Ngày 10/9/2025, bên mời thầu là Trường Đại học Trà Vinh đã tiến hành mở thầu qua mạng đối với Gói thầu số 01 - Mua vật tư, hóa chất, công cụ, dụng cụ phục vụ giảng dạy tại các Khoa, Trường, Viện và phục vụ quản lý chung năm học 2025 - 2026. Gói thầu này có giá trị là 6.930.678.000 đồng, được đầu tư từ nguồn kinh phí hoạt động thường xuyên và thực hiện theo hình thức chào hàng cạnh tranh qua mạng.

Theo biên bản mở thầu được công bố, chỉ có duy nhất một nhà thầu tham gia và nộp hồ sơ dự thầu là Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật (mã số thuế: 0103304761). Giá dự thầu của doanh nghiệp này là 6.798.394.000 đồng, thấp hơn giá gói thầu khoảng 132 triệu đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm sơ bộ đạt 1,9%.

Với việc là nhà thầu duy nhất tham dự và đưa ra mức giá cạnh tranh hơn giá gói thầu, cơ hội trúng thầu của Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật là rất lớn, nếu hồ sơ đề xuất kỹ thuật của doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, kịch bản "một mình một ngựa" trong một gói thầu hàng hóa quy mô gần 7 tỷ đồng cũng đặt ra những dấu hỏi về tính cạnh tranh và minh bạch trong hoạt động đấu thầu.

Năng lực nhà thầu và mối quan hệ "thân quen" với chủ đầu tư

Tìm hiểu sâu hơn của phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống, Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật, có địa chỉ tại Phường Thanh Xuân, Hà Nội, do bà Nguyễn Thị Hồng Gấm làm giám đốc, là một cái tên có nhiều kinh nghiệm trên thị trường đấu thầu. Dữ liệu cho thấy, doanh nghiệp này đã tham gia tổng cộng 146 gói thầu, trong đó trúng 109 gói, trượt 29 gói và 8 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu (vai trò độc lập) của công ty lên đến hơn 364 tỷ đồng. Những con số này phần nào phản ánh năng lực và vị thế của nhà thầu trong lĩnh vực cung cấp hàng hóa, thiết bị.

Đặc biệt, mối quan hệ giữa Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật và chủ đầu tư là Trường Đại học Trà Vinh thể hiện những con số thống kê rất đáng chú ý. Tính đến thời điểm hiện tại, nhà thầu này đã tham gia 45 gói thầu do Trường Đại học Trà Vinh mời thầu. Trong số đó, công ty đã trúng thầu tới 41 gói, chỉ trượt 3 gói và 1 gói đang trong giai đoạn chờ kết quả (chính là gói thầu đang được phân tích). Tỷ lệ trúng thầu của doanh nghiệp này tại Trường Đại học Trà Vinh lên tới hơn 91%, một con số hiếm thấy.

Tổng giá trị của 41 gói thầu mà Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật đã trúng tại Trường Đại học Trà Vinh là 152.653.910.500 đồng. Lịch sử đấu thầu cho thấy một sự hiện diện dày đặc và tỷ lệ thành công gần như tuyệt đối của nhà thầu này tại các gói thầu của chủ đầu tư, gợi mở về một "hệ sinh thái" quen thuộc và bền chặt.

Việc một nhà thầu có uy tín, năng lực tốt liên tục trúng thầu là điều bình thường trong đấu thầu. Tuy nhiên, khi một nhà thầu chiếm một tỷ lệ trúng thầu áp đảo tại một chủ đầu tư cụ thể, và thường xuyên là nhà thầu duy nhất tham gia, dư luận có quyền đặt câu hỏi về môi trường cạnh tranh tại đây. Liệu có hay không việc các nhà thầu khác không thể tiếp cận thông tin, hoặc e ngại tham gia vì sự hiện diện của một "khách quen"?

Góc nhìn từ chuyên gia về Luật Đấu thầu

Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang cho rằng, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã liên tục được hoàn thiện nhằm tạo ra một môi trường đấu thầu thực sự cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, đồng thời đề cao trách nhiệm giải trình.

"Mục tiêu cao nhất của công tác đấu thầu là lựa chọn được nhà thầu tốt nhất với giá hợp lý nhất, thông qua một quy trình mở và cạnh tranh. Việc chỉ có một nhà thầu tham gia không phải là vi phạm, nhưng nó làm giảm đi tính cạnh tranh – yếu tố cốt lõi để đảm bảo hiệu quả kinh tế. Khi có nhiều nhà thầu cùng cạnh tranh về giá và chất lượng, chủ đầu tư sẽ có nhiều lựa chọn hơn và ngân sách được tiết kiệm hiệu quả hơn. Các cơ quan quản lý cần xem xét kỹ lưỡng những trường hợp một nhà thầu 'thống trị' tại một chủ đầu tư để đảm bảo rằng các nguyên tắc cơ bản của luật đấu thầu đang được thực thi một cách nghiêm túc", ông Giang chia sẻ.

Kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 01 tại Trường Đại học Trà Vinh hiện vẫn chưa được công bố. Dù kết quả cuối cùng ra sao, những dữ liệu công khai về lịch sử đấu thầu giữa Công ty Cổ phần Kinh doanh Thiết bị và Dịch vụ Kỹ thuật và Trường Đại học Trà Vinh cũng là một trường hợp điển hình, rất đáng được quan tâm và phân tích, nhằm góp phần xây dựng một thị trường đấu thầu ngày càng minh bạch và hiệu quả hơn.