Từ ngày 1/7, người đi xe máy (kể cả xe máy điện) đội mũ bảo hiểm không đạt chuẩn sẽ bị phạt 100.000 - 200.000 đồng.

Thông tin trên được quy định rõ tại nghị định 171 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ - đường sắt.

Liệu quy định này có hợp lý, có xử phạt được không?

Đại tá Đào Vịnh Thắng (trưởng Phòng CSGT đường bộ - đường sắt Công an Hà Nội): Còn nhiều vướng mắc

Bắt đầu từ ngày 1/7, lực lượng CSGT Hà Nội thực hiện kế hoạch kiểm tra, xử phạt đối với mũ bảo hiểm không đúng quy cách, không đảm bảo chất lượng (mũ bảo hiểm dỏm). Để kiểm tra, xử lý hành vi này, CSGT Hà Nội thông qua việc xử lý các vi phạm khác như chở quá số người quy định, đi sai làn đường, vượt đèn đỏ... chứ không phải dừng bất kỳ phương tiện nào lại để kiểm tra rồi xử phạt về mũ bảo hiểm. Tinh thần là những ngày đầu vẫn nhắc nhở nhân dân, giải thích cho người dân biết và thay đổi sang loại mũ đúng chủng loại, quy cách.

Tuy nhiên, việc xử phạt người đội mũ bảo hiểm không đảm bảo chất lượng cũng gặp không ít vướng mắc. Thứ nhất, theo quy định thì chỉ có phạt chứ không có hướng dẫn về việc thu lại chiếc mũ không đúng chất lượng. Nếu thu mũ, dẫn đến chuyện người dân để đầu trần đi xe máy thì lại vi phạm; còn như không thu mũ, rất có thể người dân lại đội mũ cũ thì cũng tiếp tục vi phạm. Thứ hai, bằng mắt thường, lực lượng CSGT không thể dễ dàng khẳng định đâu là chiếc mũ không đúng quy cách, không đảm bảo chất lượng.

Đại tá Nguyễn Đến (trưởng Phòng CSGT Công an TP Đà Nẵng): Khó xử phạt dân

Người dân khi mua mũ bảo hiểm làm sao phân biệt được đâu là mũ thật, đâu là mũ không đảm bảo chất lượng. Và khi người dân tham gia giao thông thì CSGT cũng không thể dừng xe rồi kiểm tra và nhận biết đâu là mũ tốt, đâu là mũ dỏm. Thực tế rất khó nhận biết được mũ bảo hiểm nào không đạt chất lượng, trừ một số mũ có hình dáng, mẫu mã khác thường. Lúc dừng xe, CSGT không thể lật mũ của dân ra rồi kiểm tra từng chi tiết để phân tích cho dân biết mũ họ đang đội có đảm bảo chất lượng hay không. Nói thật CSGT không phân biệt được mũ đảm bảo chất lượng thì làm sao nói dân khi có thắc mắc.

Sắp tới CSGT Đà Nẵng vẫn chưa tiến hành xử phạt các nội dung liên quan đến đội mũ bảo hiểm không đạt chất lượng. Hiện chúng tôi chỉ tuyên truyền, vận động người dân khi mua mũ bảo hiểm thì nên chọn các điểm có uy tín hay điểm đổi mũ bảo hiểm giá rẻ chất lượng do Ủy ban An toàn giao thông TP Đà Nẵng triển khai đổi hoặc bán. Mấu chốt để người dân khi tham gia giao thông không phải đội cái mũ kém chất lượng lên đầu là chúng ta phải xử lý từ gốc, đó là các cơ sở sản xuất kinh doanh mũ bảo hiểm giả, kém chất lượng. Chúng ta phải quyết tâm chặn ngay tận gốc, xử phạt thật nặng đối với các đối tượng sản xuất kinh doanh mũ giả mới hi vọng chấm dứt được nạn mũ bảo hiểm kém chất lượng.

Thượng tá Nguyễn Văn Tám (phó trưởng Phòng CSGT đường bộ - đường sắt Công an TP Cần Thơ): Xử nghiêm

Từ ngày 1/7, CSGT TP Cần Thơ sẽ xử phạt nghiêm người điều khiển môtô, xe máy, xe máy điện đội mũ bảo hiểm không đúng quy định, kể cả người ngồi phía sau. Việc xử phạt thực hiện theo thủ tục đơn giản (xử phạt tại chỗ), biên lai theo mẫu đã có trước đây. Theo quy định, mũ bảo hiểm phải có nhãn “mũ bảo hiểm dành cho người đi môtô, xe máy”, tuy nhiên nhiều mũ bảo hiểm trước đây không có dán nhãn này. Trong trường hợp đó, CSGT chỉ nhắc nhở và yêu cầu đổi mũ khác cho phù hợp chứ không xử phạt, nhằm giải quyết theo hướng có lợi cho người dân.

Đại tá Ngô Văn Chiến (trưởng Phòng CSGT đường bộ - đường sắt Công an tỉnh Đồng Nai): E rằng không ổn

CSGT xử lý người tham gia giao thông đội mũ bảo hiểm dỏm là cái khó chứ không phải dễ. Tôi đơn cử, khi CSGT nghi ngờ mũ bảo hiểm dỏm, kiểm tra thì người dân đòi hỏi chúng tôi phải chứng minh thế nào là mũ dỏm, có thể nói là rất khó làm được điều này. Thậm chí, người dân đưa ra chiếc mũ kém chất lượng có dán tem như thật, cho rằng họ là nạn nhân, không biết đâu là thật - giả thì phải xử lý ra sao? Không khéo người vi phạm lại nghĩ thế này thế nọ về CSGT, vô tình làm hình ảnh CSGT thiếu thiện cảm trong mắt người dân.

Theo tôi, trong việc này, cùng với việc xử lý nghiêm các đơn vị sản xuất mũ bảo hiểm kém chất lượng, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, chỉ rõ cho người dân các quy chuẩn của mũ bảo hiểm. Khi đó, chúng ta xử phạt thì người dân mới tâm phục khẩu phục. Còn bây giờ mà phạt thì e rằng không ổn...

Trung tá Nguyễn Bình Tâm (đội trưởng đội CSGT Công an Q.Bình Tân, TP HCM): Đẩy cái khó cho dân và cho cả công an

Cho tới nay, chúng tôi vẫn chưa nhận được văn bản hướng dẫn cụ thể cách phân biệt các loại mũ bảo hiểm hợp chuẩn, hợp quy hay không, đâu là cơ sở để phát hiện, xử lý đối với người đội mũ bảo hiểm không đạt tiêu chuẩn. Khi có đầy đủ quy định về tiêu chuẩn chất lượng, cách phân biệt loại đạt và không đạt, phân biệt hàng thật - hàng giả thì các cơ quan liên quan mới có căn cứ để xử phạt. Hiện chúng ta cứ để hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng bán tràn lan ngoài thị trường, người dân thoải mái mua, rồi buộc lực lượng công an có trách nhiệm phải kiểm tra và xử phạt, như vậy là đẩy cái khó cho cả công an lẫn người dân.

Tôi nói thật, nếu nghi một người đội mũ bảo hiểm không đạt tiêu chuẩn mà CSGT dừng xe lại kiểm tra thì sẽ không biết nói sao khi người dân hỏi: “Cơ sở nào để nói mũ của tôi không đạt chuẩn?”.