Trong cuộc sống hiện đại với nhịp sống hối hả, khi vật chất ngày càng đầy đủ và mọi thứ dường như trở nên dễ dàng hơn với trẻ nhỏ, nhiều cha mẹ lại day dứt khi thấy con mình thiếu sự trân trọng, dễ cáu giận, ít chia sẻ và thờ ơ với những gì xung quanh.
Không ít người đặt câu hỏi: “Vì sao con lại thờ ơ như vậy dù được yêu thương và chăm sóc đầy đủ?”. Câu trả lời có thể nằm ở một điều tưởng như nhỏ bé nhưng có ảnh hưởng rất lớn, lòng biết ơn. Dạy con lòng biết ơn từ sớm là điều cha mẹ không thể bỏ qua nếu muốn con trưởng thành cả về trí tuệ lẫn nhân cách.
Lòng biết ơn, giá trị sống cốt lõi cần được nuôi dưỡng
Biết ơn không phải là cảm xúc nhất thời, mà là một phẩm chất giúp con người phát triển tích cực, lạc quan, sống có tình có nghĩa. Khi một đứa trẻ hiểu được công sức của người khác, trân trọng những gì mình nhận được, con sẽ sống khiêm nhường, không đòi hỏi, không tự cho mình là trung tâm của thế giới.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, trẻ biết sống biết ơn sẽ có tâm lý ổn định hơn, dễ vượt qua nghịch cảnh và ít có xu hướng nổi loạn. Ngược lại, những đứa trẻ lớn lên trong sự nuông chiều quá mức, không được dạy cách trân trọng sẽ dễ rơi vào tâm lý bất mãn, ích kỷ và luôn cảm thấy “chưa đủ”.
Cha mẹ là người gieo mầm lòng biết ơn
Dạy con biết ơn không phải là một bài học lý thuyết mà là một quá trình giáo dục bằng tình yêu thương và chính tấm gương sống của cha mẹ.
Khi bạn cảm ơn người bán hàng vì đã phục vụ chu đáo, con sẽ thấy cảm ơn là một hành động cần thiết.
Khi bạn ôm con và nói: “Mẹ cảm ơn con đã lắng nghe hôm nay”, con sẽ cảm nhận được giá trị của hành động tốt.
Khi bạn gọi điện hỏi thăm ông bà và nói lời biết ơn vì sự chăm sóc, con sẽ hiểu thế nào là tình thân, sự gắn kết và lòng hiếu kính.
Trẻ em học qua quan sát. Nếu cha mẹ sống trong tinh thần biết ơn, con sẽ tự nhiên hấp thụ điều đó như một lẽ thường tình. Đó là sức mạnh của sự làm gương.
Biết ơn từ những điều giản dị hằng ngày
Lòng biết ơn không phải chỉ xuất hiện trong những dịp trọng đại hay khi nhận được một món quà lớn lao. Hãy dạy con biết ơn từ những điều bình dị nhất: Một bữa cơm đầy đủ, một chiếc áo ấm, một ngày trời nắng đẹp, một cái ôm của cha, một lời chúc ngủ ngon của mẹ.
Bạn có thể giúp con nhận diện lòng biết ơn bằng cách gợi mở:
Con thấy hôm nay có gì khiến con vui và con muốn cảm ơn không? Con thấy ai hôm nay đã giúp con một điều gì đó? Con cảm thấy thế nào khi mẹ giúp con học bài và khen con giỏi?
Ban đầu, trẻ có thể ngần ngại hoặc chưa biết cách biểu đạt. Nhưng dần dần, con sẽ học cách nhìn nhận thế giới bằng ánh mắt tích cực, biết trân trọng và hồi đáp những điều tốt đẹp xung quanh.
Tạo điều kiện để con thực hành lòng biết ơn
Cha mẹ có thể giúp con trải nghiệm và cảm nhận sự vất vả, hi sinh của người khác để từ đó phát triển lòng biết ơn một cách sâu sắc hơn:
Giao cho con việc nhà phù hợp lứa tuổi như rửa bát, gấp quần áo, lau nhà… để con hiểu rằng giữ gìn tổ ấm là trách nhiệm chung.
Đưa con về quê thăm ông bà, nghe kể chuyện xưa, nhìn thấy những khó khăn cha mẹ đã từng trải để con biết trân trọng hiện tại.
Tham gia hoạt động từ thiện, đến thăm người kém may mắn hơn để con hiểu rằng không phải ai cũng có đủ đầy như mình, và học cách sẻ chia.
Viết một tấm thiệp cảm ơn, gửi lời chúc sinh nhật cho người thân, nấu ăn cho cha mẹ vào dịp đặc biệt, những hành động nhỏ nhưng lại nuôi dưỡng lòng biết ơn một cách hiệu quả và bền vững.
Đừng biến lòng biết ơn thành áp lực
Một lưu ý quan trọng là đừng bao giờ bắt ép con phải “biết ơn” một cách hình thức. Ví dụ, khi con nhận được một món quà mà không thích, thay vì trách mắng, hãy nhẹ nhàng nói với con về việc người tặng đã nghĩ đến con, đã dành thời gian chọn lựa.
Lòng biết ơn phải đến từ sự hiểu và cảm, không phải từ sợ hãi hay ép buộc. Hãy khuyến khích con tự nhận ra giá trị của sự giúp đỡ, của tình yêu thương. Đó mới là nền tảng vững chắc để con thực sự sống với lòng biết ơn suốt đời.
Lòng biết ơn, món quà vô giá cho tương lai
Một đứa trẻ có lòng biết ơn sẽ dễ dàng hòa nhập với tập thể, giữ được mối quan hệ tốt với mọi người, biết cách vượt qua khó khăn với tâm thế lạc quan và bình an.
Trong thế giới đầy biến động hôm nay, nơi mà sự hời hợt, vô cảm và đòi hỏi ngày càng phổ biến, lòng biết ơn là chiếc la bàn định hướng con người đến với yêu thương, chia sẻ và nhân văn.
Vì vậy, cha mẹ hãy bắt đầu từ chính hôm nay dạy con biết ơn không bằng những bài giảng dài dòng, mà bằng cách sống, bằng những hành động nhỏ hằng ngày, bằng tình yêu thương bền bỉ. Đó không chỉ là món quà cho con, mà còn là cách để cha mẹ góp phần làm nên một thế giới tốt đẹp hơn, bắt đầu từ những trái tim biết trân quý cuộc sống.
