Loại bột ngọt “ba không” được nhập lậu từ Thái Lan được bán với giá chỉ bằng ½ hoặc 2/3 những sản phẩm có tên tuổi trên thị trường như Vedan, Ajinomoto, Miwon... Bà H - chủ một sạp gia vị tại chợ Long Hòa (Tây Ninh) chia sẻ: “Ở Tây Ninh, những người đi chợ vẫn thích mua bột ngọt Thái “ba không” nhãn hiệu “cái muỗng” vì là hàng ngoại mà giá rẻ. Vì in hình cái muỗng nên sản phẩm này có tên gọi là cái muôi vì nó hoàn toàn không có thương hiệu.”

Kèm theo đó, sản phẩm cũng không có hạn sử dụng nên chỉ có sự “truyền miệng” của người bán rằng “hạn dùng là 5 năm”. Chị N, tiểu thương kinh doanh thực phẩm khô ở chợ Dương Minh Châu (Tây Ninh) cho biết loại bột ngọt “ba không” giá tương đương hoặc cao hơn từ 2.000 - 3.000 đồng so với các loại được sản xuất tại VN nhưng vẫn được ưa dùng vì họ không quan tâm đến nhãn nhập khẩu, hạn sử dụng nên rất nguy hiểm nếu sản phẩm hết hạn.

Ngay trên đất Lào, bột ngọt “cái muôi” được nhập vào đã không được dán nhãn phụ ghi xuất xứ hay đơn vị nhập khẩu. Trên bao bì nguyên gốc có ghi dòng chữ bằng tiếng Anh “thời hạn sử dụng 5 năm tính từ ngày sản xuất”, nhưng không thấy chỗ nào trên bao bì có in ngày sản xuất.

Bước vào chợ thị trấn Se Tha Muoc lụp sụp và ẩm tối mới thấy hết sự phức tạp của các loại bột ngọt nhãn hiệu “cái muôi” với ít nhất 4 loại như thế nhưng khác nhau về một số yếu tố như trọng lượng, hình chiếc muôi, nhà sản xuất..., cùng chung đặc điểm là không có nhãn ghi rõ xuất xứ và thời hạn sử dụng.

Theo tìm hiểu của nhóm phóng viên, loại bột ngọt này được nhập lậu vào VN qua đường biên giới với Lào tại cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) và cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh) rồi được vận chuyển theo các tuyến xe khách về các tỉnh và phân phối về các chợ. Điều đáng nói, loại hàng không rõ nguồn gốc này, được nhập lậu qua đường biên giới lại chiếm tới 50% - 70% thị phần tại hầu hết các chợ của các tỉnh Bắc Giang, Hưng Yên, Khánh Hòa, Long An, Tây Ninh,…

Tính từ đầu năm 2018 đến nay, chi cục QLTT các tỉnh này đã xử lý 56 vụ buôn bán bột ngọt lậu tại 34 khu vực chợ của các tỉnh, tịch thu hơn 264kg bột ngọt kém chất lượng.