Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H
  • Tài chính - Ngân hàng
  • Bất động sản
  • Golf & Doanh nhân
  • Doanh nghiệp
  • Tin 24/7
  • Hitech - Xe
  • Tiêu dùng - Bạn đọc
VietnamDaily Relax
Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H
Tài chính - Ngân hàng Bất động sản Golf & Doanh nhân Doanh nghiệp Tin 24/7 Hitech - Xe Tiêu dùng - Bạn đọc

VietnamDaily Relax

Giải mã các hình tượng thiên văn học trong Cửu Đỉnh nhà Nguyễn

03/10/2020 07:21

(VietnamDaily) - Cửu Đỉnh nhà Nguyễn được ví như bộ "bách khoa toàn thư" bằng hình ảnh của người Việt xưa. Trong bộ "bách khoa thư" ấy, dĩ nhiên không thể thiếu lĩnh vực thiên văn học...

Quốc Lê

Tử vi ngày 3/10/2020 cho 12 con giáp: Mão có quý nhân, Mùi khó khăn về tiền bạc

Thiên văn là một ngành học thuật được coi trọng đặc biệt ở các triều đại phong kiến Á Đông. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi các hình tượng thiên văn là một phần không thể thiếu trong hệ thống hình khắc của bộ Cửu Đỉnh nhà nguyễn.
Thiên văn là một ngành học thuật được coi trọng đặc biệt ở các triều đại phong kiến Á Đông. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi các hình tượng thiên văn là một phần không thể thiếu trong hệ thống hình khắc của bộ Cửu Đỉnh nhà nguyễn.
Hình tượng thiên văn đầu tiên phải kể đến là "Nhật", tức là mặt trời, được khắc trên Cao Đỉnh, chiếc đỉnh đứng đầu. Theo quan niệm xưa, mặt trời tượng trưng cho nguồn sinh khí tràn ngập khắp vũ trụ, đồng thời cũng thể hiện ngôi vị của bậc thiên tử, những người ban phát ân đức cho muôn dân như hào quang của mặt trời.
Hình tượng thiên văn đầu tiên phải kể đến là "Nhật", tức là mặt trời, được khắc trên Cao Đỉnh, chiếc đỉnh đứng đầu. Theo quan niệm xưa, mặt trời tượng trưng cho nguồn sinh khí tràn ngập khắp vũ trụ, đồng thời cũng thể hiện ngôi vị của bậc thiên tử, những người ban phát ân đức cho muôn dân như hào quang của mặt trời.
Nhân Đỉnh, chiếc đỉnh thứ hai trong bộ Cửu Đỉnh có hình tượng "Nguyệt", nghĩa là mặt trăng. Trăng là thiên thể có vai trò trọng yếu trong phép làm lịch Á Đông xưa. Một chu kỳ của trăng ứng với một tháng trong Âm lịch. Nhìn vào mặt trăng, người xưa có thể dự báo thời tiết, diễn biến của mùa màng.
Nhân Đỉnh, chiếc đỉnh thứ hai trong bộ Cửu Đỉnh có hình tượng "Nguyệt", nghĩa là mặt trăng. Trăng là thiên thể có vai trò trọng yếu trong phép làm lịch Á Đông xưa. Một chu kỳ của trăng ứng với một tháng trong Âm lịch. Nhìn vào mặt trăng, người xưa có thể dự báo thời tiết, diễn biến của mùa màng.
Chương đỉnh, chiếc đỉnh thứ ba có hình tượng "Mộc tinh, Hỏa tinh, Thổ tinh, Kim tinh, Thủy tinh", nghĩa là sao Mộc, sao Hỏa, sao Thổ, sao Kim, sao Thủy, các tinh tú có vai trò quan trọng trong thiên văn cổ phương Đông. Các thiên thể này cũng tương ứng với năm yếu tố của Ngũ hành, học thuyết giải thích sự vận hành vạn vật của người xưa.
Chương đỉnh, chiếc đỉnh thứ ba có hình tượng "Mộc tinh, Hỏa tinh, Thổ tinh, Kim tinh, Thủy tinh", nghĩa là sao Mộc, sao Hỏa, sao Thổ, sao Kim, sao Thủy, các tinh tú có vai trò quan trọng trong thiên văn cổ phương Đông. Các thiên thể này cũng tương ứng với năm yếu tố của Ngũ hành, học thuyết giải thích sự vận hành vạn vật của người xưa.
Anh đỉnh, chiếc đỉnh thứ tư có hình tượng "Ngân hán", nghĩa là dải Ngân hà. Là một thiên hà chứa Hệ Mặt trời của chúng ta, dài Ngân hà xuất hiện trên bầu trời như một dải sao mà con người tưởng tượng là dòng sông chảy trên trời. Nhìn vào dải Ngân hà, người xưa có thể đoán được thời vận tốt xấu.
Anh đỉnh, chiếc đỉnh thứ tư có hình tượng "Ngân hán", nghĩa là dải Ngân hà. Là một thiên hà chứa Hệ Mặt trời của chúng ta, dài Ngân hà xuất hiện trên bầu trời như một dải sao mà con người tưởng tượng là dòng sông chảy trên trời. Nhìn vào dải Ngân hà, người xưa có thể đoán được thời vận tốt xấu.
Ngoài dải Ngân hà, trên Anh đỉnh còn có một hình tượng thiên văn khác là “Bắc Đẩu” , nghĩa là sao Bắc Đẩu. Đây là chòm sao gồm 7 ngôi sao nằm ở phương Bắc, được người xưa dùng làm dấu mốc xác định phương hướng vào ban đêm. 7 ngôi sao này còn được gọi là Đế Xa - cỗ xe của bầu trời.
Ngoài dải Ngân hà, trên Anh đỉnh còn có một hình tượng thiên văn khác là “Bắc Đẩu” , nghĩa là sao Bắc Đẩu. Đây là chòm sao gồm 7 ngôi sao nằm ở phương Bắc, được người xưa dùng làm dấu mốc xác định phương hướng vào ban đêm. 7 ngôi sao này còn được gọi là Đế Xa - cỗ xe của bầu trời.
Trên Nghị đỉnh, chiếc đỉnh thứ 5 có khắc hình tượng "Nam đẩu", nghĩa là sao Nam Đẩu. Đây là một chòm sao gồm sáu ngôi nằm ở hướng Nam, ngược hướng với chòm sao Bắc Đẩu. Người xưa xếp chòm sao này vào Nhị thập bát tú, coi mỗi ngôi sao trong chòm sao ứng với một vị thần.
Trên Nghị đỉnh, chiếc đỉnh thứ 5 có khắc hình tượng "Nam đẩu", nghĩa là sao Nam Đẩu. Đây là một chòm sao gồm sáu ngôi nằm ở hướng Nam, ngược hướng với chòm sao Bắc Đẩu. Người xưa xếp chòm sao này vào Nhị thập bát tú, coi mỗi ngôi sao trong chòm sao ứng với một vị thần.
Mời quý độc giả xem video: Dấu thương xứ Huế. Nguồn: VTV Travel

