Cảng Bích Hạ (xã Thung Nai, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình), nơi từng là bến thuyền du lịch đẹp, là đầu mối nhộn nhịp tàu thuyền đưa khách tham quan các điểm du lịch trên hồ. Nhưng nay khi nước cạn, trở thành bãi đất mấp mô, mặt nước đục ngầu. Du khách muốn xuống thuyền phải cuốc bộ trên bãi đất đá cả trăm mét.
Hàng chục tàu du lịch nằm ken đặc sát mép bờ, có nhiều chiếc mắc cạn trên nền bùn đá. Lối lên xuống tàu là những bãi đất nứt nẻ, mấp mô.
Mực nước lòng hồ thủy điện Hòa Bình (gọi tắt là hồ Hòa Bình) rút sâu, để lộ từng mảng đá đen sẫm bám rêu, làm thay đổi toàn bộ diện mạo nơi đây. Các cầu tàu nổi buộc phải tháo dỡ tạm thời. Tàu bè tiếp cận bờ vô cùng khó khăn do bãi bồi mở rộng.
Ông Đinh Văn Hạnh (xã Vây Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình) cho biết, ông đã làm du lịch trên hồ thủy điện Hòa Bình 30 năm, nhưng mới chỉ chứng kiến vài lần nước hồ cạn như thế này. Nước rút sâu hơn 40 mét, nhiều điểm đáy hồ trơ ra từng mảng, tàu bè khó khăn trong việc đi lại. “Mực nước hồ cạn thế này ít khi xuất hiện. Cách đây khoảng chục năm, có một lần mực nước hồ thủy điện Hòa Bình xuống xấp xỉ thế này, nhưng không đến mức độ cạn trơ đáy như bây giờ”, ông Hạnh cho biết.
Ông Hạnh cho biết thêm, mọi năm, tầm này nước còn mấp mé bến. Tàu thuyền chạy đón khách tấp nập. Năm nay, nước cạn, khách du lịch phải đi hơn 100m qua bãi đất từ bến thuyền xuống tàu. Khi đến điểm tham quan, khách phải leo dốc hơn 100m nữa, khiến ai cũng ái ngại.
Không chỉ đội tàu thuyền gặp khó, các dịch vụ lưu trú, ăn uống cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà Bùi Thị Huệ, người kinh doanh dịch vụ du lịch trên hồ Hòa Bình chia sẻ, mọi năm mùa này khách đông, tàu ra vào tấp nập. Năm nay nước xuống thấp, khách du lịch vắng hơn, việc kinh doanh vì thế gặp khó.
Nước hồ thủy điện Hòa Bình cạn cũng ảnh hưởng rất lớn đến người nuôi cá. Nước đục, dòng chảy yếu, thiếu ô xy dẫn đến cá chết hàng loạt. Mực nước hạ thấp buộc người dân phải di chuyển các lồng cá ra xa bờ, làm tăng nguy cơ trôi lồng, đứt dây.
Anh Nguyễn Văn Nam, người nuôi cá trên hồ Hòa Bình cho biết: “Mấy chục năm nuôi cá, tôi chưa bao giờ chứng kiến mực nước hồ thủy điện Hòa Bình xuống thấp như bây giờ. Nước xuống thấp, đục, thiếu ô xy dẫn đến cá lồng chết rất nhiều. Trong đợt này, gia đình tôi thiệt hại 2 tấn cá”.
Theo ông Bùi Văn Kỳ-Chủ tịch UBND xã Hiền Lương, huyện Đà Bắc, mực nước lòng hồ hiện đã giảm hơn 40 mét so với thời điểm Nhà máy thủy điện Hòa Bình điện xả lũ. Điều này ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân. Chính quyền địa phương đã khuyến cáo người dân chủ động thích nghi, đẩy mạnh các hoạt động kinh tế phụ trợ, khai thác hợp lý các nguồn tài nguyên sẵn có.
