56% trẻ dưới 6 tuổi thiếu 1/3 vi chất dinh dưỡng quan trọng

Trên thế giới có 372 triệu trẻ em từ 6 tháng tuổi đến gần 5 tuổi bị thiếu ít nhất một trong ba vi chất dinh dưỡng quan trọng như sắt, kẽm, vitamin A.

Đó là thông tin Viện Dinh dưỡng, Bộ Y tế đã cho biết Nhân ngày Vi chất dinh dưỡng (1 – 2/6/2025), hưởng ứng chiến dịch bổ sung vitamin A đợt 1 năm 2025 trên toàn quốc.

Mở rộng đối tượng uống vitamin A

TS.BS Nguyễn Hồng Trường, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế) cho biết, tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở Việt Nam vẫn còn ở mức có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng.

Trong số các vi chất dinh dưỡng thiết yếu, vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe và phát triển toàn diện của trẻ. Nếu thiếu vitamin A, có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, thiếu vitamin A có thể gây ra quáng gà và bệnh khô mắt trên khoảng 250.000 - 500.000 trẻ em mỗi năm và tăng nguy cơ tử vong do nhiễm trùng khi mắc sởi hoặc tiêu chảy.

Việc bổ sung Vitamin A là rất cần thiết đối với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ, đặc biệt là với trẻ em từ 6 tháng tuổi đến dưới 5 tuổi có nguy cơ cao thiếu vitamin A.

Chương trình bổ sung vitamin A miễn phí cho trẻ em đã được triển khai định kỳ hai lần một năm từ năm 1996 trên phạm vi toàn quốc với tỷ lệ trẻ được uống Vitamin A thường xuyên được duy trì trên 98%.

z4931880434033-bf663d39f0d0f0aab34da2d8d7c13a6e-4391-164.jpg
TS.BS Nguyễn Hồng Trường, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho trẻ uống bổ sung Vitamin A tại Trạm y tế xã Nghĩa Phương, Lục Nam, Bắc Giang - Ảnh Thúy Nga

Trong bối cảnh các bệnh lây nhiễm gia tăng, đối tượng được bổ sung vitamin A miễn phí theo chương trình đã được mở rộng cho các đối tượng có nguy cơ cao thiếu vitamin A như người mắc bệnh sởi (bao gồm cả trẻ em và người lớn), suy dinh dưỡng cấp tính nặng, viêm đường hô hấp cấp tính, tiêu chảy kéo dài theo phác đồ của Bộ Y tế.

1,2 tỷ phụ nữ trong độ tuổi sinh sản bị thiếu 1/3 vi chất quan trọng

TS.BS Nguyễn Hồng Trường cảnh báo, tình trạng thiếu Vi chất dinh dưỡng không tồn tại riêng lẻ. Bởi vậy ngoài tình trạng thiếu vitamin A chúng ta cũng cần quan tâm đến tình trạng thiếu sắt, thiếu kẽm đang là các vấn đề có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng.

Trên thế giới, có tới 56% (tương đương 372 triệu) trẻ em từ 6 tháng tuổi đến dưới 5 tuổi bị thiếu ít nhất một trong ba vi chất dinh dưỡng quan trọng sắt/kẽm/vitamin A. 69% (tương đương với 1,2 tỷ) phụ nữ không mang thai trong độ tuổi sinh sản bị thiếu ít nhất một trong ba vi chất dinh dưỡng quan trọng sắt/kẽm/folate.

Theo kết quả điều tra dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng, tỷ lệ thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở trẻ em từ 6 – 59 tháng tuổi vẫn còn tồn tại với tỷ lệ là 8,9% và 16,7% bà mẹ có hàm lượng vitamin A trong sữa mẹ thấp.

Đồng thời, tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng đặc biệt là thiếu kẽm còn ở mức rất nặng, với tỷ lệ kẽm huyết thanh thấp ở phụ nữ tuổi sinh đẻ là 44,3%, phụ nữ có thai là 63,0%, trẻ từ 6 – 59 tháng tuổi là 53,3%.

Thiếu máu dinh dưỡng còn là một vấn đề sức khoẻ có ý nghĩa cộng đồng, cao nhất ở phụ nữ có thai với tỷ lệ 25,4%; Với trẻ từ 6 – 59 tháng tuổi là 18,1% và phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ là 16,2%.

z4931883175252-fb6ac397ee205b4540005ed6c8ac34a2-8156-8135.jpg
Trẻ đi uống vitamin A một năm 2 đợt - Ảnh Thúy Nga

Hơn nữa Việt Nam vẫn còn tồn tại ba gánh nặng kép về dinh dưỡng bao gồm suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì và thiếu vi chất dinh dưỡng.

Theo số liệu giám sát năm 2024 của Viện Dinh dưỡng, mặc dù tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi là 18,1% (được xếp mức trung bình có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới), nhưng tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi còn chênh lệch giữa các vùng miền, trong đó còn rất cao ở vùng Trung du và miền núi phía Bắc với tỷ lệ là 23,8%, Tây Nguyên là 27,3%. Tỷ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi là 10,4%.

Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này là do khẩu phần ăn thiếu cân đối; chưa đa dạng thực phẩm; Thiếu hiểu biết và thực hành đúng về dinh dưỡng. Trong khi đó, nguồn thông tin chính thống, dễ tiếp cận về vi chất dinh dưỡng còn hạn chế và phân tán.

“Vi chất dinh dưỡng, dù chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng lại đóng vai trò sống còn trong sự phát triển thể lực, trí tuệ, tầm vóc và sức khỏe của con người, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú và phụ nữ tuổi sinh đẻ”, TS.BS Nguyễn Hồng Trường nhấn mạnh.

Hưởng ứng Ngày Vi chất dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng phối hợp các địa phương trên toàn quốc triển khai Chiến dịch bổ sung vitamin A miễn phí cho trên 6 triệu trẻ em từ 6 tháng tuổi đến dưới 5 tuổi, triển khai hoạt động tẩy giun định kỳ cho trẻ từ 2-5 tuổi.

Cách phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng

Vi chất dinh dưỡng rất cần thiết cho quá trình tăng trưởng, phát triển về thể lực, tầm vóc và trí tuệ, nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, mỗi người, mỗi gia đình hãy thực hiện:

Bữa ăn hằng ngày cần đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm; Ưu tiên lựa chọn, sử dụng thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng; Thực phẩm được tăng cường vi chất dinh dưỡng.

Cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Nuôi trẻ bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu; Cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn cùng chế độ ăn bổ sung hợp lý.

Sử dụng các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng sẵn có ở địa phương cho bữa ăn hằng ngày của trẻ; Thêm mỡ hoặc dầu ăn để tăng cường hấp thu tốt các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K.

Cho trẻ trong độ tuổi uống vitamin A liều cao một năm 2 lần theo hướng dẫn của trạm y tế xã, phường.

Trẻ trên 2 tuổi cần được uống thuốc tẩy giun định kỳ một năm 2 lần.

Thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để phòng chống nhiễm giun, sán.

Phụ nữ tuổi sinh đẻ và phụ nữ có thai cần uống viên sắt, axit folic hoặc viên đa vi chất theo hướng dẫn.

Tiếp xúc ánh nắng hằng ngày, đúng cách để dự phòng thiếu vitamin D.

Đảm bảo an toàn thực phẩm góp phần phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng.

Hãy cho trẻ trong độ tuổi đi uống vitamin A liều cao mỗi năm 2 lần, theo hướng dẫn của trạm y tế xã, phường.

Chiều cao thanh niên Việt Nam thấp do thiếu vi chất dinh dưỡng

Việt Nam phải đối mặt với ba gánh nặng về dinh dưỡng: Tình trạng suy dinh dưỡng đồng thời cùng tồn tại với thiếu vi chất dinh dưỡng và thừa cân béo phì. Thiếu vi chất dinh dưỡng ảnh hưởng xấu tới sự phát triển toàn diện của trẻ.

58% trẻ em dưới 5 tuổi thiếu kẽm

Trong thời gian qua, Đảng, Chính phủ và Ngành Y tế luôn đặc biệt quan tâm đến công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân trong đó có công tác phòng chống suy dinh dưỡng, phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng.

Vai trò của i-ốt trong hoạt động tuyến giáp

Một yếu tố không thể thiếu cho hoạt động của tuyến giáp chính là i-ốt – một vi chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp, buộc phải được cung cấp từ bên ngoài qua thực phẩm và nước uống.

Tuyến giáp là một trong những tuyến nội tiết quan trọng nhất của cơ thể con người. Nằm ở phía trước cổ, tuyến giáp có hình dạng giống con bướm và đảm nhận vai trò điều hòa quá trình trao đổi chất, ảnh hưởng đến gần như mọi chức năng sinh lý trong cơ thể. Một yếu tố không thể thiếu cho hoạt động của tuyến giáp chính là i-ốt – một vi chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp, buộc phải được cung cấp từ bên ngoài qua thực phẩm và nước uống.

Ảnh minh hoạ- Nguồn: Internet
Ảnh minh hoạ- Nguồn: Internet

Vitamin A- giải pháp quan trọng trong phòng ngừa và điều trị sởi

Sởi có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, tiêu chảy, viêm não, và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Việc bổ sung vitamin A là một biện pháp quan trọng giúp giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Ngày 27/08/2024, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh đã công bố dịch sởi bùng phát với số trẻ mắc bệnh gia tăng nhanh chóng. Sởi là một bệnh truyền nhiễm có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, tiêu chảy, viêm não, và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Trong thời điểm này, bên cạnh tiêm vắc-xin, việc bổ sung vitamin A là một biện pháp quan trọng giúp giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của bệnh và hỗ trợ trẻ nhanh chóng hồi phục.