Mới đây, hàng chục người dân tại xã Kim Thượng (huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ) được xác định nghi mắc HIV sau khi chữa bệnh tại nhà một bác sĩ trên địa bàn. Họ đang chờ kết quả kiểm tra tình trạng dương tính với HIV của mình. Trong đó, nhiều người đã được xác định nhiễm HIV. Điều này gây hoang mang cho những người dân nơi đây.

Bác sĩ Nguyễn Đức Thủy, Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu, Bệnh viện 09 (Hà Nội) cho rằng người dân cần bình tĩnh. Một người đã được xác định dương tính với HIV, họ sẽ được điều trị bằng thuốc kháng HIV (ARV) ngay lập tức.

Hiện nay, thế giới vẫn chưa tìm ra thuốc chữa khỏi HIV/AIDS nên sử dụng thuốc ARV được coi như là điều trị đặc hiệu. ARV làm ức chế sự nhân lên của virus do đó duy trì được lượng virus thấp nhất trong máu, thông qua đó cũng duy trì được tình trạng bình thường của hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch chưa bị suy giảm thì không có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc chỉ mắc ở mức độ nhẹ.

Trường hợp hệ miễn dịch của người nhiễm HIV đã bị suy giảm, nhờ ARV kiềm chế sự nhân lên của HIV mà hệ miễn dịch được phục hồi trở lại, đồng thời làm giảm khả năng mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội cho người nhiễm HIV. Nhờ vậy, loại thuốc này giúp người nhiễm HIV tiếp tục sống khỏe mạnh, lâu dài như mọi người.

Bác sĩ Thủy nhấn mạnh việc điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV) rất quan trọng trong điều trị cho người nhiễm HIV. Nó không chỉ giúp cho người nhiễm HIV sống khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội mà còn giúp giảm lây truyền HIV sang người khác.

Theo đó, trong trường hợp người dân xã Kim Thượng bị nhiễm HIV, họ cần đến các trung tâm y tế huyện. Tại đó, sau khi được xác định dương tính bằng các xét nghiệm, họ được uống thuốc ARV trong khoảng 3 ngày để theo dõi các tác dụng phụ của thuốc. Khi cơ thể đáp ứng tốt với thuốc, họ sẽ được lấy thuốc uống duy trì trong một tháng, sau đó là khoảng 3 tháng/lần. Hiện tại, thuốc ARV hoàn toàn miễn phí.

Nhiễm HIV không phải bản án tử

Trước đây, HIV được cho là bản án bán tử hình đối với bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu được điều trị bằng thuốc ARV, một người dương tính với HIV vẫn có thể có cuộc sống bình thường, khỏe mạnh.

“Khi người bệnh uống thuốc ARV hàng ngày theo chỉ định, đạt được và duy trì tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện sẽ thực sự không có nguy cơ làm lây truyền sang đối tác”, bác sĩ Thủy cho biết.

Trong đó, tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện được hiểu là khi HIV dưới 200 bản sao/ml bằng cách xét nghiệm. Ở Việt Nam, 91,5% số người điều trị đều có tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện, tức không có khả năng lây nhiễm sang bạn tình khi quan hệ tình dục không dùng bao cao su hoặc bất cứ biện pháp an toàn nào.

Bà Đỗ Thị Nhàn, Trưởng phòng Điều trị và Chăm sóc HIV, Cục phòng chống HIV/AIDS, cũng cho biết việc không lây nhiễm sang người khác khi người bệnh tuân thủ điều trị ARV chỉ được nhấn mạnh qua con đường tình dục. Điều đó có nghĩa là bạn tình vẫn âm tính sau khi quan hệ. Các con đường lây nhiễm khác như tiêm chích, qua máu chưa được khuyến cáo.

Về con đường từ mẹ sang con, bà Nhàn lưu ý nếu người mẹ dương tính được bắt đầu điều trị từ sớm, có lượng virus HIV dưới ngưỡng sẽ không truyền bệnh sang con.

Để kiểm soát tải lượng virus, khi điều trị bằng ARV, người bệnh cần xét nghiệm 6 tháng/lần ở năm đầu tiên. Từ năm thứ hai, người bệnh cần xét nghiệm một năm/lần.

“Khi bị nhiễm HIV, bệnh nhân tuân thủ điều trị đầy đủ, nghiêm túc, có thể hoàn toàn sống chung với HIV, sinh hoạt và quan hệ tình dục như bình thường. Đặc biệt, họ có thể sinh con không bị nhiễm bệnh. Điều này có ý nghĩa rất lớn”, bà Nhàn cho hay.

Các chuyên gia khuyến cáo những người không may nhiễm HIV phải tham gia điều trị ngay. Đồng thời, cộng đồng không quá kỳ thị với những người nhiễm căn bệnh này. Hiện tại, HIV cũng tương tự như các bệnh mạn tính như cao huyết áp, tiểu đường.