Diễn biến dịch bệnh do virus chikungunya ở Singapore
Theo bản tin bệnh truyền nhiễm của Cơ quan Bệnh truyền nhiễm Singapore (CDA) công bố ngày 7/8, từ đầu năm đến ngày 2/8, quốc gia này ghi nhận 17 ca mắc sốt do virus chikungunya - nhiều hơn gấp đôi so với 8 ca cùng kỳ năm 2024. Cả năm 2024, Singapore chỉ có 15 ca.
Trong số các ca mắc năm 2025, ít nhất 13 trường hợp từng đi tới những vùng đang bùng phát dịch ở nước ngoài. Ít nhất 3 ca được xác định là lây nhiễm trong cộng đồng, nhưng không liên quan đến nhau.
Diễn biến ca bệnh được ghi nhận gia tăng dần. Tháng 2 chỉ ghi nhận 2 ca, sau đó tăng khoảng 2 ca mỗi tháng, đạt 9 ca vào cuối tháng 5. Tuy nhiên, số ca đã nhảy vọt lên 13 vào tháng 6 và 16 vào tháng 7.
Muỗi vằn là vật truyền bệnh chikungunya. Ảnh: Freepik.
CDA sẽ đánh giá việc áp dụng thêm các biện pháp y tế công cộng nếu có thông tin mới cho thấy nguy cơ lan truyền virus tại Singapore tăng cao. Cơ quan này khuyến cáo người dân duy trì cảnh giác và tích cực loại bỏ ổ bọ gậy tại nhà và nơi làm việc.
Đối với những người chuẩn bị đi tới vùng có dịch, CDA khuyên áp dụng biện pháp phòng tránh muỗi đốt như dùng thuốc chống muỗi hiệu quả, mặc quần áo dài tay hoặc ở trong phòng có lưới chắn muỗi. Khách du lịch nếu có biểu hiện bệnh sau khi trở về cần nhanh chóng đến cơ sở y tế, thông báo về lịch sử di chuyển và vết muỗi đốt. Đồng thời, họ nên tiếp tục sử dụng thuốc chống muỗi để tránh truyền virus cho muỗi và sau đó lây sang người khác.
Trước đây, có hai thời điểm Singapore bùng phát dịch bệnh này nghiêm trọng. Theo Trung tâm Quốc gia về bệnh truyền nhiễm ở Singapore, nước này đã ghi nhận 718 trường hợp nhiễm virus chikungunya năm 2008. Năm 2013, số ca nhiễm lại tăng vọt, lên tới 1.059 ca so với 22 ca trong năm 2012.
Trung Quốc nguy cơ vẫn “phức tạp và nghiêm trọng”
Tại Trung Quốc, từ ca bệnh đầu tiên tại Phật Sơn ngày 8/7, chỉ sau một tháng, số ca mắc chikungunya ở Trung Quốc đã vượt 7.000, chủ yếu ở Quảng Đông.
Nhiều bệnh nhân được cách ly tại bệnh viện với lưới chống muỗi, trong khi chính quyền nâng mức ứng phó y tế công cộng lên cấp 3 trong thang 4 cấp.
Theo chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Quảng Đông, do chưa có vắc xin phòng vi rút chikungunya tại Trung Quốc, các biện pháp này cần thiết giúp khoanh vùng nguồn lây và bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) tỉnh Quảng Đông cho biết số ca mắc mới đang giảm, song nguy cơ vẫn “phức tạp và nghiêm trọng” do mưa và tình hình đi lại quốc tế.
Trước tình hình chikungunya lan rộng ở nhiều nơi trên thế giới, từ châu Á, châu Phi đến châu Mỹ, nhiều quốc gia đã nâng mức cảnh báo và tăng cường giám sát dịch tễ, đặc biệt tại các cửa khẩu quốc tế.
WHO cảnh báo nguy cơ tái diễn đại dịch
WHO cho biết, ước tính 5,6 tỷ người ở 119 quốc gia đang sống trong vùng có nguy cơ lây nhiễm. Tổ chức này lo ngại tình hình hiện nay có nhiều điểm tương đồng với đại dịch Chikungunya giai đoạn 2004–2005, khi dịch bùng phát từ Ấn Độ Dương, lan sang châu Âu và nhiều châu lục khác, ảnh hưởng đến gần nửa triệu người.
Từ đầu năm 2025, các đảo La Reunion, Mayotte, Mauritius – vốn từng chịu ảnh hưởng nặng nề trong đại dịch trước – tiếp tục ghi nhận hàng chục nghìn ca nhiễm mới. Tại La Reunion, ước tính một phần ba dân số đã mắc bệnh. Dịch cũng lan sang Madagascar, Somalia, Kenya, Ấn Độ và xuất hiện các ca lây truyền trong nước tại châu Âu.
Riêng tại lục địa Pháp, từ 1/5 đến nay đã có khoảng 800 ca nhiễm Chikungunya nhập cảnh. Mỹ và nhiều quốc gia đã khuyến cáo công dân thận trọng khi đến vùng dịch, đặc biệt là tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), Bolivia và các đảo ở Ấn Độ Dương.
Chikungunya lây truyền qua vết đốt của muỗi mang virus, thường là muỗi Aedes. Bệnh hiếm khi gây tử vong nhưng có thể gây sốt cao, đau khớp dữ dội và để lại tình trạng hạn chế vận động kéo dài. Hiện chưa có thuốc đặc trị.
Theo Tổ chức y tế thế giới, ở những bệnh nhân có triệu chứng, bệnh Chikungunya thường khởi phát sau 4–8 ngày (dao động từ 2–12 ngày) kể từ khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Bệnh đặc trưng bởi sốt đột ngột, thường kèm theo đau khớp dữ dội. Đau khớp thường làm suy nhược cơ thể và thường kéo dài trong vài ngày nhưng có thể kéo dài hàng tuần, hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm.
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác bao gồm sưng khớp, đau cơ, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban. Vì các triệu chứng này trùng lặp với các bệnh nhiễm trùng khác, bao gồm cả sốt xuất huyết và virus Zika, nên các trường hợp có thể bị chẩn đoán nhầm. Nếu không có đau khớp đáng kể, các triệu chứng ở người nhiễm bệnh thường nhẹ và tình trạng nhiễm trùng có thể không được phát hiện.
Hầu hết bệnh nhân đều hồi phục hoàn toàn sau nhiễm trùng. Tuy nhiên, một số trường hợp nhiễm Chikungunya có biến chứng về mắt, tim và thần kinh. Bệnh nhân ở các độ tuổi khác nhau có nguy cơ mắc bệnh nặng cao hơn, bao gồm trẻ sơ sinh bị nhiễm bệnh trong quá trình sinh nở từ mẹ bị nhiễm bệnh hoặc bị muỗi nhiễm bệnh đốt trong những tuần sau sinh và người cao tuổi có bệnh lý nền. Bệnh nhân mắc bệnh nặng cần nhập viện vì nguy cơ tổn thương nội tạng và tử vong.
Khi một cá nhân đã hồi phục, bằng chứng hiện có cho thấy họ có khả năng miễn dịch với các bệnh nhiễm trùng chikungunya trong tương lai.
