Trong quả vải hàm lượng các khoáng chất như magie, kali và một số vitamin, đặc biệt là vitamin C rất phong phú. Vì thế ăn vải sẽ tốt cho hệ thống miễn dịch của con người. Không những thế, quả vải còn có tác dụng thẩm mỹ, làm da trắng hồng và mịn màng, tỉnh táo tinh thần, minh mẫn trí óc, tăng sức lực, tăng thân nhiệt,…

Quả vải thiều có kích thước không lớn, nhìn chung bé hơn quả vải lai. Hình thức bên ngoài quả có hình tròn, đều khắp quả. Bên ngoài cũng sần sùi hơn quả vải lai nhưng độ ngọt đậm đà và thơm dịu hơn vải lai. Bên trong hạt nhỏ, cùi dày. Trong khi đó, vải lai không có vị ngọt đậm bằng. Về hình thức bên ngoài, quả tương đối dài hơn so với vải thiều. Bên trong hạt to.

Khi chọn mua vải thiều nên chú ý chọn chùm vải mà phần cành dính vào quả cũng như lá còn tươi. Không chọn các chùm có cành héo, khô, dễ gãy và lá đã bạc, héo, dập là loại quả vải đã được hái lâu hoặc tiếp xúc lâu với ánh sáng mặt trời.

Quả vải thiều ngon là màu sắc bên ngoài tươi tắn, không bị bầm dập. Không chọn quả bị dập, nát hoặc có vết do côn trùng cắn, hút chất ngọt bên trong. Nên chọn quả căng, tránh chọn những quả với gai quá sần sùi.

Khi thử một vài quả lưu ý, nếu hạt bên trong dễ long ra khỏi thịt khi tách đôi đó là vải đã chín, ăn lúc đó rất ngon. Còn nếu hạt dính chặt quả vải ở phần thịt thì đó là vải chưa chín, còn xanh, nếu mua về sẽ không đạt được vị ngọt như mong muốn.

Khi mua vải nên ăn thử để kiểm tra chính xác độ chín, độ ngọt, đừng nên chỉ nhìn bên ngoài. Khi ăn thử cũng nên ăn 3-4 quả, không chỉ ăn 1 quả duy nhất. Nếu ăn mấy quả một lúc sẽ cảm nhận được rõ hơn chất lượng của quả vải được bày bán.

Khi ăn cần quan sát thịt quả vải kỹ càng. Quả vải ngon có phần cùi nhiều nước, thơm, trắng, dày. Những phần cùi có màu vàng ố, nước chua là quả vải đã bị hỏng hoặc bị thối.

Chọn quả vải vỏ tươi, mỏng, gai ở vỏ vải nhẵn. Ảnh minh họa.

- Vỏ vải: Vỏ tươi, mỏng, gai ở vỏ vải nhẵn. Cành của quả vải dẻo và nhỏ. Đặc biệt, tránh chọn những quả vải cành đã khô, vỏ có đốm khô, nhất là có đốm nâu (vết thâm) ở cuống vì quả như vậy dễ bị sâu đầu.

- Màu sắc: Trông màu bên ngoài quả vải phải hồng tươi, ngon, quả đều nhau.

- Hình thức: Để chọn được vải thiều, lưu ý vải thiều có hình thức không đẹp bằng vải lai. Quả vải thiều nhỏ hơn, chỉ bằng 70% vai lai. Quả tròn, hơi đều, trong khi giống vải lai quả vải to mọng, thân thuôn dài, hạt to.

- Hương vị: Khi nếm, vải có vị ngọt, có hương thơm đặc trưng.

- Hạt: Hạt nhỏ là vải ngon. Hạt dễ tách, đen nhánh là vải vừa chín tới, nên mua. Còn hạt có màu hồng, khó bóc thịt vải chứng tỏ quả còn xanh, ăn sẽ chua.

- Thịt quả: Thịt quả dày, trắng trong, mềm, căng nước. Nếu thịt quả biến sắc, khô, là vải đã để lâu ngày, chất lượng kém.

Vải ngon nhất khi vừa chín tới. Nếu mềm mà không có tính đàn hồi là quả đã quá chín, ăn không ngon.

Cách bảo quản vải tươi lâu

Nên chọn những quả vải mới hái, hơi mềm tay, lá và thân còn tươi. Sau khi mua vải về, bạn nên rửa sạch toàn bộ chùm vải. Cách làm này giúp loại bỏ bụi, bẩn trong quá trình vận chuyển. Bạn nên xem qua chùm vải, loại bỏ những quả bị sâu, thối, bị chảy nước. Vì nếu để như vậy sẽ ảnh hưởng đến những quả khác.

Nếu để vào tủ lạnh cần bọc kín bằng túi nilon. Bởi, nếu bạn để trần cả chùm vải, chỉ 1 ngày sau, quả vải bị khô, nước trong quả giảm đi đáng kể, giảm đi vị ngon. Làm theo cách này, bạn có thể giữ vải tươi lâu được trong khoảng 3 tuần.

Nếu không có tủ lạnh nên chọn nơi thoáng mát để bảo quản. Nơi thoáng mát tránh nấm mốc, ướt và phải thường xuyên chú ý loại bỏ những quả bị thối, dập. Bạn có thể chia chùm vải nặng nhiều kg thành các túi khác nhau. Sau đó, đưa từng túi vào tủ lạnh bảo quản dưới nhiệt độ 2-3 độ C. Bạn không nên để nhiệt độ quá lạnh có thể làm cho quả vải bị dập, nếu nhiệt độ hơn 3 độ C có thể làm quả nhanh bị chua, hỏng.

Ngoài ra, khi mua vải về nên bóc vỏ nhưng giữ lại lớp vỏ lụa giữa vỏ và cùi vải, sau đó ngâm cả quả trong nước muối. Đây là cách giúp giảm bớt sự nóng của quả vải ảnh hưởng đến cơ thể.

Nếu muốn bảo quản vải để dùng dần có thể dùng phương pháp sấy khô, cách này có thể để ăn dần trong 1 năm.

Vải thiều là loại quả ngon nhưng là quả có tính nóng. Vì vậy khi ăn không nên ăn quá nhiều, để tăng cảm giác ngon có thể bảo quản trong tủ lạnh. Nguyên nhân quả vải chứa nhiều đường glucoza, khi ăn nhiều đường vào cơ thể sẽ khiến gan tiết ra insulin để trung hòa lượng đường đó nên xảy ra phản ứng trong cơ thể có thể gây mệt mỏi, buồn nôn... Những người âm hư, cơ địa nóng, hay bị nhiệt hoặc tiểu đường cũng không nên ăn vải.