Việc nuôi dạy con cái không chỉ là giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ và cảm xúc, mà còn là hành trình dạy trẻ cách sống yêu thương, biết quan tâm, gắn bó với những người thân yêu, đặc biệt là anh chị em trong gia đình. Tuy nhiên, không ít bậc phụ huynh đau đầu khi chứng kiến cảnh các con tranh cãi, giành giật hoặc tỏ ra ghen tỵ lẫn nhau. Để nuôi dưỡng tình cảm anh chị em gắn kết bền vững, cha mẹ có thể áp dụng một số mẹo dưới đây:

Làm gương trong cách đối xử, giao tiếp

Trẻ nhỏ thường học hỏi qua quan sát. Nếu cha mẹ luôn cư xử nhẹ nhàng, biết chia sẻ, quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau trong đời sống hằng ngày, các con sẽ học được cách tương tác tích cực với anh chị em mình. Hãy để con thấy được tình cảm chân thành giữa các thành viên trong gia đình, từ đó hình thành nhận thức rằng yêu thương là điều tự nhiên và cần thiết.

Dành thời gian riêng cho từng bé

Khi có nhiều con, cha mẹ dễ rơi vào tình trạng bận rộn và vô tình khiến trẻ cảm thấy bị bỏ rơi hoặc so sánh với anh chị em. Điều này dễ gây ra sự ganh đua và đố kỵ. Vì vậy, hãy cố gắng dành thời gian riêng cho từng bé, dù chỉ là 15-20 phút mỗi ngày để chơi, nói chuyện hoặc làm việc gì đó cùng nhau. Điều này giúp trẻ cảm thấy mình được quan tâm và yêu thương như nhau, từ đó ít có xu hướng ganh tỵ với anh chị em hơn.

Dạy con biết chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau

Cha mẹ nên khuyến khích các con chia sẻ đồ chơi, đồ ăn hoặc cùng nhau làm việc nhà. Ban đầu có thể trẻ sẽ phản ứng tiêu cực, nhưng nếu được hướng dẫn nhẹ nhàng, có sự khích lệ, khen ngợi đúng lúc, trẻ sẽ dần hiểu được giá trị của sự giúp đỡ và sẻ chia.

Một mẹo nhỏ là hãy đặt ra các tình huống đóng vai, chẳng hạn như “Nếu em con bị ngã, con sẽ làm gì?”, “Nếu anh con buồn, con có thể làm gì để giúp anh vui lại?”… Việc này giúp trẻ rèn luyện sự đồng cảm và phản ứng tích cực với cảm xúc của người khác.

Không so sánh con cái

Một trong những sai lầm phổ biến khiến trẻ cảm thấy bị tổn thương và xa cách với anh chị em là sự so sánh. Những câu như “Con phải học giỏi như anh”, “Em ngoan hơn con nhiều” vô tình tạo ra áp lực và cảm giác thua kém, khiến trẻ dễ ghen tị hoặc nảy sinh ác cảm. Thay vì so sánh, cha mẹ nên công nhận cá tính, điểm mạnh riêng của từng bé, giúp mỗi trẻ cảm thấy mình được trân trọng, có giá trị riêng biệt.

Khuyến khích các hoạt động chung

Những hoạt động chung như cùng nhau chơi trò chơi, làm bánh, vẽ tranh, dọn dẹp phòng… sẽ giúp các con có thời gian tương tác và xây dựng ký ức đẹp bên nhau. Trong quá trình ấy, cha mẹ có thể khéo léo lồng ghép các bài học về tinh thần đồng đội, sự cảm thông và hỗ trợ lẫn nhau.

Giải quyết mâu thuẫn một cách công bằng

Trẻ em không tránh khỏi những lúc tranh cãi hoặc mâu thuẫn. Điều quan trọng là cha mẹ không nên vội vàng trách mắng hay đứng về phía một bên. Thay vào đó, hãy lắng nghe câu chuyện từ cả hai phía, giúp trẻ hiểu hậu quả của hành vi, đồng thời hướng dẫn cách xin lỗi, tha thứ và rút kinh nghiệm. Việc xử lý công bằng sẽ giúp trẻ cảm thấy được tôn trọng và giảm bớt mối hận ngầm với anh chị em.

Kể chuyện, đọc sách và dùng ví dụ tích cực

Việc kể cho con nghe những câu chuyện về tình cảm anh chị em trong truyện cổ tích, sách thiếu nhi hay đời thực là cách tuyệt vời để truyền tải thông điệp yêu thương một cách nhẹ nhàng. Cha mẹ cũng có thể chia sẻ những kỷ niệm đẹp của chính mình với anh chị em ruột để tạo cảm hứng cho con.

Tạo văn hóa gia đình gắn kết

Gia đình có thể thiết lập những truyền thống nhỏ như cùng nhau ăn tối mỗi ngày, có “ngày gia đình” cuối tuần hoặc cùng xem một bộ phim yêu thích. Những khoảnh khắc chung như vậy sẽ dần xây dựng thói quen gần gũi và gắn bó giữa các con, giúp trẻ hiểu rằng gia đình là nơi để yêu thương và tin cậy lẫn nhau.