khi bị tái sử dụng nhiều lần, đặc biệt là trong môi trường nhiệt độ cao hoặc chịu va đập mạnh, loại nhựa này có thể phân rã và giải phóng các hợp chất độc hại như antimony và BPA (Bisphenol A), những chất có thể gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến gan, thận, hệ sinh sản và thậm chí là làm tăng nguy cơ ung thư.

Ngoài ra, việc sử dụng chai nhựa để chứa các loại chất lỏng không phù hợp như nước nóng, nước có tính axit (nước chanh, nước ngâm giấm…), hay các dung dịch chứa cồn, càng khiến khả năng thôi nhiễm hóa chất vào nước uống tăng cao.

Nguy cơ vi khuẩn tích tụ và gây bệnh

Không giống các loại bình nước được thiết kế để sử dụng lâu dài, chai nhựa dùng một lần thường có thiết kế nhỏ, cổ chai hẹp, khiến việc vệ sinh sạch sẽ bên trong là điều rất khó thực hiện. Dù có được rửa bằng nước sạch, nhiều cặn bẩn và vi khuẩn vẫn có thể bám vào các khe hở nhỏ, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển theo thời gian.

Tác động lâu dài đến sức khỏe và môi trường

Thói quen tái sử dụng chai nhựa không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cá nhân mà còn tạo ra những hậu quả gián tiếp đối với môi trường. Khi chai nhựa bị hư hỏng, nhiều người có xu hướng vứt bỏ bừa bãi. Các mảnh nhựa này sau đó phân rã thành vi nhựa, len lỏi vào đất, nước, cuối cùng là chuỗi thực phẩm của con người.

Vi nhựa đã được phát hiện trong nước uống, trong cá, hải sản, thậm chí trong máu người. Những hạt nhựa cực nhỏ này không thể bị phân hủy sinh học, việc tích tụ lâu dài trong cơ thể con người đang là vấn đề được các nhà khoa học đặc biệt quan tâm.

Lối thoát nào cho thói quen nguy hiểm?

Không tái sử dụng chai nhựa dùng một lần để đựng nước uống hoặc bất kỳ loại chất lỏng nào trong thời gian dài.

Đầu tư sử dụng bình nước cá nhân bằng các chất liệu an toàn như inox, thủy tinh, nhựa không chứa BPA, được thiết kế để sử dụng lâu dài và dễ vệ sinh.

Phân loại và tái chế chai nhựa đúng cách, không vứt bỏ bừa bãi ra môi trường.

Hạn chế tối đa việc sử dụng chai nhựa bằng cách mang theo bình cá nhân, sử dụng các trạm cấp nước miễn phí hoặc sản phẩm có bao bì thân thiện với môi trường.

Hạt vi nhựa làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ

Các chuyên gia cảnh báo DEHP có khả năng kích hoạt phản ứng viêm mạn tính trong động mạch, làm tổn thương mạch máu theo thời gian, dẫn đến tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ.

Một nghiên cứu chấn động vừa được công bố bởi các nhà khoa học tại NYU Langone Health (Mỹ) cho thấy hóa chất trong các sản phẩm nhựa thông dụng có thể là nguyên nhân góp phần dẫn đến hơn 356.000 ca tử vong do bệnh tim mỗi năm trên toàn cầu – một con số gây báo động nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng.
Nghiên cứu tập trung vào di-2-ethylhexyl phthalate (DEHP) – một loại phthalate được sử dụng rộng rãi trong sản xuất nhựa để tăng độ dẻo. DEHP hiện diện trong vô số sản phẩm thường ngày như hộp đựng thực phẩm, thiết bị y tế, mỹ phẩm, đồ chơi và chất tẩy rửa. Khi các sản phẩm này phân hủy, chúng giải phóng các hạt vi nhựa cực nhỏ có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa và tích tụ theo thời gian.
Hat vi nhua lam tang nguy co dau tim, dot quy
 Ảnh minh họa/Internet
Phân tích dữ liệu mẫu nước tiểu và khảo sát từ nhiều quốc gia, nhóm nghiên cứu phát hiện chỉ riêng trong năm 2018, hơn 356.000 ca tử vong do bệnh tim – chiếm khoảng 13% số ca tử vong tim mạch toàn cầu ở nhóm tuổi 55-64 – có thể có liên quan đến việc phơi nhiễm DEHP.
Các chuyên gia cảnh báo DEHP có khả năng kích hoạt phản ứng viêm mạn tính trong động mạch, làm tổn thương mạch máu theo thời gian, dẫn đến tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ.
“Đây là hồi chuông cảnh báo toàn cầu về tác hại của vi nhựa và hóa chất độc hại trong các sản phẩm quen thuộc mà chúng ta tiếp xúc hằng ngày”, tiến sĩ Leonardo Trasande – tác giả chính của nghiên cứu nhấn mạnh.
Nghiên cứu cũng cho thấy mức độ ảnh hưởng không đồng đều trên toàn thế giới. Gần 75% số ca tử vong liên quan đến DEHP tập trung tại Trung Đông, Nam Á, Đông Á và Thái Bình Dương, trong đó các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia đứng đầu danh sách. Theo nhóm nghiên cứu, nguyên nhân chủ yếu là do tốc độ công nghiệp hóa cao, quản lý lỏng lẻo và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm chưa được siết chặt tại những khu vực này.

Phát hiện vi nhựa trong dịch nang buồng trứng gây chấn động

Mới đây, một nghiên cứu do nhóm nhà khoa học tại Đại học Rome thực hiện, công bố trên tạp chí khoa học Ecotoxicology and Environmental Safety, đã phát hiện vi nhựa trong dịch nang buồng trứng.

Đây là phát hiện đáng báo động, làm dấy lên lo ngại về tác động của vi nhựa tới sức khỏe sinh sản và nội tiết của phụ nữ.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Ecotoxicology and Environmental Safety đã kiểm tra vi nhựa trong dịch nang buồng trứng của 18 phụ nữ đang điều trị tại một phòng khám hiếm muộn ở Salerno, Italy. Kết quả, phát hiện vi nhựa trong dịch nang buồng trứng của 14 người.

Nhóm bạn trẻ ở Hà Nội "hô biến" rác thải thành sản phẩm handmade, nhắn nhủ mọi người đều có thể là Dũng sĩ tái chế

Chai nhựa biến thành lọ hoa, vỏ mì tôm được đan thành những chiếc đĩa, quần áo cũ trở thành túi xách,... đó đều là những ý tưởng biến rác thải sinh hoạt thành các sản phẩm hữu dụng mà nhóm Dũng sĩ tái chế tại Hà Nội đã và đang thực hiện.

Ra đời từ năm 2018 ở Hà Nội, nhóm các bạn trẻ yêu môi trường có tên gọi đặc biệt là Dũng sĩ tái chế đã triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa như trồng cây xanh, thu gom rác thải, Điểm đọc Việt Nam, Chạy bộ và làm sạch đường phố. Tất cả các hoạt động được nhóm thực hiện đều mang mục đích mong muốn lan tỏa lối sống xanh đến cộng đồng. Bên cạnh đó, nhóm còn tổ chức sự kiện, tọa đàm với chủ đề môi trường, biến đổi khí hậu, sống xanh, tái chế,… để cung cấp thêm thông tin hữu ích, lan tỏa những thông điệp ý nghĩa. 

Những “bãi rác hạnh phúc” của tình yêu môi trường