Gói thầu hơn 1,6 tỷ đồng tại dự án Di tích Láng - Chà Là vừa được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) Khu vực 5, Tây Ninh trao cho Công ty TNHH MTV Xây dựng Trúc Quân theo hình thức chỉ định thầu. Điều này tiếp tục nối dài chuỗi thắng thầu ấn tượng của doanh nghiệp tại bên mời thầu quen thuộc, đặt ra những câu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế trong hoạt động mua sắm công.

Gói thầu mới nhất về tay nhà thầu quen mặt

Ngày 11/9/2025, ông Phạm Minh Tùng - Giám đốc Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5 đã ký Quyết định số 131/QĐ-BQL về việc chỉ định thầu cho gói thầu số 01: Xây lắp thuộc công trình Di tích lịch sử văn hóa Căn cứ Láng – Chà Là.

Đơn vị được chỉ định là Công ty TNHH MTV Xây dựng Trúc Quân (MST: 3901223279 ), với giá trúng thầu là 1.666.415.000 đồng, thời gian thực hiện hợp đồng 90 ngày. Nguồn vốn thực hiện dự án từ ngân sách tỉnh.

Trước đó, ngày 27/8/2025, Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5 cũng đã ban hành Quyết định số 44/QĐ-BQLDAKV5 do ông Phạm Minh Tùng ký, phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho công trình này. Theo đó, gói thầu xây lắp có giá trị dự toán là 1.749.767.862 đồng , được lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu rút gọn trong Quý III/2025.

Như vậy, so với giá dự toán, giá trúng thầu của Công ty Trúc Quân thấp hơn khoảng 83,3 triệu đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm khoảng 4,76%.

Công ty TNHH MTV Xây dựng Trúc Quân, do ông Phan Thanh Thông làm giám đốc, có địa chỉ tại số 35/3 Hẻm 75, đường Cách Mạng Tháng Tám, phường Hiệp Ninh, thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh cũ, được thành lập vào ngày 10/05/2016. Quy mô doanh nghiệp được ghi nhận với số nhân viên là 5 người. Dù có quy mô khá khiêm tốn, lịch sử đấu thầu của doanh nghiệp này lại cho thấy một bức tranh đáng chú ý.

Tỷ lệ trúng thầu gần tuyệt đối và mối quan hệ "sân nhà"

Theo dữ liệu tổng hợp, từ trước đến nay, Công ty Trúc Quân đã tham gia tổng cộng 9 gói thầu, trong đó trúng 8 gói và trượt 1 gói. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng là 5.103.036.000 đồng, và toàn bộ số tiền này đều đến từ các gói thầu được chỉ định.

Đáng chú ý, trong số 3 bên mời thầu mà Công ty Trúc Quân từng có quan hệ, Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5 là đối tác "thân thiết" nhất. Cụ thể, Công ty Trúc Quân đã tham gia 7 gói thầu do Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5 mời thầu và trúng cả 7, đạt tỷ lệ thành công 100%. Tổng giá trị của 7 gói thầu này là 4.615.518.000 đồng.

Điểm chung của tất cả các gói thầu này là đều được thực hiện qua hình thức chỉ định thầu rút gọn.

Gói thầu duy nhất mà Công ty Trúc Quân trượt là gói "Xây lắp" do Công ty TNHH MTV Dương Hoàng Nam mời thầu vào tháng 4/2025. Ở gói thầu này, hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi, và Công ty Trúc Quân tham gia với vai trò liên danh chính. Gói thầu này có sự tham gia của 4 nhà thầu khác.

Năng lực nhà thầu và hiệu quả nguồn vốn đầu tư công năm 2025

Riêng trong năm 2025, Công ty Trúc Quân đã được công bố trúng 2 gói thầu và trượt 1 gói. Hai gói trúng thầu bao gồm:

1. Gói thầu "Thi công xây lắp, thiết bị" do Ban QLDA ĐTXD thị xã Hòa Thành mời thầu, trúng ngày 17/01/2025 với giá 487.518.000 đồng, hình thức chỉ định thầu rút gọn.
2. Gói thầu "Xây lắp" tại dự án Di tích Láng - Chà Là do Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5 mời thầu, trúng ngày 17/09/2025 với giá 1.666.415.000 đồng, cũng qua chỉ định thầu rút gọn.

