Khi ngành ô tô toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ sang xe điện, Toyota lại chọn một hướng đi song song đầy tham vọng phát triển động cơ đốt trong chạy bằng khí hydro. Hướng đi này vừa kế thừa nền tảng kỹ thuật truyền thống, vừa mở ra cơ hội trung hòa carbon mà không đánh đổi trải nghiệm lái.

Trong nhiều năm qua, Toyota đã được biết đến như một trong những hãng tiên phong trong lĩnh vực điện hóa, với các mẫu xe hybrid như Prius hay mẫu xe pin nhiên liệu hydro Mirai. Tuy nhiên, thay vì từ bỏ hoàn toàn động cơ đốt trong, hãng xe Nhật lại đang tìm cách "tái sinh" công nghệ này bằng một nguồn nhiên liệu sạch hơn: hydro tinh khiết.

Khác với xe điện sử dụng pin lithium-ion hay pin nhiên liệu hydro, động cơ hydro mà Toyota theo đuổi là dạng đốt hydro trực tiếp trong xi-lanh, tương tự như cách động cơ xăng hoạt động. Các nguyên mẫu như GR Corolla H2 và GR Yaris H2 đã được đưa vào thử nghiệm tại các giải đua nội địa Nhật Bản từ năm 2021, cho thấy tiềm năng thực tiễn của công nghệ này.

Theo Toyota, việc sử dụng hydro đốt trong mang lại một số lợi thế đáng kể: tận dụng được hệ thống truyền động hiện có, duy trì cảm giác lái thể thao, điều mà nhiều người dùng vẫn mong muốn, đồng thời giảm đáng kể lượng khí CO2 phát thải ra môi trường. Trong điều kiện lý tưởng, khí thải gần như chỉ là hơi nước.

Tuy nhiên, công nghệ này cũng đối mặt với không ít thách thức. Việc đốt hydro ở nhiệt độ cao vẫn tạo ra khí NOx (oxit nitơ), một tác nhân gây ô nhiễm không khí. Ngoài ra, việc lưu trữ và vận chuyển hydro an toàn đòi hỏi hệ thống bồn chứa áp suất cao và hạ tầng tiếp nhiên liệu chuyên biệt, điều hiện chỉ khả thi ở một số thị trường phát triển như Nhật Bản hoặc châu Âu.

Trong khi đó, giới chuyên gia đánh giá rằng động cơ hydro không nhằm mục tiêu thay thế xe điện, mà là một phần trong chiến lược đa dạng hóa giải pháp trung hòa carbon. Ông Akio Toyoda Chủ tịch danh dự Toyota, nhiều lần khẳng định rằng: "Không nên ép buộc chỉ một giải pháp cho tất cả. Tương lai của ngành ô tô nên là sự kết hợp linh hoạt giữa xe điện, hybrid, plug-in hybrid và cả hydro."

Toyota cũng không đơn độc trong cuộc chơi này. Yamaha, Kawasaki và Subaru đều đang hợp tác phát triển động cơ hydro cho mô tô và ô tô hiệu suất cao. Nhật Bản xem hydro là một phần quan trọng trong chính sách năng lượng sạch quốc gia, với nhiều khoản đầu tư lớn vào sản xuất và hạ tầng.

Dù chưa thể khẳng định thời điểm thương mại hóa rộng rãi, nhưng hướng đi này cho thấy Toyota đang kiên định theo đuổi công nghệ "carbon-neutral" mà không rơi vào lối mòn “xe điện bằng mọi giá”. Trong tương lai gần, động cơ hydro có thể trở thành lời giải phù hợp cho những phân khúc đòi hỏi hiệu năng cao, cường độ vận hành lớn, hoặc thị trường nơi hạ tầng sạc điện vẫn còn hạn chế.