Vào năm 2021, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hóa thạch của một sinh vật có niên đại khoảng 95 triệu năm tuổi ở tầng địa chất Blackleaf tại vùng đất hiện nay là Tây Nam Montana. Ảnh: Dane Johnson/Museum of the Rockies.
Các chuyên gia đặt tên cho hóa thạch này là Elton. Theo nghiên cứu, tầng địa chất Blackleaf có niên đại từ giữa kỷ Phấn trắng (tức từ 145 triệu đến 66 triệu năm trước). Hóa thạch của Elton khiến chuyên gia bất ngờ khi sinh vật này có kích thước khá khiêm tốn. Chiều dài từ mũi tới chóp đuôi chỉ 60 cm. Ảnh: Livescience.
"Chúng tôi đã tìm tìm thấy khủng long ở tầng địa chất Blackleaf trước đây. Đó là loài động vật xương sống thứ hai được biết đến mà chúng tôi từng tìm thấy tại tầng địa chất này. Nó dẫn tôi vào thế giới kỳ thú của loài cá sấu thời tiền sử đã tuyệt chủng và các hốc tiến hóa của chúng", tác giả chính của nghiên cứu, Harrison Allen, nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành Cổ sinh vật học tại Đại học Stony Brook ở New York cho biết. Ảnh: Robert Nicholls.
Nghiên cứu sinh tiến sĩ Allen đã tìm thấy hóa thạch của Elton khi còn là sinh viên Đại học Montana. Ông đã phát hiện hộp sọ của Elton chỉ dài 5 cm và nằm sâu trong đá. Sau đó, ông đã đưa mẫu vật cho giáo sư Cổ sinh vật học David Varricchio tại Đại học Montana để kiểm tra. Ảnh:Jorge Gonzalez.
Giáo sư Varricchio rất hứng thú với hóa thạch của Elton. Hộp sọ có kích thước "tí hon" nhưng được bảo quản khá tốt giúp giải mã lịch sử tiến hóa của loài cá sấu đã tuyệt chủng. Ảnh: Matheus Fernandes.
Theo nghiên cứu, Elton thuộc một họ cá sấu đã tuyệt chủng mà trước đây các chuyên gia chưa từng biết đến. Họ cá sấu này được gọi là Wannchampsidae, thuộc nhánh Neosuchia, bao gồm tất cả các loài cá sấu hiện đại và những họ hàng tuyệt chủng gần nhất của chúng. Ảnh: Illustration by paleoartist Jorge González.
Các thành viên của nhánh Neosuchia sống ở Bắc Mỹ trong kỷ Phấn trắng. Loài cá sấu mới phát hiện có kích thước nhỏ hơn các loài cá sấu thuộc nhánh Neosuchia. Nếu Elton sống sót đến tuổi trưởng thành thì chiều dài cơ thể chỉ khoảng 90 cm. Ảnh: Matt Herne.
Elton và thành viên khác của loài mới được phát hiện, có tên Thikarisuchus xenodentes, sở hữu loạt răng có hình dạng khác nhau, bao gồm cả răng nanh có vỏ bọc và các loại răng nanh chuyên biệt khác dùng để ăn thực vật và côn trùng. Ảnh: Neil Pezzoni/Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0.
Dựa trên mức độ dày đặc của xương, nhóm nghiên cứu nhận định cá sấu Elton và các thành viên khác trong loài Thikarisuchus xenodentes có khả năng sống trên cạn và đào hang dưới lòng đất. Ảnh: Gabriel Lio/Wikimedia Commons/CC BY 3.0.