Việc một doanh nghiệp liên tục được chỉ định thầu, đặc biệt là tại một bên mời thầu cụ thể, trong khi lại không thành công ở gói thầu duy nhất tham gia qua hình thức đấu thầu rộng rãi, làm dấy lên những băn khoăn về năng lực cạnh tranh thực sự cũng như tính minh bạch trong quá trình lựa chọn nhà thầu.

Thêm vào đó, tỷ lệ tiết kiệm trung bình qua các gói thầu mà Công ty Trúc Quân đã trúng chỉ ở mức rất thấp. Dữ liệu cho thấy tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán là 98,31%, tương đương mức tiết kiệm cho ngân sách nhà nước chỉ là 1,69%. Riêng tại Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5, con số này khá hơn một chút, ở mức 97,76%, tức tiết kiệm được 2,24%. Liệu việc lặp đi lặp lại hình thức chỉ định thầu có đang làm giảm áp lực cạnh tranh về giá, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công?

Góc nhìn từ quy định pháp luật

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã quy định rất rõ các trường hợp được áp dụng chỉ định thầu, nhằm đáp ứng các yêu cầu cấp bách hoặc các điều kiện đặc thù.

Đối với gói thầu xây lắp tại dự án Di tích Láng – Chà Là, với giá trị dưới 2 tỷ đồng, việc áp dụng chỉ định thầu là phù hợp với quy định tại Khoản 4, Điều 78 Nghị định 214/2025/NĐ-CP: "gói thầu dịch vụ tư vấn thuộc dự án có giá gói thầu không quá 800 triệu đồng, gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp thuộc dự án có giá gói thầu không quá 02 tỷ đồng."

Tuy nhiên, việc một nhà thầu được chỉ định thầu nhiều lần liên tiếp tại cùng một chủ đầu tư lại là một câu chuyện khác.

Chia sẻ về vấn đề này, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long cho rằng: "Tinh thần cốt lõi của Luật Đấu thầu là tạo ra một môi trường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Chỉ định thầu là một hình thức lựa chọn nhà thầu đặc biệt, chỉ nên áp dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết. Việc lạm dụng chỉ định thầu, dù cho từng gói thầu riêng lẻ có thể đáp ứng điều kiện về hạn mức, nhưng xét trên tổng thể có thể làm suy giảm tính cạnh tranh, hạn chế cơ hội của các nhà thầu khác và tiềm ẩn nguy cơ không đạt được hiệu quả kinh tế tối ưu cho ngân sách nhà nước."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Lê Tấn Việt phân tích: "Khi một bên mời thầu thường xuyên chỉ định một nhà thầu, mối quan hệ 'sân nhà, sân quen' có thể được hình thành. Điều này làm giảm áp lực cạnh tranh, nhà thầu được chọn có thể không cần nỗ lực tối đa để đưa ra giải pháp kỹ thuật tốt nhất với mức giá hợp lý nhất. Tỷ lệ tiết kiệm thấp trong các gói thầu chỉ định là một chỉ dấu cho thấy tính cạnh tranh chưa cao. Các cơ quan quản lý cần có cơ chế giám sát để đảm bảo việc áp dụng chỉ định thầu là khách quan và thực sự hiệu quả, tránh tình trạng 'chia nhỏ' gói thầu hoặc tạo ra các điều kiện để hợp thức hóa việc lựa chọn một nhà thầu đã định sẵn."

Rõ ràng, câu chuyện của Công ty Trúc Quân và Ban QLDA ĐTXD Khu vực 5, Tây Ninh không chỉ là câu chuyện về một gói thầu, mà còn gợi mở những vấn đề lớn hơn về việc thực thi các quy định pháp luật về đấu thầu tại địa phương. Làm thế nào để cân bằng giữa sự linh hoạt của hình thức chỉ định thầu và mục tiêu lớn là đảm bảo cạnh tranh, minh bạch, vẫn là bài toán cần lời giải đáp thỏa đáng từ các cơ quan chức năng.