Gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng tích tụ mỡ trong gan chiếm hơn 5-10% trọng lượng của gan, không liên quan đến việc tiêu thụ rượu bia. Bệnh có thể tiến triển qua nhiều giai đoạn, từ gan nhiễm mỡ đơn thuần, đến viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, xơ gan và thậm chí ung thư gan.

Xu hướng trẻ hóa đáng lo ngại

Những nguyên nhân chính góp phần khiến bệnh lý này trở nên phổ biến ở người trẻ bao gồm:

Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều thức ăn nhanh, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn, uống nước ngọt có gas, tất cả đều làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan.

Ít vận động: Nhiều người trẻ có lối sống ít vận động, ngồi nhiều do tính chất công việc văn phòng, học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều.

Thừa cân, béo phì: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Gan nhiễm mỡ không do rượu thường xuất hiện cùng với hội chứng chuyển hóa, bao gồm béo bụng, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và kháng insulin.

Căng thẳng, thiếu ngủ: Lối sống căng thẳng kéo dài và thiếu ngủ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa trong cơ thể, từ đó gián tiếp gây ra tích tụ mỡ trong gan.

Dấu hiệu âm thầm nhưng hậu quả nghiêm trọng

Người bệnh thường chỉ tình cờ phát hiện qua siêu âm hoặc xét nghiệm chức năng gan định kỳ. Một số biểu hiện có thể gặp nhưng dễ bị bỏ qua bao gồm: Mệt mỏi kéo dài; Cảm giác đầy bụng, khó tiêu; Đau âm ỉ vùng bụng trên bên phải; Tăng cân hoặc có biểu hiện béo phì vùng bụng.

Nếu không được điều trị, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và làm tăng nguy cơ ung thư gan, đặc biệt nghiêm trọng khi người trẻ chưa có các biểu hiện nghiêm trọng nhưng tổn thương gan đã âm thầm diễn tiến.

Làm thế nào để phòng ngừa và kiểm soát?

Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân (nếu bị thừa cân/béo phì) bằng cách kết hợp ăn uống lành mạnh và tăng cường vận động.

Ăn uống khoa học: Ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu chất xơ; hạn chế đồ chiên, mỡ động vật, đường tinh luyện và nước ngọt có gas.

Tăng cường vận động: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 lần mỗi tuần.

Kiểm soát các bệnh lý nền: Như tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu nếu có.

Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ như béo phì, lười vận động, tiền sử gia đình mắc bệnh gan.