Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), ăn mặn là tác nhân gây ra 62% các ca tai biến mạch máu não và 49% các ca nhồi máu cơ tim. Thống kê tại các bệnh viện ở TP HCM, mỗi tháng, tại đây phải tiếp nhận hàng chục ca cấp cứu liên quan đến tim mạch, trong đó không ít trường hợp bệnh nhân thừa nhận đã có thói quen ăn mặn từ hàng chục năm nay.

Khi tiêu thụ quá nhiều muối, lượng Natri dư thừa bên trong cơ thể gây ra sự mất cân bằng nước – điện giải và các chức năng cơ bản của cơ thể. Tình trạng này kéo dài không chỉ làm suy giảm chức năng các cơ quan mà còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

Tăng huyết áp

Việc ăn nhiều muối sẽ làm tăng tính thẩm thấu của màng tế bào với Natri. Ion Natri sẽ được chuyển nhiều vào các tế bào cơ trơn của thành mạch, gây tăng lượng nước trong tế bào, tăng trương lực thành mạch, gây co mạch, tăng sức cản ngoại vi và từ đó dẫn đến tăng huyết áp.

Ngoài ra, khi huyết áp tăng cao, tổn thương mạch máu có thể dẫn đến nguy cơ đau tim, đột quỵ và bệnh thận.

Ảnh hưởng đến tim mạch

Khi lượng muối trong cơ thể tăng cao sẽ khiến chúng ta uống nhiều nước, làm tăng thể tích máu tuần hoàn và buộc tim phải làm việc nhiều hơn. Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến suy tim.

Triệu chứng của việc ảnh hưởng đến tim mạch do ăn mặn có thể bao gồm cảm giác mệt mỏi kéo dài, khó thở, đau thắt ngực và nhịp tim không đều,…

Gây tổn hại thận

Ăn mặn khiến lượng máu đến cầu thận tăng, buộc thận phải làm việc nhiều hơn để lọc lượng Natri dư thừa của cơ thể. Khi phải hoạt động quá mức trong thời gian dài, thận sẽ dần suy yếu và dẫn đến các biểu hiện khác như tiểu đêm nhiều, tiểu buốt, phù nề, mệt mỏi, đau lưng dưới,…

Yếu xương

Việc ăn quá nhiều muối có thể gây mất Canxi của xương do natri làm tăng bài tiết Canxi qua nước tiểu, trong khi Canxi là yếu tố quan trọng cho xương khỏe mạnh. Khi xương bị mất Canxi thì chúng sẽ trở nên yếu, dễ gãy hơn, làm tăng nguy cơ đau nhức xương khớp và loãng xương.

Tác động tiêu cực khác

Việc tiêu thụ quá nhiều muối không chỉ đe dọa đến các cơ quan chính như tim, thận, xương khớp mà còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm và làm suy giảm chất lượng cuộc sống như: Đột quỵ, bệnh lý dạ dày, hen suyễn, suy giảm nhận thức, lão hoá sớm, stress, thừa cân và suy nhược cơ thể và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính khác,…

Làm sao để giảm ăn mặn hàng ngày?

Theo số liệu điều tra của Bộ Y tế, hiện nay, trung bình mỗi người Việt hằng ngày đang ăn thừa gấp 2-3 lần so với lượng muối theo khuyến nghị là 5g/ngày. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của mình và người thân, bạn nên thực hiện giảm muối trong chế độ ăn của gia đình. Cụ thể:

Ưu tiên chọn thực phẩm tươi thay vì các món ăn mặn thường ngày được chế biến sẵn như thịt muối, cá hộp, thịt xông khói, xúc xích, giò chả, dưa muối, cà muối, mì ăn liền, bim bim, hạt điều rang muối,... Nguyên nhân là vì các thực phẩm chế biến sẵn thường được cho thêm nhiều muối để có thể bảo quản được lâu. Nếu vẫn muốn ăn các thực phẩm này, người dùng nên chọn sản phẩm có hàm lượng muối thấp hơn (xem thành phần muối hoặc natri ghi trên nhãn dinh dưỡng thực phẩm).

Chọn cách chế biến món ăn: nên chế biến món luộc, hấp thay vì món cần nhiều gia vị mặn trong quá trình chế biến như món kho, rim, rang,... để làm giảm lượng muối ăn vào hằng ngày từ các loại đồ ăn mặn.

Khi nấu nướng, nếu muốn gia giảm gia vị mặn, người nấu nên nếm thức ăn trước khi thêm gia vị để đảm bảo cho vào lượng vừa đủ, không cho quá nhiều. Ngoài ra, mì chính là gia vị có vị ngọt nhưng trong thành phần có natri – tương tự thành phần chính của muối ăn – nên người nội trợ cũng nên hạn chế dùng mì chính để tăng vị ngọt của món ăn.

Nên giảm ăn muối một cách từ từ để cơ quan cảm nhận vị giác có thể dần thích nghi.

Giảm lượng gia vị mặn chứa nhiều muối cho vào món ăn bằng cách chế biến với các loại gia vị khác để tăng cảm giác của vị giác.

Tự nấu ăn ở nhà để chủ động kiểm soát lượng muối ăn vào một cách tốt nhất.

Hạn chế chấm nước mắm, bột canh,... Tốt nhất, khi ăn các loại nước chấm trên người dùng nên pha loãng, dùng thêm các gia vị khác như chanh, ớt, tỏi để tăng vị giác, bù cho vị mặn bị bớt đi.

Nên sử dụng muối và bột canh có chứa iốt để phòng chống bướu cổ, thiểu năng trí tuệ và các rối loạn khác do thiếu iốt.