Nằm trên lưng chừng núi Đại Tượng, thuộc phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, động Chùa Tiên là một thắng cảnh nổi tiếng xứ Lạng.
Trước kia, chùa Tiên vốn là một ngôi chùa nằm ở cạnh giếng Tiên do dân làng Phai Luông lập vào thời Lê Hồng Đức (1460 – 1497). Sau đó, chùa bị hư hại và được chuyển vào hang động núi Đại Tượng.
Sự tích của chùa qua các chuyện kể dân gian đều tập trung vào Ông Tiên ngự trên núi, đã dẫm chân xuống đá biến thành giếng Tiên có đầy nước trong vắt cho dân làng dùng trong những năm hạn hán.
Có truyền thuyết khác kể về hai ông Tiên ngồi đánh cờ đến sáng không về trời, đã hóa đá...
Các ban thờ của chùa nằm tại nhiều vị trí khác nhau trong hang động. Chính giữa thờ chư Phật, Bồ tát. Cung bên phải thờ vị anh hùng Trần Hưng Đạo, cung bên trái thờ Thánh Mẫu...
Trong động có nhiều thạch nhũ có hình dáng tiên ông, con voi hoặc con dơi bay.
Nhiều tấm bia của các nhà văn, các danh nhân đã được tìm thấy ở ngôi chùa này.
Theo truyền thống, lễ hội Chùa Tiên được tổ chức vào ngày 18 tháng Giêng Âm lịch hàng năm.
Xưa kia, động Chùa Tiên là một trong bát cảnh (tám danh thắng nổi tiếng) của xứ Lạng mà Ngô Thì Sĩ đã ghi nhận.
Chùa đã được công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia của Việt Nam từ năm 1992.
Một số hình ảnh khác.
