Mới đây, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân đã thay mặt Ban Thường vụ Thành ủy TP ký ban hành Chỉ thị số 23 về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn TP.

Theo chỉ thị, tình trạng xây dựng không phép, sai phép diễn ra phổ biến và phức tạp, nhất là ở các quận, huyện có tốc độ đô thị hóa cao. 6 tháng đầu năm 2019 đã có 1.550 công trình vi phạm. Mức độ sai phạm tăng hơn 28% so với năm 2018.

Nguyên nhân khách quan của tình hình trên là nhu cầu nhà ở của người dân nhập cư cao. Chỉ thị cũng nêu ra nhiều nguyên nhân chủ quan, trong đó có xuất phát từ cấp TP, chưa có chương trình nhà ở cho người nhập cư với quy mô mỗi năm khoảng 200.000 người. Mặc khác, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai, quy hoạch, xây dựng chưa quyết liệt.

Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân

Mặt khác, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai, quy hoạch, xây dựng chưa quyết liệt, có nơi còn buông lỏng, xảy ra tiêu cực.

"Có biểu hiện người vi phạm chi tiền cho thanh tra, công chức thì được làm ngơ; lực lượng môi giới, “cò” bán đất, bán nhà trái pháp luật, các doanh nghiệp, đội xây dựng trái pháp luật không bị xử lý", chỉ thị nêu rõ.

Tương tự, công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy đảng nhiều nơi chưa đúng mức, chưa nhận trách nhiệm về vi phạm xây dựng và tiêu cực ở địa phương.

Ngoài ra, sự phối hợp giữa Sở Xây dựng và các quận, huyện trong xử lý vi phạm vừa chồng chéo, vừa sơ hở, thiếu hiệu quả

Ban Thường vụ Thành ủy TP đưa ra hàng loạt giải pháp để chấn chỉnh tình trạng này. Về nhân lực, thành phố tổ chức lại lực lượng thanh tra, giao cấp quận, huyện xử lý công trình không phép, sai phép còn Thanh tra Sở Xây dựng xử lý các công trình lớn, đặc thù, phức tạp.

Lực lượng thanh tra xây dựng và quản lý trật tự đô thị được bố trí đông hơn, mạnh hơn ở các địa bàn có nguy cơ xảy ra xây dựng không phép, trái phép.

Một công trình ở quận 2 xây dựng khi chưa được cấp phép

Thành ủy TP giao các quận, huyện; phường, xã, thị trấn rà soát, lập danh sách tổ chức, cá nhân chuyên nghiệp đã xây dựng các công trình không phép, trái phép tại địa phương để nhắc nhở, cảnh báo và yêu cầu viết cam kết không vi phạm.

"Đối với các đối tượng đã xây dựng và môi giới bán công trình vi phạm có quy mô lớn, gây hậu quả nghiêm trọng cho người mua và trật tự đô thị, móc ngoặc với một số công chức thoái hóa để xây dựng và mua bán trái pháp luật, cần giao cơ quan có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, điều tra làm rõ", Thành ủy TP HCM chỉ đạo.

Kết quả xử lý các tổ chức, cá nhân sai phạm này cần công khai kịp thời trên các phương tiện thông tin đại chúng trong quý III và quý IV năm 2019.