Nếu như trước đây, quả me rừng chỉ là loại quả mọc dại, gắn liền với tuổi thơ của người dân miền núi, muốn ăn chỉ cần ghé rẫy vài phút đã có thể hái đầy rổ, thì nay thứ quả tưởng chừng “vô giá trị” này lại trở thành đặc sản được nhiều người săn lùng. Không chỉ ăn tươi, me rừng còn được chế biến thành ô mai, bột me, thậm chí ngâm rượu, và có giá bán dao động từ vài chục đến hàng trăm nghìn đồng/kg.
Anh Hoài (ở Thanh Hóa) cho biết, cây me rừng thường ra hoa vào khoảng tháng 3 – 4, hoa nhỏ màu vàng, mọc thành chùm ở nách lá. Đến tháng 9 hằng năm, quả bắt đầu chín rộ. “Ngày xưa đi nương rẫy khát nước, chỉ cần hái vài quả me rừng nhấm nháp cùng ngụm nước suối là tỉnh cả người, vừa giải khát vừa có chút vị chua lạ miệng”, anh Hoài kể.
Điểm đặc biệt của quả me rừng là hương vị “khổ trước, sướng sau”. Ban đầu, người ăn sẽ thấy chua, chát và hơi đắng nơi đầu lưỡi, nhưng chỉ một lúc sau vị ngọt dịu lại lan tỏa, để lại dư vị khó quên. Chính cái độc đáo này khiến nhiều người mê mẩn và tìm mua bằng được.
Theo bà con địa phương, quả me rừng không chỉ ăn chơi mà còn được tận dụng trong bữa cơm gia đình: trộn muối, thêm riềng để ngâm ăn dần, nấu canh chua, kho cá hay ngâm rượu. Trước đây, chúng chỉ được hái về cho gia đình dùng, nhưng vài năm gần đây, nhu cầu tăng cao nên người dân hái mang ra chợ bán.
Tại Tây Nguyên, chị Ngọc (Đắk Lắk) cho biết: “Ở vùng núi, me rừng mọc nhiều vô kể. Chỉ cần có đơn đặt hàng, báo trước một ngày, người dân có thể hái cả tạ. Gần đây, do mọi người biết đến nhiều công dụng của quả này nên khách đặt liên tục”.
Không khó để bắt gặp me rừng xuất hiện trên các chợ mạng với đủ loại sản phẩm: quả tươi, ô mai, bột me rừng. Giá bán cũng khá đa dạng: khoảng 100.000 đồng/3kg quả tươi, ô mai 110.000 đồng/kg, còn bột me rừng được coi là “xa xỉ” nhất, có giá tới vài trăm nghìn đồng/kg.
Đặc biệt, hàm lượng vitamin C trong 100g me rừng là 921mg, cao gấp gần 20 lần cam (chỉ 53mg vitamin C cho 100g). Bên cạnh đó, loại quả này còn được phát hiện là thực phẩm có hàm lượng chất chống oxy hóa cao nhất trong làng hoa quả. Đây là 2 chất có khả năng chống ung thư mạnh mẽ nên me rừng còn được một nghiên cứu trên Tạp chí Phòng chống Ung thư Châu Âu gọi là "loại quả mọng thần kỳ để điều trị và ngăn ngừa ung thư".
Những tác dụng của quả me rừng với sức khỏe
Chống lão hóa
Quả me rừng được xem là một trong những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bậc nhất. Nghiên cứu cho thấy, bột khô từ quả này vượt xa nhiều loại thảo dược và trái cây nổi tiếng khác về khả năng chống oxy hóa, thậm chí mạnh gấp hàng trăm lần so với việt quất. Không chỉ vậy, lượng vitamin C trong me rừng cao gấp nhiều lần cam, giúp bảo vệ tế bào, hạn chế tổn thương do gốc tự do và làm chậm tiến trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.
Hỗ trợ ngăn ngừa và điều trị ung thư
Theo Healthline, chiết xuất từ quả me rừng có khả năng ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư vú, cổ tử cung và buồng trứng. Nhờ chứa nhiều hợp chất thực vật như tannin, flavonoid cùng hàm lượng vitamin C dồi dào, loại quả này góp phần giảm nguy cơ hình thành tế bào ung thư mới, đồng thời tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
Tốt cho mắt
Nhiều nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng trong quả me rừng có chứa lượng lớn vitamin A và carotene – những dưỡng chất quan trọng giúp duy trì thị lực khỏe mạnh. Nhờ vậy, loại quả này có thể làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng, hạn chế tình trạng quáng gà và hỗ trợ cải thiện tầm nhìn, đặc biệt ở người cao tuổi.
Hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường
Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Quốc tế về Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng cho thấy: khi bệnh nhân tiểu đường sử dụng khoảng nửa thìa bột me rừng mỗi ngày, mức cholesterol có thể giảm từ 35 – 45% chỉ sau ba tuần. Hiệu quả này được đánh giá tương đương với việc dùng thuốc giả dược trong vòng nửa năm, qua đó giúp kiểm soát tốt đường huyết và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Tăng cường miễn dịch
Me rừng là nguồn vitamin C vô cùng dồi dào, đáp ứng đến 600 – 800% nhu cầu hằng ngày của cơ thể. Nhờ đó, loại quả này không chỉ giúp giảm viêm nhiễm, hạn chế tổn thương tế bào mà còn hỗ trợ phòng ngừa các bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, tim mạch hay rối loạn tự miễn dịch. Đồng thời, vitamin C trong quả còn kích thích cơ thể sản sinh nhiều thực bào – nhóm tế bào miễn dịch đặc biệt có khả năng tiêu diệt các tác nhân gây hại xâm nhập.
Lưu ý khi sử dụng
Dù có nhiều lợi ích cho sức khỏe, quả me rừng cũng có tính chất làm loãng máu. Do đó, bạn không nên dùng trước khi phẫu thuật để tránh nguy cơ chảy máu. Phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc đang có kế hoạch thụ thai cũng cần hạn chế sử dụng để đảm bảo an toàn.