Trong xã hội hiện đại, với sự phát triển nhanh chóng của mạng internet và thông tin y tế dễ dàng tiếp cận, không ít phụ huynh có xu hướng tự chẩn đoán bệnh và kê đơn thuốc cho con mà không thông qua ý kiến của bác sĩ. Hành động tưởng chừng tiết kiệm thời gian và chi phí này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe, sự phát triển của trẻ nhỏ.
Sai lầm trong chẩn đoán và điều trị
Không giống như người lớn, trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh. Việc tự chẩn đoán dựa trên triệu chứng bên ngoài có thể dẫn đến nhiều sai lầm, đặc biệt khi nhiều bệnh lý ở trẻ có biểu hiện tương tự nhau. Ví dụ, sốt ở trẻ có thể do cảm cúm, nhiễm khuẩn, mọc răng hay thậm chí là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng như viêm màng não. Việc tự ý dùng thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh mà không xác định rõ nguyên nhân có thể che giấu triệu chứng, khiến việc điều trị chuyên sâu bị trì hoãn, gây nguy hiểm tính mạng.
Lạm dụng thuốc kháng sinh
Một trong những hành động phổ biến nhất của phụ huynh khi tự kê đơn là cho trẻ dùng thuốc kháng sinh ngay khi có dấu hiệu sốt, ho, sổ mũi… mà không biết liệu bệnh có do vi khuẩn gây ra hay không. Việc lạm dụng kháng sinh không chỉ không mang lại hiệu quả nếu bệnh do virus gây ra, mà còn dẫn đến hiện tượng kháng kháng sinh – tình trạng vi khuẩn “nhờn thuốc”, khiến những lần điều trị sau trở nên khó khăn hơn.
Gây tác dụng phụ và dị ứng nguy hiểm
Việc phụ huynh tự ý cho trẻ dùng thuốc của người lớn hoặc sử dụng lại đơn thuốc cũ có thể dẫn đến quá liều, gây ngộ độc hoặc dị ứng thuốc. Một số loại thuốc như corticoid, thuốc cảm, ho… nếu dùng không đúng cách có thể gây ức chế miễn dịch, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.
Làm lệch hướng điều trị và chậm trễ can thiệp y tế
Khi phụ huynh tự ý điều trị tại nhà, họ có thể bỏ lỡ “thời điểm vàng” để đưa trẻ đến bệnh viện khi có dấu hiệu bệnh nghiêm trọng. Việc điều trị không đúng hướng trong những ngày đầu khiến bệnh có nguy cơ tiến triển nặng hơn, dẫn đến việc phải dùng đến những biện pháp can thiệp mạnh, tốn kém và nguy hiểm hơn cho trẻ.
Giải pháp nào cho phụ huynh?
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Khi trẻ có dấu hiệu bất thường, thay vì tự chẩn đoán, phụ huynh nên đưa con đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và tư vấn.
Không tự ý mua thuốc: Tránh việc tích trữ thuốc tại nhà và dùng lại các đơn thuốc cũ.
Nâng cao hiểu biết y tế: Tham gia các lớp tập huấn, hội thảo dành cho cha mẹ về chăm sóc sức khỏe trẻ em.
Tuân thủ chỉ định: Khi đã có đơn thuốc từ bác sĩ, cần dùng đúng liều, đúng thời gian và theo dõi kỹ các phản ứng bất thường của trẻ trong quá trình dùng thuốc.