Bạn có thể quan tâm

Người mẫu Hà Anh luôn hoàn hảo trong mắt chồng

Người mẫu Hà Anh luôn hoàn hảo trong mắt chồng

Tranh khảm La Mã tiết lộ đời sống xa hoa cổ đại

Tranh khảm La Mã tiết lộ đời sống xa hoa cổ đại

Chữ hình nêm Akkad hé lộ liên lạc ngoại giao giữa Assyria và Judah

Chữ hình nêm Akkad hé lộ liên lạc ngoại giao giữa Assyria và Judah

Lần đầu tiên phát hiện loài thực vật bắt chước kiến để thu hút loài thụ phấn

Lần đầu tiên phát hiện loài thực vật bắt chước kiến để thu hút loài thụ phấn

Sao Việt quy tụ trong đám cưới của Á hậu Quỳnh Châu

Sao Việt quy tụ trong đám cưới của Á hậu Quỳnh Châu

Mối quan hệ thân thiết giưa Dương Triệu Vũ - Bảo Anh

Mối quan hệ thân thiết giưa Dương Triệu Vũ - Bảo Anh

Quốc Trường trổ tài nấu ăn ở biệt thự 700 m2

Quốc Trường trổ tài nấu ăn ở biệt thự 700 m2

Trung tá, NCS Đào Trung Hiếu, chuyên gia nghiên cứu tội phạm học.

Công ước Hà Nội, chuyên gia đề xuất ‘miễn dịch số’ trước thách thức AI

Hồng Đào mừng con gái đầu lòng đón tuổi mới

Hồng Đào mừng con gái đầu lòng đón tuổi mới

Bất ngờ sự thật về loài thú duy nhất có vảy

Bất ngờ sự thật về loài thú duy nhất có vảy

Thu Ngân ngày càng đẹp ngọt ngào sau Miss Grand Vietnam 2025

Thu Ngân ngày càng đẹp ngọt ngào sau Miss Grand Vietnam 2025

Hoàng Ngọc Như đăng quang Hoa hậu Sinh viên Việt Nam 2025

Hoàng Ngọc Như đăng quang Hoa hậu Sinh viên Việt Nam 2025

Top tin bài hot nhất

Lần đầu tiên phát hiện loài thực vật bắt chước kiến để thu hút loài thụ phấn

Lần đầu tiên phát hiện loài thực vật bắt chước kiến để thu hút loài thụ phấn

27/10/2025 12:22
Quốc Trường trổ tài nấu ăn ở biệt thự 700 m2

Quốc Trường trổ tài nấu ăn ở biệt thự 700 m2

27/10/2025 07:02
Tranh khảm La Mã tiết lộ đời sống xa hoa cổ đại

Tranh khảm La Mã tiết lộ đời sống xa hoa cổ đại

27/10/2025 12:52
Mối quan hệ thân thiết giưa Dương Triệu Vũ - Bảo Anh

Mối quan hệ thân thiết giưa Dương Triệu Vũ - Bảo Anh

27/10/2025 07:32
Sao Việt quy tụ trong đám cưới của Á hậu Quỳnh Châu

Sao Việt quy tụ trong đám cưới của Á hậu Quỳnh Châu

27/10/2025 08:32

Giấy phép hoạt động báo chí số 29/GP-CBC, Bộ TTTT cấp ngày 24/12/2020

Tổng biên tập: Nhà báo Nguyễn Thị Mai Hương.

Phó Tổng biên tập: Nhà báo Nguyễn Danh Châu

Tòa soạn: Số 70 Trần Hưng Đạo, phường Cửa Nam, Hà Nội.

VPĐD tại TP.HCM: Số 54 Phạm Huy Thông, phường Hạnh Thông, Thành phố Hồ Chí Minh.

Điện thoại: 024 6 254 3519

Hotline: 096 523 77 56 (Toà soạn Hà Nội) / 091 122 12 22 (VPĐD TPHCM)

Email: tkts@kienthuc.net.vn

Chuyên trang của Báo

Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H

Liên hệ quảng cáo

Email: quangcao.kienthuc@gmail.com

DMCA.com Protection Status