Trong những ngày nắng nóng, một ly nước chanh bạc hà mát rượi hay một viên kẹo vị bạc hà có thể khiến cơ thể dễ chịu tức thì. Sự sảng khoái ấy không phải ngẫu nhiên, mà đến từ một thành phần đặc biệt trong bạc hà đó là menthol – hợp chất chính tạo ra cảm giác “mát lạnh” dù nhiệt độ bên ngoài không hề giảm.
Menthol là một monoterpenoid tự nhiên, chiếm tới 62–87% trong thân và lá bạc hà. Nó hoạt động bằng cách kích hoạt các thụ thể thần kinh TRPM8 – loại protein cảm nhận lạnh trên da và niêm mạc. Khi menthol tác động, các thụ thể này gửi tín hiệu đến não khiến chúng ta có cảm giác “lạnh giả”, như thể đang bật điều hòa trong miệng. Đó là lý do bạc hà thường xuất hiện trong kem đánh răng, nước súc miệng, kẹo cao su và các món ăn mùa hè.
Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiều, menthol cũng có thể gây kích ứng, nóng rát hoặc phản ứng dị ứng nhẹ.
Ít ai ngờ rằng loại rau thơm nhỏ bé này lại sở hữu giá trị dinh dưỡng vượt trội nhiều loại rau khác, thậm chí là một số loại thực phẩm chức năng đắt tiền.
Giàu chất xơ hàng đầu
So với rau cần (1,6g/100g) hay cải xoăn (4,1g/100g), bạc hà có lượng chất xơ cao bất ngờ:
Bạc hà xanh: 6,8g/100g
Bạc hà tiêu: 8g/100g
Chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân và điều hòa đường huyết.
Nguồn kali tự nhiên phong phú
Kali là khoáng chất quan trọng giúp điều hòa huyết áp và truyền tín hiệu thần kinh. Trong khi chuối chứa khoảng 256mg kali/100g thì bạc hà lại vượt trội hơn:
Bạc hà xanh: 458mg/100g
Bạc hà tiêu: 569mg/100g
Hàm lượng canxi gấp đôi sữa
Sữa bò cung cấp khoảng 100–120mg canxi/100g, thì bạc hà lại vượt xa:
Bạc hà xanh: 199mg/100g
Bạc hà tiêu: 243mg/100g
Tuy không hấp thu tối ưu như canxi từ sữa, nhưng bạc hà vẫn là nguồn bổ sung lý tưởng cho người ăn chay hoặc không dung nạp lactose.
Dồi dào vitamin B9 (axit folic)
Folic acid rất quan trọng với phụ nữ mang thai, góp phần phòng ngừa dị tật bẩm sinh và giảm nguy cơ bệnh tim. Bạc hà cung cấp 105–114mcg/100g, cao hơn nhiều loại rau thông dụng như cải bẹ, rau diếp hay hẹ.
Vitamin C và chất chống oxy hóa phong phú
Vitamin C:
Bạc hà xanh: 13,3mg/100g
Bạc hà tiêu: 31,8mg/100g (gần bằng cam quýt)
Chất chống oxy hóa:
Bạc hà chứa các hợp chất như flavonoid, polyphenol, menthol polysaccharides và đặc biệt là β-carotene (tiền vitamin A) với hàm lượng lên tới 6.290mcg/100g, cao hơn cả cà rốt. Những chất này giúp tăng cường miễn dịch, bảo vệ mắt và giảm nguy cơ ung thư, tim mạch.
Thân thiện với cân nặng
Bạc hà xanh: 44 kcal/100g
Bạc hà tiêu: 70 kcal/100g
Với lượng dùng thường rất nhỏ (trong món ăn, nước uống), bạc hà gần như không ảnh hưởng đến tổng lượng calo hằng ngày.
Rau bạc hà – tưởng chỉ là loại gia vị phụ trợ – lại là một kho báu dinh dưỡng giúp giải nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa, bổ sung khoáng chất và vitamin cần thiết trong những ngày hè oi bức. Vừa rẻ, dễ tìm lại cực kỳ lành mạnh, bạc hà xứng đáng có mặt thường xuyên trong bữa ăn của mỗi gia đình.
