Lần đầu tiên các nhà khoa học Đức và Anh phát hiện mới những mẫu hổ phách từ một bồn trầm tích ngoài khơi Nam Cực. Theo đó, giới nghiên cứu đã thu được mẫu vật hổ phách từ các châu lục trên Trái đất. Đồng thời, họ có thể tìm hiểu thêm thông tin về những khu rừng Nam Cực, từng có khủng long sinh sống. Ảnh: Alfred-Wegener-Institut/V. Schumacher.
Nồng độ carbon dioxide trong khí quyển rất cao ở kỷ Phấn Trắng nên thế giới trở nên ấm hơn. Ngoài ra, sự thiếu vắng Hải lưu vòng Nam Cực có nghĩa chênh lệch khí hậu lớn hơn ở Nam Cực, cho phép nhiều khu rừng rộng lớn mọc lên ở khu vực này, trở thành nơi sinh sống của cả khủng long và động vật có vú. Ảnh: Alfred-Wegener-Institut/V. Schumacher.
Thông qua phương pháp khoan đáy biển ngoài khơi Nam Cực, nhóm nghiên cứu đứng đầu là tiến sĩ Johann Klages ở Viện Alfred Wegener đã khoan ngoài đảo Pine ở biển Amundsen. Qua đó, họ phát hiện bên trong lớp lignite (than đá ẩm) dày 5 cm có các mẩu nhựa cây cứng lại gọi là hổ phách. Ảnh: Klages et al., Antarctic Research, 2024.
Kết quả kiểm tra niên đại và thành phần của lignite chỉ ra đây loại hổ phách khoảng 83 - 92 triệu năm tuổi và đến từ khu rừng đầm lầy bao gồm chủ yếu là cây thông. Ảnh: Klages et al., Antarctic Research, 2024.
Nhiều loài cây tiết ra nhựa khi vỏ cây bị phá hủy. Trong số này, một số loại nhựa cây, đặc biệt là cây thông, hóa thạch trong điều kiện phù hợp, lưu giữ côn trùng, lông và đuôi của khủng long. Giới nghiên cứu từng thu được hóa thạch hổ phách có cùng thời kỳ ở miền nam Australia (khi ấy Australia vẫn gắn liền với Nam Cực). Ảnh: Klages et al., Antarctic Research, 2024.
"Phân tích các mẫu hổ phách sẽ cho phép các nhà khoa học tìm hiểu trực tiếp điều kiện môi trường phổ biến ở Tây Nam Cực cách đây khoảng 90 triệu năm. Mục tiêu của chúng tôi hiện nay là tìm hiểu nhiều hơn về hệ sinh thái rừng", tiến sĩ Klages cho biết. Ảnh: Klages et al., Antarctic Research, 2024.
Theo nhóm nghiên cứu, những mẩu hổ phách có kích thước rất nhỏ, chỉ rộng cỡ 0,5 - 1 mm và có nhiều màu sắc khác nhau từ vàng đến cam. Họ không đặt quá nhiều kỳ vọng vào việc tìm thấy bất kỳ dạng sống nào được bảo quản nguyên vẹn bên trong các mẩu hổ phách. Dù vậy, họ đã tìm thấy nhiều mảnh vỏ cây cực nhỏ bên trong mẩu vật này. Ảnh: Klages et al., doi: 10.1017/S0954102024000208.
Tiến sĩ Klages giải thích nhựa cây có thể chảy ra khi xảy ra cháy rừng và chúng được lưu giữ khi nước bao phủ khu vực cũng như bảo vệ khỏi tia cực tím. Các mẩu hổ phách tìm thấy ở Nam Cực gây chú ý khi giữ nguyên độ trong suốt cho thấy chúng chưa bao giờ bị chôn vùi ở độ sâu lớn và nung nóng cho tới khi tan chảy một phần. Ảnh: Klages et al., doi: 10.1017/S0954102024000208.
