Dự thảo bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc đối với hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng trở lên; đối tượng là chủ hộ kinh doanh cá thể; là người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương; mở rộng đối tượng áp dụng BHXH tự nguyện là công dân VN từ đủ 15 tuổi trở lên (không khống chế tuổi trần), đồng thời bổ sung quy định mới về bảo hiểm hưu trí bổ sung.

Đối với chế độ thai sản, bổ sung quy định lao động nam có vợ sinh con được nghỉ 5 ngày trong trường hợp đẻ thường và 7 ngày làm việc trong trường hợp mổ đẻ. Sửa đổi quy định về hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp chỉ có cha hoặc mẹ tham gia BHXH hoặc cả cha và mẹ đều tham gia mà chết sau khi sinh con theo hướng cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người vợ; Sửa đổi quy định về trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi theo hướng đối với trường hợp chỉ có cha tham gia thì cha được hưởng trợ cấp một lần bằng 2 tháng tiền lương cơ sở cho mỗi con.

Tăng tuổi nghỉ hưu vì sợ vỡ quỹ

Theo bà Đỗ Thị Xuân Phương, Phó tổng giám đốc BHXH VN, tính đến hết năm 2012, cả nước mới có khoảng 10,5 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, mặc dù có tăng 3,3% so với năm 2011 nhưng chỉ đạt khoảng 78% số lao động thực tế bắt buộc phải tham gia theo quy định của luật BHXH.

Để đảm bảo Quỹ BHXH hưu trí, tử tuất cân đối bền vững, bà Phương kiến nghị quy định lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu đối với từng nhóm đối tượng theo hướng, từ năm 2016 trở đi thực hiện tăng tuổi nghỉ hưu đối với cán bộ, công chức, viên chức theo lộ trình cứ 3 năm tăng lên 1 tuổi cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi. Từ năm 2020 trở đi sẽ thực hiện tăng tuổi nghỉ hưu đối với các nhóm đối tượng còn lại với lộ trình như trên.

Còn theo tính toán của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), Quỹ bảo hiểm hưu trí có thể thâm hụt vào năm 2021 và cạn kiệt vào năm 2034 nếu VN không có những thay đổi kịp thời. Để đảm bảo sự bền vững tài chính lâu dài (trong 50 hoặc 100 năm tới) thì việc nâng tuổi nghỉ hưu cho cả nam lẫn nữ lên 65 và mức chi cho lương hưu giảm là không thể tránh khỏi.

Theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội, dự án luật BHXH sửa đổi đã được đưa vào chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội khóa 13, dự kiến sẽ trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2014).