Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc cha mẹ thường chú trọng đến phát triển trí tuệ, rèn luyện kỹ năng sống hay bồi dưỡng đạo đức, mà đôi khi quên mất một yếu tố quan trọng không kém giáo dục con biết chăm chút vẻ bề ngoài.
Thực tế, vẻ ngoài không chỉ là lớp vỏ hình thức mà còn là yếu tố đầu tiên tạo ấn tượng với người khác, thể hiện sự tự tin, khả năng tự chăm sóc bản thân và cả sự tôn trọng dành cho chính mình cũng như cộng đồng xung quanh.
Việc dạy trẻ quan tâm đến vẻ bề ngoài từ sớm chính là cách giúp con xây dựng thói quen sống gọn gàng, chỉn chu và tự tin ngay từ những năm tháng đầu đời.
Vì sao nên dạy con?
Một đứa trẻ được dạy cách mặc đồ gọn gàng, chải tóc tươm tất, giữ cơ thể sạch sẽ… không chỉ trông dễ thương hơn trong mắt người khác mà còn hình thành cho con những thói quen tích cực trong cuộc sống. Trẻ học cách tự đánh răng, tự chọn áo quần, biết rửa tay trước khi ăn hay xếp gọn đồ dùng sau khi dùng xong sẽ có ý thức tự lập rõ ràng hơn.
Bên cạnh đó, vẻ ngoài chỉn chu còn mang lại cho trẻ cảm giác tự tin, từ đó dễ dàng hòa nhập với bạn bè, mạnh dạn giao tiếp và tiếp thu kiến thức một cách thoải mái hơn.
Không dừng lại ở việc trông đẹp hay sạch sẽ, khi trẻ biết cách phối đồ phù hợp, chọn màu sắc hài hòa hay chuẩn bị trang phục đúng hoàn cảnh, óc thẩm mỹ và sự sáng tạo cũng được kích thích. Đây là nền tảng tốt để con phát triển tư duy nghệ thuật, thẩm mỹ và khả năng tự thể hiện bản thân – điều rất cần thiết trong xã hội hiện đại.
Dạy con chăm chút từ những giai đoạn đầu đời
Từ 2 đến 4 tuổi, trẻ bắt đầu nhận thức được bản thân và thế giới xung quanh. Đây là lúc cha mẹ có thể cho bé tự chọn trang phục theo ý thích (trong phạm vi phù hợp), để con tự mặc quần áo với sự trợ giúp nhẹ nhàng. Việc này không chỉ rèn kỹ năng vận động mà còn giúp trẻ cảm thấy mình có quyền lựa chọn và kiểm soát bản thân.
Từ 5 đến 7 tuổi, trẻ đã có thể chải tóc, rửa mặt, đánh răng và biết cách gấp quần áo đơn giản. Cha mẹ nên khuyến khích con tự làm, đồng thời nhẹ nhàng sửa sai khi cần thiết. Giai đoạn này, trẻ cũng bắt đầu quan tâm đến hình ảnh của mình nhiều hơn, đặc biệt khi đến trường và tiếp xúc với bạn bè.
Từ 8 đến 12 tuổi, trẻ bắt đầu hình thành phong cách cá nhân. Cha mẹ có thể giới thiệu cho con những nguyên tắc phối màu cơ bản, hướng dẫn con lựa chọn trang phục phù hợp với hoàn cảnh khác nhau như đi học, đi chơi, lễ hội… Việc cho phép con tham gia vào quá trình chọn mua quần áo hoặc đặt may những món đồ yêu thích cũng là cách giúp trẻ thêm hào hứng với việc chăm chút vẻ ngoài.
Cách cha mẹ giúp con yêu thích việc chăm chút bản thân
Trước hết, cha mẹ cần trở thành tấm gương sống. Trẻ nhỏ thường học theo những gì người lớn làm, chứ không phải những gì người lớn nói. Khi cha mẹ luôn ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ, giữ vẻ ngoài chỉn chu, trẻ sẽ cảm thấy đó là điều tự nhiên và đáng làm theo.
Biến việc chăm chút bản thân thành một trò chơi cũng là cách hữu hiệu. Ví dụ, cha mẹ có thể rủ con thi gấp áo nhanh và gọn, hoặc tổ chức trò chơi “phối đồ sáng tạo” vào cuối tuần. Khi con được chơi mà học, con sẽ tiếp nhận mọi điều nhẹ nhàng, vui vẻ.
Lời khen ngợi luôn có tác dụng rất lớn. Khi con tự chải tóc gọn gàng, biết chọn chiếc áo hợp màu với quần, cha mẹ hãy dành cho con những lời khen cụ thể, như: “Con hôm nay phối đồ rất hài hòa, mẹ thấy con thật sáng tạo!” Chính sự công nhận này sẽ nuôi dưỡng sự tự tin và khuyến khích con tiếp tục rèn luyện.
Ngoài ra, việc cho con tiếp xúc với môi trường sáng tạo – như đến các cửa hàng vải, xưởng may, xem chương trình thời trang trẻ em hoặc làm đồ thủ công – cũng giúp bé phát triển tư duy thẩm mỹ, hiểu rằng chăm chút vẻ ngoài là niềm vui chứ không phải sự ép buộc.
Những điều cha mẹ cần lưu ý
Trong quá trình dạy con quan tâm đến vẻ bề ngoài, điều quan trọng là không tạo áp lực cho con. Tránh so sánh con với những bạn nhỏ khác hay áp đặt gu thời trang của người lớn lên trẻ. Hãy luôn lắng nghe mong muốn và tôn trọng cá tính của con, dù đó là sở thích mặc đồ thể thao, cá tính hay dịu dàng, nữ tính.
Đồng thời, sự thoải mái và an toàn của trẻ luôn phải được đặt lên hàng đầu. Dù đẹp đến đâu, quần áo cũng cần phù hợp với hoạt động và độ tuổi của trẻ, tránh gây khó chịu hoặc hạn chế vận động.
Một điểm quan trọng nữa là cha mẹ nên giải thích cho con hiểu vì sao việc chăm chút bản thân lại quan trọng. Trẻ nhỏ thường học tốt hơn khi hiểu được ý nghĩa của hành động, thay vì chỉ làm vì bị yêu cầu.
Việc dạy con chăm chút vẻ ngoài từ nhỏ không phải để tạo ra những “người mẫu nhí” hay chạy theo hình thức, mà là cách để con hình thành nếp sống gọn gàng, biết yêu bản thân và tự tin thể hiện mình. Đó là một hành trang quý báu cho con trên con đường trưởng thành – nơi mà vẻ ngoài không chỉ là hình ảnh mà còn là biểu hiện của sự chỉn chu, thái độ sống tích cực và tôn trọng chính mình lẫn người khác.
