Sốt mò gây sốt kéo dài kèm rối loạn tiêu hóa
Khoa Truyền Nhiễm – Bệnh viện Đồng Nai - 2 đã phát hiện và điều trị thành công một ca bệnh sốt ve mò hiếm gặp.
Nữ bệnh nhân 31 tuổi, nhập viện trong tình trạng sốt kéo dài 8 ngày, kèm chóng mặt, ho, tiêu lỏng 3–4 lần/ngày. Trước đó, bệnh nhân đã khám ở nhiều nơi nhưng triệu chứng không thuyên giảm, cơ thể ngày càng mệt mỏi, sốt liên tục nên quyết định vào viện.
Tại Khoa Truyền Nhiễm, các Bác sĩ ghi nhận vùng mặt trong cánh tay trái của bệnh nhân có tổn thương da – dạng nốt đỏ đóng mày đen – kèm theo hạch nách trái sưng to và hồng ban rải rác khắp người. Khai thác thêm tiền sử, bệnh nhân cho biết khoảng 2 tuần trước có vào rừng.
Với kinh nghiệm lâm sàng và sự cảnh giác cao độ, bác sĩ đã nhanh chóng nghĩ đến khả năng sốt ve mò và cho điều trị ngay bằng kháng sinh đặc hiệu. Chỉ sau 2 ngày nằm viện, bệnh nhân đã cắt sốt và hồi phục tốt.

ThS.BSCKI Nguyễn Khổng Tường Minh, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đồng Nai – 2 cho biết, sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Orientia tsutsugamushi gây ra, lây truyền qua vết cắn của ấu trùng mò (giống ve nhỏ). Thường gặp ở vùng rừng núi, nương rẫy, bụi rậm, đặc biệt mùa mưa. Nông dân, người đi rừng, bộ đội, người làm rẫy hoặc phơi quần áo ngoài bụi cỏ, ngủ ngoài trời không có màn dễ bị mò đốt nhiễm bệnh.
Triệu chứng thường gặp: Sốt cao đột ngột (39–40°C), kéo dài; Vết loét đặc hiệu màu đen, không đau, thường ở bẹn, nách, vùng kín, dưới ngực – giống vết than; Phát ban, đau cơ, đau đầu, nổi hạch; Có thể suy hô hấp, tổn thương gan thận, tụt huyết áp nếu không điều trị sớm.
Bệnh gia tăng nhiều biến chứng nguy kịch
TS.BS Nguyễn Đăng Mạnh, Viện trưởng Viện truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, sốt mò, căn bệnh đang có xu hướng gia tăng trở lại sau một thời gian dài tạm lắng. Bệnh sốt mò do loại vi khuẩn có tên Orientalis tsutsugamushi, thuộc họ Rickettsia, trung gian truyền bệnh là ấu trùng bọ ve mò.
“Người bệnh nếu thấy bỗng dưng sốt cao kéo dài, dai dẳng, cần nghĩ đến nguy cơ côn trùng đốt để đi khám. Người bệnh cũng nên tự kiểm tra trên cơ thể, nếu thấy các vết đốt màu đen trên nền da màu hồng bị viêm tấy kèm sốt kéo dài, cần đến cơ sở y tế ngay, tránh để diễn biến kéo dài có thể gây vàng da, tổn thương gan, thậm chí có biến chứng nặng dẫn đến nhiễm trùng huyết, suy phủ tạng… đe dọa tính mạng”, ThS.BS Hà Việt Huy – khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết.
Theo ThS.BS Hà Việt Huy, dù là một bệnh hiếm gặp, nhưng sốt mò thường ít gây biến chứng nếu được phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách. Đây là lý do tại sao việc phát hiện sớm rất quan trọng.
ThS.BS Huy phân tích, sốt mò có đặc điểm nhận dạng đặc biệt. Vết đốt do con mò gây ra khi đã đóng vảy đen kích thước 2-3x3-5mm, không đau, không ngứa, có viền đỏ và nổi lên bề mặt da, thường kèm theo các triệu chứng như sốt cao, mệt mỏi, phát ban, nổi hạch và giai đoạn trở nặng sẽ xuất hiện tình trạng khó thở.
Bệnh không lây qua đường hô hấp hay tiếp xúc thông thường mà chỉ lây truyền qua vết đốt trực tiếp của con mò. Điều này khiến bệnh dễ bị bỏ sót trong giai đoạn đầu nếu không được kiểm tra kỹ lưỡng.

TS.BS Nguyễn Đăng Mạnh cảnh báo, sốt mò gây nhiều biến chứng nguy hiểm: Viêm cơ tim, trụy tim mạch; Đông máu nội mạch rải rác; Viêm phổi nặng, suy hô hấp; Viêm não và màng não; Suy gan cấp, tăng men gan; Sốc nhiễm khuẩn; Suy thận; Xuất huyết nội tạng....
Tỷ lệ tử vong của bệnh sốt mò có thể chiếm khoảng từ 1 - 60% nên người dân cần đến viện sớm khi có các dấu hiệu:
- Sốt cao đột ngột, sốt cao liên tục, kéo dài, kèm theo rét run, đau đầu, đau mỏi người.
- Da xung huyết, kết mạc mắt xung huyết, có thể phù nhẹ dưới da vùng mặt và mu chân.
- Vết loét ngoài da: dấu hiệu đặc trưng về bệnh sốt mò là vết loét hình bầu dục, kích thước từ 0.5-2cm, có vẩy đen hoặc đã bong vẩy tạo thành vết loét có gờ, đáy hồng, không tiết dịch hoặc rỉ ít dịch, thường không đau, không ngứa khu trú ở những vùng da mềm như nách, ngực, cổ…
- Ban ngoài da: thường xuất hiện vào cuối tuần thứ nhất của bệnh, có dạng dát sẩn, nổi toàn thân, có thể gặp ban xuất huyết.
- Sưng hạch lympho: tại chỗ vết loét hoặc toàn thân, hạch mềm, đau.
- Gan to, lách to, một số trường hợp có thể có vàng da.
- Tổn thương phổi: người bệnh thường có triệu chứng ho, những trường hợp sốt mò nặng có thể có khó thở, suy hô hấp cấp dẫn tới tử vong.
- Tổn thương tim mạch: người bệnh sốt mò thường có tình trạng huyết áp tụt; nhiều trường hợp biến chứng viêm cơ tim.
Cách phòng bệnh
Không để ấu trùng mò cắn, đốt bằng cách phát quang bụi rậm, diệt ổ dịch, bôi thuốc diệt côn trùng, giữ gìn vệ sinh nhà cửa, giặt quần áo sau 1 lần sử dụng.
Những người sống hoặc làm việc, đi du lịch tại các khu vực vùng núi có nguy cơ cao mắc bệnh sốt mò. Vì thế cần chú ý bảo vệ bản thân khỏi con mò bằng cách mặc quần áo dài tay, sử dụng thuốc chống côn trùng và tránh tiếp xúc với các môi trường có nguy cơ cao.