Thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là thực phẩm siêu chế biến đang có xu hướng phổ biến trong những năm gần đây. Khác với thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm siêu chế biến là những thực phẩm được làm từ các thành phần bổ sung như đường, muối, chất béo, màu nhân tạo hoặc chất bảo quản.
Hiểu một cách đơn giản, thực phẩm đã qua chế biến là những thực phẩm đã bị thay đổi so với trạng thái tự nhiên của chúng bằng nhiều cách như: rửa, đóng hộp, đông lạnh hay thêm nguyên liệu vào chúng. Thực phẩm siêu chế biến còn tiến xa hơn một bước: Chúng được làm chủ yếu từ các chất chiết xuất từ thực phẩm, ví dụ như chất béo, tinh bột, đường bổ sung và chất béo hydro hóa.
Tác hại tiềm ẩn từ thực phẩm "siêu chế biến" đối với trẻ em. Ảnh minh họa
Thực phẩm siêu chế biến thường được thêm nhiều hóa chất (chất tạo màu, chất tạo ngọt, chất bảo quản và chất nhũ hóa). Quá trình này giúp thực phẩm có hạn sử dụng lâu hơn, tiện lợi hơn và hương vị cũng dễ ăn hơn.
Nhóm thực phẩm siêu chế biến chủ yếu bao gồm bánh ngọt, pizza, xúc xích, thức ăn đóng hộp, ngũ cốc ăn sáng, tất cả các loại nước ngọt… Các sản phẩm thay thế phô mai và thịt làm từ thực vật cũng được chế biến cực kỳ kỹ lưỡng và do đó có thể không tốt cho sức khỏe như quảng cáo.
Những loại thực phẩm siêu chế biến như đồ ăn nhẹ mà trẻ em tiêu thụ có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe liên quan đến các bệnh tim mạch chuyển hóa (thuật ngữ dùng để chỉ những bệnh chuyển hóa ảnh hưởng đến hệ tim mạch) như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tiểu đường khi trẻ trưởng thành. Đây là kết quả của một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí JAMA Network Open.
Nghiên cứu được thực hiện dựa trên phân tích dữ liệu của hơn 1.400 trẻ trong độ tuổi từ 3-6 đang theo học ở các trường trên địa bàn của 7 thành phố ở Tây Ban Nha. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát trong giai đoạn 2019-2022.
Trong đó, những người chăm sóc trẻ em đã gặp trực tiếp nhóm các nhà nghiên cứu, sau đó hoàn thành tại nhà bảng câu hỏi liên quan đến hoạt động thể chất, tiêu thụ thực phẩm và nhân khẩu học.
Các loại thực phẩm thay thế bao gồm thực phẩm không chế biến hoặc chế biến tối thiểu.
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), thực phẩm siêu chế biến là những loại thực phẩm chứa những thành phần "không bao giờ hoặc hiếm khi được sử dụng trong nhà bếp hoặc chứa những loại phụ gia giúp sản phẩm cuối cùng ngon miệng hoặc trở nên hấp dẫn hơn". Những thành phần như vậy thường có trong các loại thực phẩm như nước ngọt, khoai tây chiên, súp đóng gói, thịt gà viên và kem.
Những loại phụ gia trong các sản phẩm nói trên có thể bao gồm cả chất bảo quản chống nấm mốc và vi khuẩn, chất tạo màu nhân tạo và bổ sung hoặc thay đổi lượng đường, muối và chất béo để thực phẩm hấp dẫn hơn.
Các chuyên gia nhấn mạnh các gia đình cần tiêu thụ thực phẩm có lợi cho sức khỏe thay thế những loại thực phẩm "siêu chế biến", qua đó ngăn chặn nguy cơ trẻ mắc các bệnh về bệnh tim mạch chuyển hóa khi trưởng thành.
